Kartaca Döneminde Ticaret
Kartacalılar, Fenikeli ataları gibi, Akdeniz'e yelken açan oldukça başarılı tüccarlardı ve öylesine başarılıydılar ki Kartaca, antik dünyanın en zengin şehri haline geldi.
Kartacalılar, Fenikeli ataları gibi, Akdeniz’e yelken açan oldukça başarılı tüccarlardı ve öylesine başarılıydılar ki Kartaca, antik dünyanın en zengin şehri haline geldi. Maden, yiyecek, köle, ince kumaş ve altın takı gibi yüksek kalitede mallar alınıp, bunları karşılayabilecek herkese satılıyordu. Kartacalılar, ticaret becerileri ve bir bedel karşılığında satış yapmalarıyla ünlendiler.
İmparatorluk ve Ticaret Ortakları
Fenike şehri Sur’daki yerleşimcilerin MÖ 9. yüzyılın sonlarında kurmasından itibaren; Kartaca, Batı Akdeniz ile Levant arasındaki ticaret yolları üzerinde bulunması sayesinde hızlıca gelişmeye başladı. Bir asır boyunca şehir, koloni kurmaya devam etti ve MÖ 6. yüzyılda bölgenin en büyük ticaret gücü haline geldi. Kartaca’nın ticari imparatorluğu, Kuzey Afrika, İber Yarımadası, Sicilya, Sardinya, Korsika, Kıbrıs, Malta ve Akdeniz’in diğer birçok adasını içeriyordu. Tatmin olmayan imparatorluk, daha da uzakta yeni ticaret fırsatları bulmak için keşif seferleri düzenlendi.
Başta fethedilen bölgelerden çıkarılan altın ve gümüş gibi doğal kaynaklar olmak üzere yeni bölgeler büyük bir zenginlik kaynağı olacaktı. Avrupalıların MS 16. yüzyılda antik Amerika yerlilerini sömürmesi gibi, Kartacalılar da ucuza aldıkları metalleri çok daha yüksek değerde belirli bölgelere aktararak zengin oldular. Ayrıca; ticaret çıkarlarını ve pazar tekellerini korumak için kolonilerin kurulmasını gerektiren bu yeni bölgeler, Kartacalıların kendi imal ettikleri malları ve diğer kültürlerden ticaret yoluyla elde ettikleri ürünleri ihraç edebilecekleri yeni pazarlar sağlayacaktı. Kartacalılar deniz yollarını sınırlayıp Sahra’nın kervan yollarını da sömürmüşlerdir.
Elbette Kartacalı tüccarlar; Yunanistan, Mısır, Fenike ve Helenistik Krallıklarla da ticaret yapıyordu. Kartaca, özellikle Etrüskler ve Roma ile olmak üzere, diğer devletlerle münhasır alanlar üzerinde anlaşmalar imzaladı. Kartacalı tüccarları; Atina, Delos ve Siraküza’nın pazarlarında, Roma’nın Vicus Africus bölgesi gibi büyük şehirlerin mahallelerinde görebilirdiniz.
Ayrıca Kartaca; Rodos, Atina ve İtalya’dan gelen yabancı tüccarlara da ev sahipliği yaptı. Yabancı tüccarlar şehrin kendi tüccarlarıyla eşit muamele gördü, malları Kartacalı tüccarlar tarafından satın alındı, depolandı ve yeniden ihraç edildi. Ticaret, MÖ 5. yüzyıldan kalma madeni para basılmasıyla daha da kolaylaştı ve Mısır Ptolemaiosları kendi madeni paraları için Fenike standardını benimsediklerinde değişimler daha kolaylaştı. Kartaca madeni paraları altın, gümüş, elektrum ve bronzdan yapılmıştır.
Hem eski Yunanlılar hem de Fenikeliler, Akdeniz ve Karadeniz kıyıları boyunca Avrupa’nın geniş alanlarını geniş bir şekilde kolonileştirdiler. Bunu yaparken, yerel kabileleri güçlü bir şekilde etkileyen kültürlerini yaydılar. Yunanlılar için buna “Hellenizasyon” denir.
Deniz Tüccarları
İmparatorluğun ve özel tüccarların hangi oranda ticaret yaptığı bilinmemektedir. Ticaretin büyük bir kısmı, dini ve siyasi görevleri olan aristokrat tüccarlar tarafından gerçekleştiriliyordu. İmparatorluk ticarete güçlü Kartaca donanma filosu aracılığıyla müdahale etmiştir. Bu donanma, Kartaca’nın güney İspanya’daki Sicilya ve Gades (Cadiz) gibi eski nakliye yolları boyunca önemli istasyonlarda güç hâkimiyetinin korunmasını sağladı. Aynı zamanda rakip güçlerin ticaret gemileriyle ve korsanlarla mücadele etti. Kartaca’nın yetki alanında olduğu düşünülen sularda batmış bir yabancı gemi bulundu.
İlgili Yazılar
Kartaca ticaret gemileri, Fenikelilerin uzun süredir kullandığı gemilere çok benziyordu. Kartaca ve yabancı tüccarların gemileri, şehrin deniz limanına bağlı büyük bir ticaret limanında bulunurdu.
Ticareti Yapılan Mallar
Ham madde, özellikle değerli metaller (altın, gümüş, kalay, bakır, kurşun ve demir), hayvan derisi, yün, kehribar, fildişi ve tütsü ithal ve ihraç edildi. Köleler pazarlanan bir başka değerli maldı. Altın, gümüş ve fildişinden yapılmış değerli sanat eserleri Kartaca’nın atölyelerinden ihraç edildi. Kartacalıların meşhur olan ince halıları, minderleri ve murex kabuklu deniz ürünleri özü kullanılarak yapılan ve rağbet gören mor boyalı kumaşlar da dâhil olmak üzere ince, işlemeli tekstiller de pazarlanırdı. Üretilen ürünler arasında silahlar, mutfak eşyaları, makaslar, aletler, muskalar, mücevherler, dekoratif cam eşyalar, ahşap mobilyalar, süslü devekuşu yumurtaları ve maskeler bulunuyordu.
Ticareti yapılan gıda maddeleri arasında zeytin, zeytinyağı, şarap, tahıl, salamura balık, sarımsak, nar, fındık, ot ve baharat bulunmaktadır.
Sonuç
Kartacalılar haliyle her şeye sahip değildi ve kaynak bakımından zengin bölgelere erişim ve kazançlı ticaret yollarının kontrolü için rekabetle karşı karşıya kaldılar. Bu; Sicilya’da Syracuse tiranları ve oldukça güçlü olan Roma ile savaşa yol açtı. Yüzyıllar boyunca Batı Akdeniz’de süren, oldukça masraflı ve yıkıcı Pön Savaşları, MÖ 146’da Roma’nın Kartaca’yı yok etmesiyle sona erecekti. Şehir, bir asır sonra yeniden yükselecek ve Roma İmparatorluğu içinde, hatta belki de buradaki ilk beş şehir arasında, önemli bir ticaret ve kültür merkezi haline gelecekti. Fakat Kartaca, gemilerinin denizlere hâkim olduğu dönemdeki gücüne bir daha ulaşamadı.
Çeviri: Dilek Uçan
Cartwright, Mark. “Carthaginian Trade.” Ancient History Encyclopedia. Ancient History Encyclopedia, 17 Jun 2016. Web.
Kaynak
ancient.eu