Dünyanın En Eski 8 Alkollü İçeceği
İnsanların içki içme ve alkol üretme üzerine 9,000 yılı aşan uzun bir geçmişi vardır. Fermentasyon doğal bir süreç olsa da insanlar medeniyetin ilk günlerinden beri bilinçli olarak alkol üretiyorlar. Aslında, pek çok araştırmacı insanların, ekmekten ziyade bira için tahıl ekmek amacıyla yerleşik hayata geçtiğine inanıyor.
İnsanların içki içme ve alkol üretme üzerine 9,000 yılı aşan uzun bir geçmişi vardır. Fermentasyon doğal bir süreç olsa da insanlar medeniyetin ilk günlerinden beri bilinçli olarak alkol üretiyorlar. Aslında, pek çok araştırmacı insanların, ekmekten ziyade bira için tahıl ekmek amacıyla yerleşik hayata geçtiğine inanıyor.
Araştırmalar aynı zamanda alkole olan sevgimizin de evrimsel bir özellik olabileceğini ortaya koyuyor. İnsanlar ve diğer primatlar, dünya üzerinde, makul miktarda alındığında beyinde bizi daha mutlu eden ve sakinleştiren serotonin, dopamin ve endorfin hormonlarının salınmasına yardımcı olan etanole olumlu tepki veren tek hayvanlardır. İlk insan atalarımız, doğal olarak fermente edilmiş meyveleri yemeyi seviyorlardı ve meyveleri yemek için onları ağaçtan düşürmeye kalkışacak kadar da cesurlardı. Sonunda atalarımız kendi alkollü içeceklerini yapmaya başladılar ve ondan beri de bu işin ardı arkası kesilmedi.
8- Kakao Şarabı (Theobroma)
Üretim Yılı: M.Ö. 1400
Üretildiği Yer: Mezoamerika (en eski kalıntıları Honduras’ta)
Üretim Malzemesi: Kakao
Çikolata bugün bildiğimiz haliyle üretilmiyordu. Aslında Mezoamerika’da bulunan alkollü bir içecekti. Araştırmacılara göre, kakao meyvelerinin doğal fermentasyonunun keşfi, eski Mezoamerika kültürlerini kakao ağacı yetiştirmeleri konusunda muhtemelen etkili oldu.
Araştırmacılar yalnızca kakaoda bulunan kimyasal bir bileşik olan teobromin testi pozitif çıkan M.Ö. 1400 yılından kalma çömlek parçalarını incelediler. Bu erken kakao şarabı, meyvenin tohumlarını çevreleyen tatlı meyve etinden yapılmıştı. Diğer eski şaraplar gibi kakao şarabı da zenginliğin bir göstergesiydi ve dini törenlerde kullanılıyordu. Azteklerde kakao o kadar değerliydi ki çekirdekleri para birimi olarak kullanılıyordu.
7- Ninkasi Birası
Üretim Yılı: M.Ö. 1800
Üretildiği Yer: Güney Mezopotamya, günümüz güney Irak
Üretim Malzemesi: Çeşitli tahıllardan yapılan bappir ekmeği, bal ve malt.
Sümer alkol tanrıçası Ninkasi’ye yazılan Ninkasi İlahisi dünyanın en eski bira tarifini içeriyor. Biralarını ve mayalarını kutsayan Ninkasi’ye tapılan Sümer kültüründe bira, en önemli içeceklerden birisiydi.
1990’lı yılların başında, Chicago Üniversitesi Sümeroloji Bölümü Profesörü Miguel Civil, ilahiyi kil tabletlerden çevirip bira tarifini keşfeden ilk kişiydi. Tarif çeşitli bakliyatlardan yapılan bappir ekmeğinin balla birleştirilip iki kez pişirilmesi gerektiğini anlatıyor. Elde edilen tahıl gevreğine benzer yiyecek sonra bol miktarda malt içeren bir püreye ekleniyor ve mayalanmaya bırakılıyor.
Civil’in çevirisinin yayınlanmasından sonra, San Francisco’daki Anchor Bira Üretim Şirketi’nin kurucusu Fritz Maytag birayı yeniden üretti ve 1991 yılında Amerikan Mikro Bira Üreticileri Birliği’ne sundu. Fakat bu biranın hemen tüketilmesi gerektiğinden ötürü Maytag birayı ticari olarak şişeleyemedi.
6- Eski Mısır Bitki Şarabı
Üretim Yılı: M.Ö. 3150
Üretildiği Yer: Abidos, Yukarı Mısır.
Üretim Malzemesi: Bitkiler, ağaç reçinesi ve üzüm şarabı.
Antik Mısır’daki bitkisel şaraplar keyif veya eğlenceden ziyade ilaç yerine kullanılan alkollü içeceklerdi. Bu şaraplar insanların binlerce yıldır doğal ilaçlar kullandığının da birer göstergesi. Mısırlılar etkili bitkisel ilaçlar elde etmek için üzüm şarabına veya biraya ot ve ağaç reçineleri koyuyorlardı.
Arkeologlar, Antik Mısır’ın ilk hükümdarlarından biri olan Scorpion’un mezarını kazıp 700’den fazla kavanozdan oluşan bir hazine buldular. Sarımsı lapa bir kalıntıya sahip kavanozlardan birini incelediler ve Orta Doğu’da şarap ve diğer üzüm ürünleri için temel bir biyobelirteç olan tartarata rastladılar. Kavanozun kimyasal analizi, Mısırlıların tıp uygulamaları yaptığına ve ”doktorların” teşhis koyup bitki şarapları gibi tedavi yöntemleri verdiklerine dair yazılı kanıtları da destekliyor.
5- Arpa Birası
Üretim Yılı: MÖ 3400-3000
Üretildiği Yer: Godin Tepe, Zagros Dağları, İran.
Üretim Malzemesi: Arpa
İran’da bulunan Godin Tepe’de keşfedilen arpa birası tahıl tanelerinden yapılan biraların en eski örneklerinden birisi. Arkeologlar M.Ö. 3400-3000 yıllarına ait bir sürahiyi inceleyip, bilinen en eski arpa birasına dair izler buldular. Kavanozun üzerinde, daha sonraları arpa birası üretimindeki ikincil ürün olan kalsiyum okzalat olduğu anlaşılan sarımsı bir madde vardı.
İlgili Yazılar
Arpa birası, biraya oldukça düşkün olan Sümerliler tarafından üretildi. Hatta Sümer eserlerinde bulunan en yaygın resim yazılardan birisi de bira sembolleridir. Sümerler ve Mezopotamya’daki diğer medeniyetler, tatlı ve özel filtreli biraların yanı sıra açık renkli, koyu renkli ve kehribar renkli biralar da dâhil olmak üzere çok çeşitli biralar üretmişlerdir.
4- Chicha
Üretim Yılı: M.Ö. 5000
Üretildiği Yer: Güney Amerika Ant Dağları Bölgesi
Üretim Malzemesi: Darı (Mısır)
Güney Amerika And Dağları bölgesinin en önemli kültürel ve törensel içeceklerinden biri olan Chicha 6,000 yıldan fazla bir süredir üretiliyor. Arkeologlar chicha yapmak ve depolamak için darıyı (mısırı) öğütmeye yarayan, M.Ö. 5000 yılından kalma çömlekler keşfettiler.
Araştırmacılara göre İnkalar chichayı bizim bugün kahveyi kullandığımız tarzda kullanıyorlardı. İnkaların en önemli mahsulü olan mısırı yetiştirmekle görevli olan işçiler, iş sırasında ve sonrasında chicha içerlerdi. İnkalar aynı zamanda chichayı tanrılarına ve atalarına bir hediye olarak da sunuyorlardı. Ayrıca, kurban töreninden önce de, insan kurbanların bedenleri chicha ile ovuluyordu.
3- Hacı Firuz Tepe Şarabı
Üretim Yılı: M.Ö. 5400-5000
Üretildiği Yer: Hacı Firuz Tepe, Zagros Dağları, İran
Üretim Malzemesi: Üzüm
Gürcistan’da daha eski tarihlere dayanan bir şarabın bulunmasından önce, İran’daki arkeolojik sit alanı Hacı Firuz Tepe’de bulunan şarap dünyanın en eski şarabı olarak kabul ediliyordu. Hacı Firuz Tepe’deki kazıların ardından, araştırmacılar bir kavanozun içindeki sarımsı kalıntıyı analiz ederek, bu kalınının üzüm şarabı olduğunu keşfettiler.
Kavanoz Neolitik dönemden kalan kerpiç bir yapının mutfağı olarak düşünülen yerde, diğer beş kavanozla birlikte bulundu. Kavanozda aynı zamanda şaraba koruyucu olarak eklenen terebint veya çam ağacı reçinesi de bulunuyordu. Hacı Firuz bölgesinde yaşayan insanların hem kırmızı hem de beyaz şarap yaptıklarına dair kanıtlar da ortaya çıkarıldı.
2- Gürcü Şarabı
Üretim Yılı: M.Ö. 6000-5800
Menşe Ülkesi: Tiflis, Gürcistan
Üretim Malzemesi: Üzüm
Çin’de daha eski alkollü bir içecek olduğuna dair kanıtlar olmasına rağmen Gürcistan’ın Tiflis kentinde bulunan bu Neolitik şarap, Guinness Rekorlar Kitabı tarafından dünyanın en eski şarabı olarak ilan edildi. Gadachrili Gora isimli arkeolojik alanda bulunan Gürcü şarabı yaklaşık 8,000 yıl öncesine dayanıyor. Araştırmacılar, Neolitik çağda bu bölgede yaşayan insanların üzümleri sevdiğini gösteren bir kaç kavanozu da gün yüzüne çıkardı. Çanak çömlekleri üzümlerle süslenmişti. Alandaki polen analizleri de bölgenin eskiden asmalarla kaplı olduğunu gösterdi.
Gadrachrili Gora’nın eski halkı dünyanın en eski şarap üreticileri ilan edildi. M.Ö. 6000 gibi erken bir tarihte bile büyük ölçüde şarap ürettiklerine dair güçlü kanıtlar da bulunuyor.
1- Çin Fermente İçeceği
Bulunduğu Yıl: M.Ö. 7000-6600
Üretildiği Yer: Henan Bölgesindeki Jiahu Neolitik Köyü, Çin
Üretim Malzemesi: Pirinç, bal, alıç meyvesi ve/veya üzüm.
2004 yılında, Jiahu,Çin’de Neolitik dönemden kalma kavanozlarda, fermente edilmiş içki kalıntılarının bulunduğunu ortaya koyan bilimsel bir çalışma yayınlandı. Bu ”şarap” M.Ö. 7000-6600 yılında, pirinç, bal ve alıç meyvesi ve/veya üzümden yapılıyordu ve kesin bir kanıt sunularak dünyanın en eski alkollü içeceği ilan edildi.
Bilim insanları bu fermente edilmiş Çin içeceğinin neyden yapıldığını anlamak için 16 farklı kaptan çömlek parçalarını incelediler. Araştırma ekibi bu ilk alkolün Shang ve Zhou Hanedanlıkları (M.Ö. 1250-1000) döneminden kalma fermente edilmiş tahıl içeceklerinin de öncüsü olduğunu söyledi. 2005 yılında, Milton, Delaware, ABD’deki Dogfish Head Bira Fabrikası bu neolitik içkiyi tekrardan üretip Chateau Jiahu (Jiahu Şatosu) olarak adlandırdı.
Çeviri: Buse Kamer Öztürk
Kaynak
Oldest