Mısır’ın Son Kraliçesi: Kleopatra
Ezoterik geçmişiyle hem Julius Caesar hem de Marcus Antonius ile yaşadığı aşklarıyla, iyi işleri ve liderliğiyle hatırlanan güçlü bir kadın olarak bilinmektedir. Bu yazımızda tüm detaylarıyla sizlere anlatacağız.
VII. Kleopatra Filopator, Makedon Yunan Hanedanlığı’nın şimdiye kadar yaşamış en önemli isimlerinden biri ve dünyaca ünlü bir liderdi. Mısır Kraliçesi olarak başa geçmesinin yanı sıra oldukça güçlü ve zeki bir kadındı. Ezoterik geçmişiyle hem Julius Caesar hem de Marcus Antonius ile yaşadığı aşklarıyla, iyi işleri ve liderliğiyle hatırlanan güçlü bir kadın olarak biliniyor. Şimdi size Mısır’daki Ptolemaois Krallığı’nın (veya Batlamyus Hanedanlığı olarak da bilinir) son hükümdarı olan Kleopatra’nın doğumu, hayatı ve ölümünden bahsedeceğiz.
Kleopatra’nın Doğumu
Kleopatra’nın babası yaklaşık 40 yıl hükümdar olan Mısır Kralı XII. Ptolemaois (Batlamyus) idi. Doğumunun kesin tarihi ve ayrıntıları hala tam olarak bilinmese de MÖ 69 yılında doğduğu düşünülüyor. Mısır’ın İskenderiye şehrinde doğan Kleopatra, İskenderiye Sarayı’nda büyüdü. Diğer adıyla Atina olarak bilinen önemli bir Yunan sofist olan Philostratus’tan Helenistik Yunan eğitimi aldı. Hitabet ve felsefe sanatlarını öğrendi. Kleopatra, aralarında Yunanca, Süryanice, İbranice ve Arapça da olmak üzere 9 dil biliyordu. Akademisyenler hangi dilleri akıcı bir şekilde konuşabildiğinden emin değiller, ancak eski Yunanca ve Antik Mısır dilini akıcı bir şekilde konuştuğu bilinmektedir. Kleopatra, barbar dillerinde de o kadar bilgiliydi ki nadiren bir tercümana ihtiyaç duyuyordu. O, öğütlere ihtiyaç duymayan, danışmanlarından bağımsız olarak hareket eden ve yoluna çıkan her fırsatı değerlendiren bir liderdi.
Kleopatra’nın Yetiştirilmesi ve İlk Yıllar
Aldığı geniş eğitim Yunan tıbbından Mısır tarihine kadar her şeyi kapsıyordu. Kleopatra’nın pozisyonu, Hermonthis kasabasına Montu Tapınağı ile Bukhis Boğası’nı görmeye gitmek gibi sayısız manevi ve toplumsal ayinlere katılmasını sağladı. Bu olay onun Mısır Kraliçesi olarak yaptığı ilk şeydi.
İlk başta, MÖ 58’de Kleopatra’nın ablası IV. Berenis iktidara geldi ve babası XII. Ptolemaios Mısır’dan sürüldü. Lakin, babası pes etmedi ve Roma’dan yardım istedi. XII. Ptolemaios, MÖ 55’te İskenderiye’ye ilerleyen Romalı Aulus Gabinius’un güçleriyle geri geldi. MÖ 51’de tahtı IV. Berenis’den ve Pontik kökenli kocası Archelaus’tan geri aldı.
Kardeşler Mısır’ı Birlikte Yönetti
Büyük borçları olan ve Mısır parasının değerini en az yarı yarıya düşüren XII Ptolemaios artık Mısır Kralı olarak değil, bir Roma devlet adamı olarak görülüyordu. Tek iyi özelliği Mısır tahtını güvence altına almasıydı. MÖ 51’in sonlarında doğal ölümle ani bir şekilde yaşamını yitirdi. Ondan önceki sayısız liderin ayak izlerini takip eden 18 yaşındaki Kleopatra, babası öldükten sonra tahta çıktı. Başta, devleti 10 yaşındaki kardeşi XIII. Ptolemaios ile birlikte yönetti. İki kardeş Mısır Hükümdarları ünvanıyla taç giydi, Mısır geleneklerine göre evlendiler. Fakat daha sonraki anlaşmazlıklar geleceklerini şekillendirmeye başladı. MÖ 48’e gelindiğinde Kleopatra ve kardeşi XIII. Ptolemaios gittikçe şiddetlenen bir anlaşmazlığın ortasındaydı. İki kardeş arasında rekabet her zaman vardı. Gözlerini güç hırsı bürümüş devlet naiplerinin XIII. Ptolemaios’u etkileri altına alması çok daha kolaydı.
Kleopatra’nın Sürülmesi ve İç Savaş
XIII. Ptolemaios ve naibi Pothinus, MÖ 48 yılının baharında Kleopatra’yı devirmeye çalıştı. O sıralarda Kleopatra’nın “kraliçe” statüsü güç kazanıyordu. Kleopatra darphane para birimine bile sahipken, küçük kardeşinin adı devlet belgelerinde dahi görünmüyordu. Naibinin yardımıyla XIII. Ptolemaios, Kleopatra’yı Suriye’ye kaçmaya zorladı ve bu da bir iç savaş başlattı. Bu süre zarfında, diğer kız kardeşleri olan IV. Arsinoe tahtta hak iddia etti. XIII. Ptolemaios, Kleopatra’yı devirmek için IV. Arsinoe ile ittifak kurdu. Roma’daki iç savaş Kleopatra’nın ve Sezar’ın ilk kez toplantı yapmasına yol açtı ve MÖ 47’de İskenderiye Kuşatması’nın sonunda İskenderiye Kütüphanesi’nin yakılması gibi tarihin en ünlü olaylarından bazılarıyla sonuçlandı.
Kleopatra ve Sezar Aşkı
O sıralar, Sezar, Roma’nın en büyük generallerinden biriydi. Sezar, güçlenme umuduyla İskenderiye’ye kaçan ezeli rakibi Pompey’in peşindeydi. XIII. Ptolemaios tarafından Pompey’in başı kesildi ve bu, bir gün Pompey’in adamlarıyla müttefik olma umudu taşıyan Sezar’ı oldukça öfkelendirdi.
İskenderiye’de Portus Magnus’taki Antirhodos adasında kamp yaparken Kleopatra, Sezar’ın odasına gizlice girdi. Üstün eğitimini, cazibesini ve cüretkarlığını kullanarak 21 yaşındaki Kleopatra 52 yaşındaki Sezar’ın bağlılığını ve desteğini kazandı. Bu gizli karşılaşmada birbirlerine âşık olduklarına inanılıyor.
Mısır Kraliçesi Taç Giydi
MÖ 47’de XIII. Ptolemaios’ın Nil Savaşı’nda ölmesi bir kez daha Kleopatra’yı hükümdar yaptı ancak bu kez de ülkeyi diğer kardeşi XIV. Ptolemaios ile birlikte yönetecekti. Tarihçiler tarafından Nil Nehri’nde boğulan 15 yaşındaki lider XIII. Ptolemaios’un, Sezar’ın üstün stratejisi ve taktiksel yetenekleriyle başa çıkamadığı söyleniyor.
Mısır’ın tam kontrolü şimdi, Kleopatra’yı 13 yaşındaki erkek kardeşi XIV.Ptolemaios ile birlikte tahta çıkaran Jül Sezar’ın (Julius Caesar) elindeydi.
İlgili Yazılar
Bir yıl sonra kraliçe Kleopatra, Sezar’dan olan çocuğu “Caesarion” Ptolemy Caesar’ı doğurdu. MÖ 46’ya gelindiğinde, Kleopatra ve ortak hükümdar kardeşi, Roma halkının sert bir şekilde itiraz ettiği bir durum olan Horti Caesaris’de (Sezar’ın villası) yaşarken “Roma halkının dostu ve müttefiki” olarak ilan edildi. Olayları Kleopatra’nın lehine çevirmek için tüm çabalar sarf edilmesine rağmen, Roma senatosu arasında huzursuzluk devam etti ve bu, Jül Sezar’ın suikastine yol açtı.
Sezar’ın Ölümü
MÖ 14 Mart 44’te, Sezar 23 kez bıçaklandı ve Pompey Tiyatrosu’nun yanı başında hayatını kaybetti. Düzenlenen komplonun başında, Sezar’ın totaliterizmi benimsemeyi ve devleti devirmeyi planladığını iddia eden Romalı senatörler Gaius Cassius Longinus, Decimus Junius Brutus Albinus ve Marcus Junius Brutus vardı.
Roma devlet yasası altında yaşayan hiçbir meşru çocuğu bulunmayan Sezar’ın büyük yeğeni Octavius, Sezar’ın mülkünün üçte ikisinin siyasi varisi ve lehtarıydı. Amcasının ismini taşıyan Octavian Julius Caesar, Roma’yı hâkimiyet ve güç için gergin bir savaşın ortasında yönetti. Kontrol için yarışan en güçlü iki grup Marcus Antonius ve “Yeni Sezar” olan Octavianus‘un ordularıydı.
Kleopatra ve Marcus Antonius’un Yönetimi
Kleopatra, Tarsus’a çağrıldıktan sonra MÖ 41 yılında Marcus Antonius ile bir araya geldi. Bu onların ilk toplantısı değildi, çünkü MÖ 55’te Mısır’da bir sefer sırasında tanışıp MÖ 48’de ikinci kez bir araya gelmişlerdi.
Bu toplantı sırasında Antonius, Kleopatra’nın sadece cazibesinden değil aynı zamanda senatoya olan faydalarından da etkilendi. İlişkileri, Kleopatra’nın Mısır ve Roma’da iktidarı ele geçirme şansıydı. Marcus Antonius ise dünyadaki en zengin kadının cazibesi ve Roma’nın en büyük müşterilerinden birinin getirebileceği zenginlikle büyülenmişti. General onun yanındayken Kleopatra, üvey kız kardeşi Arsinoe için suikast emri verdi. MÖ 41 yılında Antonius ve Kleopatra tüm kış sezonunu birlikte geçirdi, ardından MÖ 40 yılında ikiz çocukları Alexander Helius ve II. Kleopatra Selene dünyaya geldi.
Mark Antony’nin Başarısızlığı ve Gözden Düşüşü
Kleopatra ile olan ilişkisinden elde ettiği serveti kullanan Antonius, gücünü en üst düzeye çıkarmak için birçok sefer düzenledi. En büyük başarısızlığı, 80.000 askerin boşuna hayatını kaybettiği düşünülen Part seferiydi.
MÖ 34’e gelindiğinde Antonius ve Kleopatra, Roma ve Part topraklarını Kleopatra ile çocukları arasında dağıttı. Bu “İskenderiye Bağışları” olarak da bilinir. Caesarion‘un da bu süre zarfında Sezar’ın meşru oğlu ve varisi olduğu da ilan edilmiştir. Yasalara öfkelenen Octavianus, Antonius’un sivil güçlerini dağıttı ve derhal Kleopatra’ya savaş açtı.
31 Eylül MÖ 2 yılında Marcus Antonius ve Kleopatra’nın kuvvetleri, Yunanistan Preveze’deki Actium Savaşı’nda yenilgiye uğradılar. Mısır toprakları işgal edildi ve İskenderiye’deki kuvvetler büyük ölçüde kayba uğrarken, Marcus Antonius’un orduları teslim oldu ve yenilgiyi sindiremeyen Antonius kendi kılıcıyla hayatına son verdi. Onurlu bir Romalı olarak hatırlanmasının tek yolu kendi hayatına kendi elleriyle son vermekti.
Kleopatra’nın İntiharı
Üstünde kraliyet elbisesi ve başında tacıyla, altın bir tahtta oturan Kleopatra, Antonius’un yenilgisini kutlamak için Octavianus tarafından sokaklarda yapılan geçit törenindeydi.
Kraliçe olarak 22, Marcus Antonius’un eşi olarak 14 yıl geçiren 39 yaşındaki Kleopatra da kendi hayatına son verdi.
Kleopatra’nın ölümü hakkında hala tartışmalar sürerken tarihçilerin büyük kısmı Kleopatra’nın isteği üzerine getirilen ve incir sepetinde saklanan engerek yılanının ısırması sonucu öldüğüne inanırken, diğer tarihçiler intihar etmek için bir şişe zehir içtiğine inanıyor.
Roma Cumhuriyeti’nin son savaşını Kleopatra’nın ölümü sonlandırdı. Annesinin intiharından sadece 18 gün sonra Caesarian 29 Ağustos MÖ 30 yılında Octavian’ın askerleri tarafından yakalandı ve idam edildi. Bu olay hem Ptolemaois/Batlamyus Hanedanı’nın Mısır yönetiminin, hem de Helenistik Dönem’in sonuydu. Mısır daha sonra Roma İmparatorluğu’nun bir eyaleti olurken, Octavian adı MÖ 27 yılında “Augustus” olarak değiştirildi ve Roma’nın en başarılı ancak en tartışmalı imparatorlarından biri olmaya devam etti.
Çeviri: Selen Gizem CABA
Kaynak
centreofexcellence