Vandalların Krallığı: Ev Arayışındaki Bir Halk

Bu antik halk mütemadiyen, canlıların yaşam alanlarına zarar verenlerle ilişkilendirildiği için, isimleri birçoğunu ürpertebilir- Vandallar ve Vandalizm. Gelgelelim ki, Vandallar, modern adaşları kadar, vahşi veya yıkıcı olmayabilirler.

Hakiki Vandal halkının kökenlerini bulmak zor bir şeydir. Tarihsel kayıtlar, ilk olarak bugünkü Güney Polonya’da iskân eden bir kabileyi tayin etmektedirler. Bazı tarihçiler ise, Vandal isimi ile İsveç’te Vendel adındaki, papaz ile yönetilen bir mıntıkada karşılaştılar. Ek olarak, bu isim Danimarka’da ve Norveç’te, Norveç kraliyet ailesine olası bağlar ile, ortaya çıkmıştır.

Nerden gelmiş olurlarsa olsunlar, Vandal halkının bir ev arayışında oldukları aşikâr bir şey olarak karşımıza çıkıyor

• İngiltere Kralı Aslan Yürekli Richard Bu Unvanı Gerçekten Hak Ediyor Mu?

Vandalların Romalılarla İlk Teması

Roma İmparatorluğu’nun en doruk noktasında olduğu zamanlarda, Vandal halkının, Roma ile bir temas halinde olduğu gözlemleniyor. Cassius’un yazdıklarına göre, Raus ve Raptus önderliğindeki Vandallar, bir muharebeden sonra, biraz toprak karşılığında barışı sağlamışlardır.

Bazı nedenlerden ötürü, büyük bir olasılıkla Vandalların kalıcı bir eve sahip olmamalarından dolayı, arkeolojik kayıtlarda oldukça az bir etkiye sahiptirler. Ayrıca tarihsel kayıtlarda da oldukça az boy gösterirler.

Ama yine de beşinci yüzyılın başlarında, Romalıları İspanya’da yenebilecek kapasitedeydiler ve hatta bir keresinde, Vandal kökenli Stillicho zamanında, Roma ile müttefiklerdi. Franklara, Hunlara ve Vizigotlara karşı mücadele ettiği için, beşinci yüzyıl, kelimenin tam anlamıyla bir mücadele yüzyılıydı Vandal halkı adına.

• Büyük Yokedici Vandalların Kökenlerini Keşfetmek

İspanya’daki Vandallar ve Dahası

İspanya’da, Romalılara karşı alınan zaferin iki etmeni vardı. Birincisi, Vizigotlar, Romalılarla olan anlaşmalarına uymamayı tercih etmeleridir. Bu, Romalıları askeri bakımdan zayıf bıraktı.

İkinci etmen ise, Roma komutanı Castinus’un stratejisini değiştirip, Vandalları teslim olana kadar aç bırakmak yerine, onlara saldırmaya kara vermesidir. Romalıların yenilgisi sonrası, Vandallar İspanya fetihlerini genişlettiler ve iki denemeden sonra Sevilla şehrini ele geçirdiler.

Bazı nedenlerden dolayı, İspanya da Vandal halkına ev olamadı. Yeni liderleri, Genserik, Kuzey Afrika’nın Vandal halkının göç edip fethetmesi gereken bir yer olduğu hükmünde bulundu. Kuzey Afrika’ya giden Vandalların kesin sayısı bilinmemekle birlikte bazı tarihçiler bu sayının 80.000 civarında olduğu kanaatindeler.

• Çeşitli Ülkelerden Garip Ama Göz Kamaştırıcı 10 Anıt

Kuzey Afrika’daki Vandallar

Vandalların Kuzey Afrika’ya gitmelerinin ardındaki neden de belirsizliğini koruyor. Bazı tarihçiler, Bonifacius’un çağrısı sonucu gittiklerini savunsalar da diğer tarihçiler güvenlik arayışı dolayısıyla gittiklerini iddia etmektedirler.

Nedeni belirsiz olmakla birlikte, Vandallar, Hippo kentinin ilk başkentleri olması kanaatine vardılar. O zamanlar St. Augustine’e ev sahipliği yapmasına rağmen, şehire kuşatma başlattılar. Şehire diz çöktürmek ise Vandalların 14 ayını aldı.

Milattan sonra 435 yılında, Vandallar sonunda Romalılarla antlaşma yaptılar ve geniş bir toprak parçasını himayeleri altına aldılar. Ama Geneserik’e göre verilen toprak yeterli değildi ve antlaşmayı milattan sonra 439 yılında, Kartaca’ya saldırarak bozdu.

Kartaca, Vandalların yeni başkenti oldu ve 50 yıl boyunca hükmeden Geneserik ile birlikte, Sicilya, Malta, Sardunya, Korsika ve diğer birçok adayı fethettiler. Göçebe olarak başlayan hikayelerinde, Vandallar nihayetinde evlerini bulmuş olabilirlerdi.

Vandalların ve Romalıların Kapanmayan Hesabı

Genserik, yeni evini, Roma İmparatorluğu’nun diğer bölgelerini yağmalamak ve fethetmek için kullandı. Ne yazık ki, Romalılar o zamanlarda, Galyalılar ve Attila ile savaşıyordu, bu yüzden imparatorlukların Vandallarının elinde düşürülmesine ses çıkaramadılar.

Romalılar kaybettikleri toprakları geri almaya çalıştılar, ancak bölgedeki barışı sağlamaya yönelik bu çaba, üçüncü Valentinian’ın suikaste kurban gitmesiyle sonuçsuz kaldı. Genserik olanları beğenmedi ve Roma’ya saldırdı. Bir rivayete göre, Papa birinci Leo, Genserik ile yakıp yıkmak yerine sadece yağmalaması konusunda anlaşmıştır.

Olaylar bittikten sonra, Kudüs Tapınağı’nda bulunan defineleri, Kartaca’ya getirdikleri söyleniyor.

Vandal Sonu

Genserik’in ölümünden sonra, birkaç tane zayıf hükümdar Vandal tahtına geldi, ancak bu hükümdarlar, iç karışıklar ve entrikalardan dolayı istikrarlı bir hüküm süremediler. Bu gelişmeler, Vandalları güçsüz ve yağmalanmaya açık bir hale getirdi.

Bizans İmparatorluğu, Vandal İmparatorluğuna ve uygarlığına son vermiştir.

Çeviren: Batıkan Demirtaş

• Modern Toplumların Antik Roma’nın Çöküşünden Çıkarması Gereken 10 Ders

• Kartaca: Batı Akdeniz’in Süper Gücüne Dönüşen Zengin Fenike Kolonisi