Da Vinci’nin “Son Akşam Yemeği” Hakkında Az Bilinen Gerçekler
Leonardo Da Vinci’nin sanat eserleri, barındırdığı gizli anlamlarla, cazibesiyle ve ustalığıyla daima eleştirmenleri ve kitleleri etkilemiştir.
15. yüzyılın meşhur ressamı Leonardo da Vinci, günümüzde dahi birçok insanı muazzam sanat eserleriyle hem hayrete düşürüyor hem de büyülüyor. Da Vinci, arkasında Rönesans hareketine ivme kazandıran sayısız sanat eseri ve heykel bırakmıştır.
Leonardo Da Vinci’nin sanat eserleri, barındırdığı gizli anlamlarla, cazibesiyle ve ustalığıyla daima eleştirmenleri ve kitleleri etkilemiştir. Bazı yapıtları kült statüsüne erişmiş, böylece çok fazla yorumlanıp kültür sanat dünyası üzerinde büyük bir etki yaratmıştır. Da Vinci’nin Hristiyan dünyasına ait en ünlü sanat eseri “Son Akşam Yemeği” adlı resmidir.
Son Akşam Yemeği’nin Detayları
15. yüzyılda yapılan bu duvar resminin yapımına 1495 yılında başlanmış ve üç yılda tamamlanmıştır. Santa Maria delle Grazie Manastırı’nda bulunan eser, bünyesindeki Hristiyanlık ile ilgili birçok sembol ile Da Vinci’nin en ikonik tablolarından biri olarak değerlendirilir. Resmin orijinali 4,6 metreye 8,8 metre boyutlarındadır. İsa’nın Yahuda tarafından ihanete uğramadan önce havarileriyle yediği son akşam yemeğini konu edinir. Resim, aslında İncil’de anlatılan olayın görselliğe dökülmesidir. İsa’nın içlerinden birinin ona ihanet edeceğini açıklaması üzerine havarilerin verdiği tepki tasvir edilmiştir.
1- Orijinal Resmin Sadece Bir Kısmı Günümüze Değin Varlığını Koruyabilmiştir
Da Vinci duvar resmini yapmaya başladığında, bu konuda pek tecrübeli değildi. Biraz deneme yaptı, boyama işlemini kuru sıva üzerine uyguladı. Bu durum, resmin zamana yenik düşmesine sebep oldu. Henüz yapım aşamasındayken bile soyulmaya başlamıştı. Da Vinci, o sıralarda bu gibi sorunları düzeltmek için birçok zorlukla karşılaştı. Eser, yıllar geçtikçe sayısız restorasyon çalışması geçirdi. Bu yüzden şaheserin orijinal halinden geriye çok az bir kısım kaldı.
2- Resmin Odak Noktasında Çok Önemli Bir An Vardır
Hristiyan sanatının en üstün eserlerinden olan “Son Akşam Yemeği” İsa’nın havarileriyle yediği son yemeği temsil eder. Bu yemeğin ardından İsa yakalanıp çarmıha gerilir. İsa, ihanetten haberdar olduğunu söyledikten sonra havarilerin yüzünde oluşan ifade ustalıkla resmedilmiştir. Havarilerin tepkileri ve yüz ifadeleri resmi daha da büyüleyici bir hale getirmektedir.
3- Eser, Bir Müzede Sergilenmiyor
Leonardo Da Vinci’nin diğer resimlerinin aksine “Son Akşam Yemeği” herhangi bir müzede sergilenmiyor; İtalya’nın Milano kentindeki bir manastırda bulunuyor. Santa Maria delle Grazie Manastırı’nın duvarında yer alan bu eseri başka bir yere taşımak ise pek mümkün değil.
4- Bir Fresk Değildir
Genel kanının aksine bu meşhur resim fresk olarak tasnif edilemez. Çünkü freskler ıslak sıva üzerine boyanır. Ancak alışılageldik yöntemin dışına çıkılması, sonrasında sorunları da beraberinde getirmiştir.
5- Defalarca Restore Edildi
Bu eser de diğer birçok eser gibi zaman içerisinde ayakta kalabilmesi için birtakım restorasyon geçirmiştir. Da Vinci’nin taş üstüne yaptığı tempera tekniği başarılı değildi. Resim, 16. yüzyılın başlarında yıpranıp kavlamaya başladı; defalarca restore edilen eserin sadece küçük bir bölümü orijinalliğini korumaktadır.
İlgili Yazılar
6- Havarilerin Yüz İfadesi
Havarilerin yüz ifadesi, resme bakanların ilgisini üzerinde toplamaktadır. Her bir havarinin gerçek bir model baz alınarak resmedildiğine dair bir teori vardır. Buna göre Da Vinci, Yahuda’yı tasvir etmek için bir suçluyu seçmiştir.
7- Yuhanna Aslında Meryem Olabilir
İsa’nın sağındaki havari Yuhanna’dır. Ancak bazı din bilginleri resimde tasvir edilen kişinin Yuhanna olmadığı görüşündedir. Havarilerin içinde tek kolye takan kişi odur; bu yüzden bu kişinin kılık değiştirmiş Mecdelli (Magdalalı) Meryem olabileceğini varsayarlar.
8- Yahuda Tasviri Basmakalıptır
Resim detaylı bir şekilde incelendiğinde Da Vinci’nin Yahuda’yı tipik Yahudi imgesine benzettiği anlaşılır. Havariler arasında koyu tenli tek kişi odur ve burnu eğridir. Diğerleri şarap içerken onun süt içtiği, ayrıca elinde bir gümüş kesesi olduğu da görülür.
9- Numerolojik Anlamı
Da Vinci sanat eserlerinde matematiği ve sayıları sık sık kullanır, “Son Akşam Yemeği” için de bu durum geçerlidir. Bu resimde, üç sayısı birçok şekilde resmedilmiştir. Bu sayı, İncil’de geçen teslisi[1] temsil eder. Havariler üç grup halindedir, İsa ve havarilerin arkasında üç pencere vardır. Aynı zamanda İsa resimde üçgen şeklinde konumlandırılmıştır.
10- Savaşlarda Çok Zarar Gördü
Yüzyıllar boyunca eserin yıpranmasının tek nedeni hava şartları değildi. 18. yüzyıl sonlarında, Fransız askerler esere zarar vermiştir. Daha sonra II. Dünya Savaşı sırasında, bina bombardımanlar yüzünden hasar görmüştür.
Çeviri: Eda Nur Tosun
[1] Kutsal Üçleme; baba, oğul ve kutsal ruh.
Kaynak
dailyartmagazine