Nereye Dergisi
Arkeoloji, Tarih, Gezi, Seyahat ve Yaşam Kültürü Dergisi

Sakallar, İş Dünyası ve İş yerinde Sakalların Tarihi

Eski Mısırlılar tıraşın temizlikle ilişkili olduğuna inanıyorlardı. Yunanlılar ise otoriteyi ve bilgeliği simgeleyen sakallarıyla gurur duyuyorlardı. Romalıların bıyıkları daha az lüks ve daha temiz olma eğilimindeyken, Vikingler büyük sakalları ve bıyıklarıyla övündüler.

Brave Scot Macar tarzı kıvrık inanılmaz bir sakal ve bıyık
2 1.785

İnsan yüzünü sanata yansıtmak Roma Büstünden 15. yüzyıl Hollanda resmine kadar uzun zamandır devam eden bir gelenek. Portre; gücü, saygınlığı ve zenginliği işaret eder. Şirketler de liderlerini tasvir etmek için portreler kullandılar. Örneğin, Birleşik Krallık bireysel bankaları 18. yüzyıldan bu yana kurucularının ve başkanlarının görüntülerini topluyor. Bu tablolar Londra merkez ofislerinde gururla sergileniyor.

Bir şirket için portre, kişisel olmayan bir kuruma halka açık bir yüz ve kimlik sağlar. Aynı zamanda portreler, görünüşlere yönelik ilginç eğilimleri ve tutumları da ortaya çıkarabilir. Meslektaşım olan Victoria Barnes ile portreler üzerinde yaptığım araştırma bazı ilginç sonuçlar ortaya koydu.

Sakallar Viking savaşçısı üniformasının önemli bir parçasıydı

Sakallar ve Bankalar

Enterprise and Society dergisinde yayımlanan bir makale, 19. yüzyılın başlarında banka yöneticileri portrelerinin hizmete alınmasını inceledi. Araştırma, çok erken bir evreden itibaren yeni kurulan anonim bankaların bu tür sanat eserlerinin değerini fark ettiğini ve bunları başarılı bir kurumsal kimlik oluşturmak aynı zamanda pazardaki yerlerini belirtmek için kullandıklarını gösterdi.

Management and Organisational History dergisinde yayımlanan bir başka makale ise Lloyds Bank’ın 1960’larda geçmiş banka müdürlerinin portrelerini nasıl toplamaya başladığını ve merkezlerinde nasıl sergilediğini inceledi. Onlarca yıl boyunca erkeklerin favorilerindeki değişen kalıplar bu araştırmada gözümüze çarpan bir şey olmuştur. Son yıllarda moda her türlü favoriyi kucakladı ancak her zaman bu kadar iyi kabul edilmedi.

I. Charles’ın Üçlü Portresi, Sir Anthony van Dyck, 1635-36.)

Sakallar ve Savaş

Eski Mısırlılar tıraşın temizlikle ilişkili olduğuna inanıyorlardı. Yunanlılar ise otoriteyi ve bilgeliği simgeleyen sakallarıyla gurur duyuyorlardı. Romalıların bıyıkları daha az lüks ve daha temiz olma eğilimindeyken, Vikingler büyük sakalları ve bıyıklarıyla övündüler korkunç görünümleri savaştaki müthiş şöhretlerine katkıda bulundu. Fakat, savaşta düşmanın onları etkisiz hale getirmek için, sakalları kolayca yakalayacağı düşüncesi orduları vazgeçirdi.

Sakallar İngiltere’de Ortaçağ ve Tudor dönemlerinde gelişti. I. Elizabeth’in kilit danışmanlarının çoğunun portrelerinde sakal var. I. Charles (1600-1649) bıyıkla bir araya getirilmiş küçük ve düzgün kesilmiş sakalıyla ünlüdür. Her ne kadar bıyıkları ile ünlü olsa da bu infazını engellemedi. Ardından, 17. ve 18. yüzyılların sonları, Avrupa’da berberler için bol miktarda çalışma sağlayan temiz tıraşın geri döndüğüne tanık oldu.

19. yüzyılın başlarında sakallar gelişti ama solcu, anti-kapitalist devrimcilerle ilişkilendirildiler. Karl Marx’ı gözünüzde canlandırabilirsiniz.

İlgili Yazılar
(Komünist Manifesto’nun yazarları Friedrich Engels ve Karl Marx)

Moda 1850’lerde tekrar değişti. Avrupa’daki devrimler söndükçe, Britanya’da Victorialılar, bıyıkla bağlanan büyük uzun favoriler olan sakalları ve mutton chops denilen favorilerle birleşen bıyık türünü heyecanla benimsediler. Onlar için sakal; gücü, erkekliği ve statüyü belirten bir şeydi. Bu, İngiliz ticaretinin ve endüstrisinin yükselişte olduğu bir çağdı. Bu nedenle erkeklik, yüksek güven ve ekonomik başarı döneminde sergilendi. Bu tam anlamıyla bir “yoğun sakal” dönemiydi.

Sakal ve İş

Şirketler içinde sakal, genellikle çağdaş modaya bağlı olarak karışık bir tarihe sahiptir. 1850’den 1900’e kadar İngiliz iş adamlarının genellikle bir çeşit sakalları vardı. 19. yüzyıla kadar geçmişi olan birçok İngiliz kurumunun salonlarını ziyaret edin ve sakallı erkeklerin bir portresini göreceksiniz.

20. yüzyılın başlarında Edwardlar, atalarının “tüm sakal” tarzını reddetti ve bıyığı kabul ettiler. Pratik olarak Birinci Dünya Savaşı’nda savaşanlar gaz maskelerinin düzgün takılmasını sağlamak için sakallarını tıraş ettiler. Ancak bıyıklarını çoğu kez korudular. Daha sonra İngiliz iş dünyası için karma ekonomik servet döneminde takip edilen bıyıklı pürüzsüz tıraş tercihi, İkinci Dünya Savaşı tarafından kesintiye uğradı ve İmparatorluğun kaybı ile bozuldu.

Birbirini takip eden kuşaklar onlardan öncekinden uzaklaşmaya çalıştıkça, 1960’larda ve 1970’lerde hippi etkisiyle sakal tekrar taraftarlarını buldu. Bu akımı yöneten Beatles oldu. Sakal, işte güvenilirliğin temiz bir tıraşla işaret edildiği 1980’lerde ve 1990’larda modadan düştü. Gerçekten de HSBC gibi şirketlerin şu anda konuştuğum arşivcilerine göre “temiz bir tıraş” politikası vardı. Bu Margaret Thatcher, Ronald Reagan ve serbest piyasa kapitalizminin dönemiydi. Ve elbette hem siyasette hem de iş dünyasında daha fazla kadın görünüyordu.

Birmingham ve Midland Bank’ın kurucusu Charles Geach (1808-1854) favorileriyle övünür. HBSC Group Archives, 1850. J. Partridge.

Kurumların yüzünü yansıtan şirket portreleri, iş adamlarının ve kadınların görünüşündeki eğilimleri yansıtıyor. Daha yakın zamanlarda, şirketlerin kimliğini ifade etme biçimindeki değişiklikleri de yansıtmaktadırlar. Artık 19. yüzyıl bankacılarının portrelerinde görüldüğü gibi sadece sakallı orta yaşlı, beyaz, üst düzey erkek yöneticilerin oluşturduğu bir topluluk değiller. Bankalar artık şirketin çeşitli seviyelerinden, kadınlardan ve farklı etnik kökenlerden daha çeşitli görüntüler sunuyor. Böylece, şirket portresi hayatta kalıyor, ancak bu şekilde içinde bulunduğu toplumdaki ilerlemeyi yansıtıyor.

Değişen sakal modası iş için de fırsatlar yaratır. Berber hizmetleri ve sakal ürünleri erkeklerin tarz sahibi olmalarını sağlar. Bu, erkeklerin görünümlerine daha fazla zaman ve para harcaması için artan eğilimi güçlendirir, bu da bir azalma belirtisi göstermez. Sakalların artan popülaritesi, jilet üreten kişiler için pek de iyi sayılmaz.

Sakallar geleneksel olarak erkekliğe işaret eder. Şüphesiz 21. yüzyıl işletmeleri cinsiyet çeşitliliği olduğundan sakal asıl iş aksesuarı olmasından daha ziyade Movember ve Decembeard gibi girişimler yoluyla hayır kurumu için bir stil seçimi ve pozitif bir araç olacaktır.

Evolutionary Biology adlı dergide yapılan son araştırmalardan sonra, kadınların çoğunun sakal tercih eden erkekleri sorguladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Erkeklerin bıyıklarını iş sebebiyle kullanmaya devam etmelerinin yanında bir başka etken de bu olabilir. Saç uzaması için motivasyon ne olursa olsun sakal hep bizimle olacak gibi görünüyor.

Çeviri: Büşra Şenel

Kaynak Ancient-Origins

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

2 Yorumlar
  1. Aysel diyor

    Sakallarla ilgili bir yazı okuyup da sıkılmayacağım hiç aklıma gelmezdi. Elinize sağlık, ilgi çekici bir yazı gerçekten.

    1. Büşra Şenel diyor

      Teşekkür ederim, iyi okumalar…

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More