Neredeyse her kasabanın çeşitli anıtları vardır. Savaş anıtları, uzun zaman önce ölmüş önemli insanların heykelleri ya da toplum için önemli ulusal olayları kutlamak için yapılan sanat eserleri örnek olarak gösterilebilir. Bazen bu anıtların üzerilerindeki isimleri tanısak da çoğunlukla tanıyamıyoruz.
Bu anıtların çoğu manzaranın bir parçası haline gelmiştir. Bu nedenle yanlarından geçerken onları fark etmemiz zorlaşır. Ancak bazı anıtlar vardır ki arka plan ile asla bütünleşemez. Bu anıtlar ya çok büyük, ya çok çarpıcı ya da sadece tuhaftırlar. Şimdi bu tuhaf anıtlardan birkaçına göz atalım.
10- Bern’deki Çocuk Yiyen Çeşmesi
1545 yılında İsviçre’nin Bern kentindeki belediye meclisi, Hans Gieng’i 100 yaşındaki tamire muhtaç bir heykelin yerine yenisini yapmakla görevlendirdi. Daha önce orada ne olduğu bilinmemektedir. Gieng’in yarattığı şey, Bern vatandaşlarına o zamandan beri uykusuz geceler yaşatmak için yeterince ürkütücüdür. Heykel, bebek yiyen dev bir adamı tasvir etmektedir. Dehşete düşmüş başka bir bebeğin yanı sıra ayrıca bebeklerle dolu bir çuval tutmaktadır.
Hikâyenin arkasındaki verilmek istenen mesaj açık değildir. Belki de bu heykel eğer çocuklarınız ağlıyorsa Bern’e getirmeyin demektedir. Bu dev; çocuğun kafasını yutarken yemeğinden oldukça zevk alıyor gibi görünmektedir.
Kindlifresserbrunnen’ın (“Dev Çeşmesi” ya da “Çocuk Yiyen Çeşmesi”) lanetli olduğu söylenmektedir. Yerel bir geleneğe göre, Noel’de bu çeşmeden şarap akar ve bu şarabı içen kişi şeytan tarafından ele geçirilir ve belki de bu yüzden, meleklere yönelik doyumsuz bir iştah gelişir?
9- Aziz Wenceslas Baş Aşağı ve Ölü Bir Ata Biniyor
Prag’daki Wencaslas Meydanı; popüler “İyi Kral Wencaslas” isimli Noel şarkısının iyi kralı Aziz Wencaslas’ın bir heykelini barındırmaktadır. Askeri üniforma giyen, başına kask takan, elinde kılıç tutan ve gururla atına binen Wencalas’ın heykeli bir aziz için biraz askeri dursa da oldukça gelenekseldir. Dünyanın herhangi bir yerindeki herhangi bir heykel olabilirdi.
Kral Wenceslas, 10. yüzyılın başlarında Prag’ı yöneten önemli bir tarihi figürdür. Sonunda onu öldüren kardeşi zalim Boleslaus’un aksine, adil bir kral olduğu söylenir (Böyle bir isimle, hatalı olduğu ortaya çıkması pek de şaşırtıcı değil).
Wenceslas Meydanı’nın bir köşesinde sıkışıp kalmış başka bir heykel daha bulunmaktadır. Lucerna Pasaz’ın (bir alışveriş merkezi) içinde Aziz Wencalas sadece ölü değil aynı zamanda baş aşağı asılı ve tavandan sarkan bir ata binerken bile son derece görkemli görünmektedir.
Sanatçı David Cerny’nin bu heykeli, Çek Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus’ta olduğu gibi sevilen bir Çek simgesi olarak değil de bir saldırı figürü olarak yarattığına inanılıyordu. Tam olarak söylemek istediği şey ise sadece tahminlerden ibarettir.
8- Leshan’daki Dev Buda Heykeli
Dünyanın değişik yerlerinde dev Buda heykelleri vardır. Leshan’da bulunan dev Buda heykeli 71 metre (233 ft) yüksekliğindedir. Çin’in Sichuan eyaletindeki kumtaşı kayalıklarına oyulmuş olan Buda, dünyanın en büyük modern öncesi heykeli ve en büyük Buda heykeli olduğu söylenmektedir.
Sekizinci yüzyılda, üç akarsuyun buluşma yerine bakan heykelin oyulması üzerine çalışmalar başladı. Heykel arazi nedeniyle nispeten erişilmezdir ve bu Buda’nın korunmasına yardımcı olur. İnşaat, üç nehrin birleştiği çalkantılı suları sakinleştireceğini uman Haitong adlı bir keşiş tarafından başlatıldı. İnşaat yerel yetkililer tarafından tehdit edildiğinde, Haitong’un dindarlığını ve samimiyetini göstermek için kendi gözlerini oyduğu söylenir. Çok geçmeden Haitong’un devam etmesi için izin verildi, çünkü yetkililer reddetmeleri durumunda başka ne keseceği konusunda endişeliydiler.
Ne yazık ki Haitong heykelin tamamlandığını görecek kadar yaşayamadı. Ama eğer Buda’nın inşasının nehirde bir moloz birikintisine neden olduğunu, bunun nehrin yönünü değiştirdiğini ve gerçekten de Buda’nın gözlerinin baktığı noktada suları sakinleştirdiğini bilmekten memnuniyet duyardı.
Tabii ki, onu görmeyi yaşamış olsaydı bile, gerçekten göremezdi, o yüzden belki de böyle olması daha iyiydi.
7- Alton Barnes Beyaz Atı
1812’de, Robert Pile adlı bir çiftçi, İngiltere’nin Wiltshire kentinde bir yamaca at figürü tasarlamak ve oluşturmak için Ressam Jack (neyse ki gerçek bir ressamdı) adlı bir adama £ 20 ödedi. Bu, bu süre zarfında bu bölgedeki tepelerde oluşturulmuş dokuz attan biriydi. Kimse bunun nedenini bilmiyor gibi görünüyordu.
Tasarım tepeden oyulmuş, tonlarca toprak kazınmış ve bu topraklar bölgeden uzaklaştırılmıştır. Daha sonra içi beyaz tebeşirle doldurulmuştur. Böylece yeşil tepelerde keskin, beyaz bir renkte göze çarpmakta ve çok uzaklardan dahi görülebilmektedir. Fakat Ressam Jack kurnaz bir adamdı. İşi, tüm parayı aldıktan ve işten çıkarılmasından sonra işi yarıda bırakan başka bir adama taşeron etti. Bu aldatıcı başlangıca rağmen Alton Barnes Beyaz Atı, Robert Pile’nin yapımı için parayı ödemesinden sonra nihayet tamamlanabilmiştir.
At, kabaca 55 metre (180 ft) yükseklikte ve 49 metre (160 ft) uzunluğundadır. Oluşturulduğundan beri birkaç kez tebeşirle bezenmiştir ve Wiltshire Downs’ta bugün dörtnala koşarak yoldaşlarını ararken hala görülebilmektedir.
6- Dev Bir Başparmak
Cesar Baldaccini; Nouveau Realisme (Yeni Gerçekçilik) hareketinin bir parçası olan Fransız heykeltıraştı. Bu Fransız sanat hareketi, alışılmadık malzemeler kullanarak eşsiz parçalar yaratmak üzerine kuruluydu. Baldaccini, sıkıştırılmış arabalardan ve diğer hurdalardan bir dizi şaşırtıcı heykel üretti. En ünlü eserlerinden biri de bir başparmaktır.
İlgili Yazılar
6 metre (20 ft) yükseklikte olan ve sanatçının kendi başparmağından esinlendiği döküm bronz heykel, Baldaccini’nin ürettiği ikinci heykeldir (Orjinali 12 metre uzunluğundaydı!). Baldaccini, eserinin anlamını açıklamadı. Ama heykelin anlamı oldukça anlaşılır. Her şey harika!
5- Georgia Kılavuzları
Georgia kılavuzları 1980 yılında kendisini R.C. Christian olarak adlandıran bir adam tarafından diktirilmiştir. Taşlar oldukça ayrıntılı bir gizlilikle inşa edilmiş, bu nedenle R.C. Christian’ın gerçek kimliği muhtemelen hiçbir zaman bilinemeyecektir.
Aslında, taşlar bir tür vasiyettir. Altı büyük granit parçasından inşa edilen taşlarda sekiz modern dilde oyulmuş, insan ırkının hayatta kalması için talimatlar yer almaktadır. Talimatlar arasında, nüfusun kontrol edilmesi; çoğunun hayatta kalmasını sağlamak için üremenin kontrol altına alınması gerektiği ve uluslararasındaki ihtilafların bir dünya mahkemesinde çözülmesi gerektiği yer almaktadır.
Taşlar, Kuzey Yıldızı’nın görülebileceği kayadaki bir delik gibi birkaç temel astronomik özelliği de içermektedir. Kaplama taşı, ihtiyaç halinde bir çeşit takvim gibi kullanılabilmektedir. Bu özelliklerin neden yer aldığı belli değildir. Ancak, belki yeni bilgiler gelmek üzeredir. Taşlarda, Armageddon geldiğinde açılmak üzere, tabanda bir yerlere gizlenmiş bir zaman kapsülü olduğu söylenmektedir.
Öyleyse bu levhalara dikkat edelim!
4- Çölün Eli
Atacama Çölü, dünyadaki en kurak ve en ücra yerlerden biridir. Çölün bazı bölgeleri onlarca yıldır yağış görmemiştir. Çok fazla turist çeken bir bölge değildir. Bu nedenle, heykeltıraş Mario Irarrazabal’ın son eseri olan 11 metre yüksekliğindeki (36 ft) dev el heykelini bu çöle koyması oldukça garip bir seçimdir.
Elin, Şili’deki askeri rejim sırasında acı çeken tüm işkence ve haksızlık mağdurlarını temsil ettiği, boyun eğmeyen ruhlarını ve sevginin kötülüğe karşı zafer kazanma gücünü sembolize ettiği söylenmektedir. Ne yazık ki, herkes böyle görmemektedir. Ulaşılması zor bir yer olmasına rağmen, eser vandallar ve grafiti sanatçıları için düzenli bir hedeftir. Böylelikle, aynı zamanda grafiticilerin yılmaz ruhu hakkında bir şeyler de söylemektedir.
3- Asılı Adam
Prag’ın Eski Şehir bölgesinde bir caddede yürürken bayrak direğinden tek elle asılı duran bir adam görünce şaşırabilirsiniz. Acil servisler, bir intihar girişimi veya çaresizlik içinde olan bir adama tanık olduklarına inanan endişeli seyircilerden birkaç çağrı bile almışlardır.
Neyse ki kimse zor durumda değildir. Aslında gördükleri, David Cerny’nin (ayrıca daha önce bahsedilen baş aşağı atı yapan sanatçı) yarattığı Sigmund Freud’un bir heykelidir. Bu eserin, Freud’un patolojik ölüm korkusunu temsil ettiği söylenmektedir. Hayatını başkalarının korkularını yorumlayarak geçiren adamın, hastalıklı biçimde korktuğu bir fobisi vardı.
Cerny tartışmalara yabancı değildi. Sovyet tankını pembeye boyamaktan sorumlu sanatçıydı. Tank, II. Dünya Savaşı’ndan sonra Prag’ın kurtuluşunu kutlamak için kurulmuş bir anıtın parçasıydı. Sonunda Cerny vandallık nedeniyle kısa süreliğine tutuklanmıştır.
2- Dunmore Ananas
1761 yılında Dunmore kontu kendine bir yazlık ev yaptırmak istedi. Yazlık evleri severdi. Meyveleri de severdi. Bu yüzden kendisine meyve şeklinde bir yazlık ev inşa etmek gayet doğal görünüyordu.
O zamanlarda ananas İskoçya’da görülen en egzotik meyveydi. Yazlık evin ananasının yüksekliği 11,2 metredir (37 ft). Yapı, ananasın dibinde bulunan ve aslında aşağıdaki seranın ısıtma sisteminin gizli bacaları olarak kullanılan dört “vazoya” sahiptir. Serada, ananas da dahil olmak üzere, bir dizi egzotik meyve ve sebze yetiştirilmektedir.
Her şey düşünüldüğünde, 19. yüzyıl sonlarına kadar İngiltere’de muz bulunmaması muhtemelen iyi bir şeydir.
1- Batan Kütüphane
Victoria Eyalet Kütüphanesi bahçesinde, yere batan eski bir kütüphanenin kalıntılarını görünce şaşırabilirsiniz. Port Fairy Bluestone’da inşa edilen yapı 7 metre (23 ft) genişliğindedir.
Architectural Fragment adlı eserinde sahibi Petrus Spronk tarafından yaratılan eser, sanatçının dünyaya kurduğu birkaç batık parçadan biridir. Görenleri oldukça rahatsız eden heykel insanın kırılgan ve geçici doğasını sembolize etmeyi amaçlamaktadır.
Ancak, parça “bardağın dolu tarafı” gibidir. Kütüphanenin batışını, medeniyetin yıkımı ve bilginin kaybolması; ya da eskiyi çevreleyen engelleri aşarak, yeni öğrenme ve umut görünümleri ortaya çıkaran yeni bir medeniyet olarak görebilirsiniz.
Çeviri: Şeyma Çelik
Kaynak
Listverse