Gazeteler ve sosyal medya yalan haber iddiaları ile dolu; Amerika’daki politik bölünmenin bir yönüne yönelen ileri geri suçlamalar bir diğerinin güvenini sarsmak için dünyayı yalanlar ile dolduruyor. Buna eskiden propaganda derdik, şimdi ise sahte haber.
Bunun en korkunç örneklerinden biri bizi antik Roma’ya ve Cumhuriyet’in son zamanlarına Roma hükümetini yıkılmanın eşiğine getiren neredeyse yüzyıllık sivil savaşa, kaosa ve politik suikastlere götürüyor.
Bu İkinci Üçler Erki denilen zamandı. Jül Sezar’ın güçlü varisi Octavian ve onun sağ kolu Marcus Antonius (Mark Antony) arasındaki birlik parçalanıyordu ve her iki tarafında çarpışması kaçınılmazdı. Mark Antony’nin Doğu Roma İmparatorluğu’nu kendi derebeyliği olarak ilan ettiği ve Mısır’daki Kleopatra ile birlikte oraya yerleştiği ünlü bir hikâyedir. Bu sırada onun baş rakibi Octavian (daha sonra Augustus Caesar) senatoyu ve halkı yönetmedeki kabiliyetinin hala hatırı sayıldığı Roma’daydı.
Her iki taraf arasında M.Ö 33’e kadar hem halk desteği hem de olayların üzerinde etki sahibi olmak amacıyla askeri makam için tam bir rekabet içerisinde şiddetli bir propaganda savaşı vardı. Tıpkı şuan ki gibi oldukça değişime açıktı ve M.Ö 33 yılında tüm Akdeniz’e hakim olan bir imparatorluğun yönetimindeydi.
Kara Sanatların Ustası
Genç Octavian’ın sonunda propaganda ustası olduğu ortaya çıktı. Antony’nin Mısır’da olduğunun aksine onun aynı zamanda fiziksel olarak İtalya’da da Roma ve senato üzerinde daha büyük bir etkisi vardı.
Fakat dillere destan bardağı taşıran son damla olan bazı sahte haberler olacaktı. Octavian Antony’nin resmi vasiyetnamesi olduğunu iddia ettiği belgeyi bulmayı başardı ve belgenin ne olduğunu ortaya çıkarabildi.
Gerçek olsa da olmasa da ve bilim insanları bu konuyu hala tartışsa da, vasiyet öyle kışkırtıcı iddialar içeriyordu ki Roma halkını Antony’e karşı kışkırttı. Octavian bu belgeyi senato evinde sesli bir şekilde okudu (Plutarch’ın Antony’nin hayatı kitabına göre ) ve senatoya konuyu toplantıda üzerinde durulan ve imparatorluğa bir mesaj olarak gönderilen bir hüküm olarak yaygın hale getirdi. Bu yolla Octavian Roma halkını ve Antony’nin aklını kaçırdığı ve kendisini Mısır kraliçesi Kleopatra’nın cazibe ve diktatörlüğüne teslim ettiği senatodaki birçok birliğini ikna etti.
Belge doğu ve güçlü kadınların varlığı ve lükslüğü konusunda şüpheli olan antik Romalıların anti- doğu (ve anti-Kleopatra) önyargıları gibi birçok geleneksel görüşü üzerinde rol oynadı. Bu Antony’nin Doğu Akdeniz’deki Roma topraklarının büyük bir bölümünü içeren mirasını Kleopatra ve çocuklarına (Üç çocukları vardı: ikiz Cleopatra Selene ve Alexander Helios ve Ptolemy Philadelphusadlı oğulları) bırakmaya niyetli olduğunu doğruladığını gösterir.
İlgili Yazılar
Vasiyet aynı zamanda Sezar’ın yasal varisi olan Kleoparta ve Jül Sezar’ın oğlu Caesarion’ı ortaya çıkardı. Bu son derece kışkırtıcı bir iddiaydı çünkü Sezar’ın evlatlık oğlu olan Octavian’ı hala Jülyen ailesine sadık olan emektarların gözünde küçük düşürebilirdi.
Belge aynı zamanda Antony’nin cenaze töreninin İskenderiye’deki Batlamyus krallarının türbesinde yapılması gerektiğini de iddia ediyordu. Bu son istek Octavian tarafından yönetilen Romalıların gözünde en acımasız olandı. Antony’nin gerçekten zorba bir yönetici olmak istediğinin ve Roma’yı monarşi yoluna götürmek istediğinin kanıtıydı.
Dodgy Dossier
Şaşırtıcı olan şey belgenin sahte bir bilgi parçası veya gerçek olan şeyin artık bir öneminin olup olmadığıdır. Vasiyetin sadece Octavian’ın umut ettiği propaganda zaferinin bir çeşidi olduğu ortaya çıktı. Roma’daki senato Mark Antony’nin ‘‘hâkimiyetinin’’(emrindeki Roma ordularını yasal yönetme hakkı’’ sınırlarına taşındı ve bu olmadan yasal olarak birliklerinin komutasında değildi.
Bu onu bir vatan haini haline getirdi ve halkın ona karşı kışkırtılmasını, savaş çıkmasını daha da kolaylaştırdı. Ve savaş aslında Antony tarafından değil şaşırtıcı bir şekilde Mısır kraliçesi olarak Kleopatra’nın yönetiminde olan Roma Senatosu tarafından başlatıldı. Taraflar Aktium’da M.Ö 31 yılında karşılaştı, Octavian’ın zaferi ve Antony ve Kleopatra’nın ardı sıra gelen suikastleri onu Roma’nın tek lideri haline getirdi ve Roma’nın Augustus ismini alan ilk imparatoru oldu.
Tarih galip gelenler tarafından yazıldığı için Mark Antony’nin bu versiyonu hikâyenin kabul gören kısmı oldu. Antony’i yıkmak için doğu kraliçesi olan Kleopatra’yı, egzotik bir kadını suçlamanın çekiciliği gelecek nesillerin inandığı bir efsaneydi. Shakespeare’den klasik 1960ların film yıldızı Elizabeth Taylor ve Richard Burton’a kadar Antony’nin popüler tasvirleri Octavian’ın Antony’nin aklını kaçıran ve tüm Roma adabı duygusunu sevdiği kadın için yitiren bir adam olduğunu halka yaymak için bazı acılar çektiği hikâyeleri destekler.
Çeviren: Belgin AVŞAR
Kaynak: ancient-origins