Gordion Düğümü: Büyük İskender’e Fetihlerinin Kapısını Açan Kehanet
MÖ 4. yüzyılda Büyük İskender Midas'ın başkenti olduğu iddia edilen Frigya ve Gordion'a ulaştı. Gordion kentini aldıktan sonra, İskender'e eski Frigya monarşisinin kurucusu ve kehanetin anlattığı Gordias'ın savaş arabası gösterildi.
Gordion Düğümü, “imkânsız düğümümüz” olan çözülemeyen, karmaşık problem ve çıkmaz anlamına gelen metaforik bir ifadedir.
Frigler’in hükümdarı olmadığı ve bir iç savaşa daldıkları zamanlardan çok daha uzun zaman önce başlamış eski bir kehanet Likya’nın eski başkenti olan Telmessos’ta ilan edilmişti.
Bu kehanet yeni kralın şehre basit bir öküz arabası ile girecek biri olduğunu söylüyordu.
Gordion Düğümü
Şehrin kapısından ilk olarak bir öküzün çektiği el arabası ile fakir köylü Gordias ve karısı girdi. Gordias kral olarak ilan edildi ve onun minnettar oğlu Midas öküz arabasını Zeus ile özdeşleştirilen Frigya tanrısı Sabazios’a adadı. Boyunduruğunu Gordion Düğümü adlı son derece sofistike bir düğümle bir direğe bağladı.
Düğüm daha sonra Roma tarihçisi Quintus Curtius Rufus tarafından bir başyapıt olarak tanımlanmıştır. Birbirlerine nasıl bağlandığı belli bile olmayan öyle sıkıca dolaşmış birkaç düğümden oluşuyordu.
Gordias, Frigya’nın başkenti olan Gordium kentini kurdu. Ayrıca öküz arabası korunmuş, kraliyet sarayında kalmıştı. Kehanete göre, düğümü çözen bir adam Küçük Asya; hatta tüm Asya üzerindeki gücü alacaktı.
MÖ 4. yüzyılda Büyük İskender Midas’ın başkenti olduğu iddia edilen Frigya ve Gordion’a ulaştı. Gordion kentini aldıktan sonra, İskender’e eski Frigya monarşisinin kurucusu ve kehanetin anlattığı Gordias’ın savaş arabası gösterildi.
İlgili Yazılar
Düğüm Çözülüyor
Büyük İskender, düğümü çözmek istiyordu ama nasıl yapılacağına dair hiçbir fikri yoktu. Bu yüzden kılıcını çekti ve tek bir vuruşla ikiye böldü, ya da başka bir versiyonun dediği gibi ipi bağlantı yerlerinden çekerek düğümü gevşetti.
Aristobulus (tarihçi, mimar, askeri mühendis ve İskender’in yakın bir arkadaşı) daha sonra düğümü çözmenin İskender için kolay olduğunu iddia etti; düğümün bir arada tutulduğu bağlantı pimi dedikleri yeri söktü ve ardından düğümü çekti.
Gordion’da, o sarayda gerçekte ne olduğunu ve İskender’in karmaşık düğümü çözüp çözemediğini asla bilemeyiz. Norman F. Cantor “Alexander the Great Journey to the End of the Earth” (“Büyük İskender: Dünyanın Sonuna Büyük Yolculuk”) adlı kitabında, İskender’in düğümü kesmediğinden sadece çözerek sorunun üstesinden geldiğinden bahsetmiştir. Ayrıca, İskender yaptığı şeyle büyük bir ilgi de toplamayı başarmıştır.
“O gece yıldırım ve şimşek çakması vardı”. İskender, “işaretleri gönderen ve düğümü çözmesine yardım eden tanrılar için adak sunmayı teklif etti ve Zeus’un bunu gönderdiği işaretler ile onayladığını düşündü. Ayrıca, Zeus’un koruması altındaki bir kral olarak, saygınlık kazanabilmek için hakkındaki söylentileri ve pohpohlamaları destekledi.
İskender daha sonra Asya’yı, Orta Asya’daki büyük bir nehir olan İndus ve Ceyhun bölgelerine kadar fethetmeye devam etti. Kehaneti gerçekleştirdi.
Çeviri: Şeyma Çelik