Dünyayı Değiştiren Kadınların Yaşadığı 7 Şehir
Büyük işler başarmış kadınlar her zaman tarihe geçmez. Lider, entelektüel, asi ya da sanatçı birçok kadın tarihin derinliklerinde kaybolmuştur. Bununla beraber yaşadığı şehirle özdeşleşen bazı ünlü kadınlar görmezden gelmeyecek büyük izler bıraktılar.
Büyük işler başarmış kadınlar her zaman tarihe geçmez. Lider, entelektüel, asi ya da sanatçı birçok kadın tarihin derinliklerinde kaybolmuştur. Bununla beraber yaşadığı şehirle özdeşleşen bazı ünlü kadınlar görmezden gelmeyecek büyük izler bıraktılar.
Eski Mısır’dan 20. yüzyıl Fransa’sına kadar gezginlere dünyayı yedi güçlü kadının gözüyle görmek için bu yazıyı hazırladık.
Hatshepsut, Luksor, Mısır
Kleopatra’nın orduları yönetmedeki başarısıyla Roma İmparatorluğu’nun yöneticilerini büyülemesinden yüzyıllar önce Hatshepsut, MÖ 1508-1458 tarihleri arasında iktidara geldi. Kocası Thutmose II öldükten sonra bir naip olarak atanan Hatshepsut, firavun unvanının tüm yetkilerini alan ilk kadın oldu. 20 yıllık hükümdarlığı boyunca, bazıları bugün hala ayakta olan anıtsal tapınaklar yaptırdı ve kelimenin tam anlamıyla adını Mısır tarihine kazıdı.
Amenhotep III tarafından genişletilmeden önce Hatshepsut tarafından yaptırılan eski bir tapınak olan Luksor Tapınağı’nın yüksek sütunları ve sfenksleri görmekle gezinize başlayın. Ardından Nil’in batı yakasında 7 km kuzeybatıya giderek Hatshepsut Anıt Tapınağı’na gidin. 300 metre yüksekliğindeki kayalıklara oyulmuş, çok katlı muhteşem tapınağı, amfi tiyatroyu ve buradaki ölülerin tanrısı Anubis’e ve ilkel inek başlı tanrıça Hathor’a adanan, Hatshepsut’un tanrıçanın memesinden süt içtiğini gösteren kabartmayı görün. Biraz ileride kuzeybatı Krallar Vadisi’nde Hatshepsut’un babası Thutmose I ile paylaştığı dolarak inilen neredeyse 100 metre derinliğinde olduğu kraliyet mezarlığını bulacaksınız.
Ölümünden kısa bir süre sonra, Hatshepsut’un adı tapınaklarından silindi. Bu, onu tarihten silmeye ve firavun kraliçesinin mirasını yok edip haleflerinin meşruiyetini desteklemeye yönelik bir girişimdi. Firavun kraliçesini izlerini yok etme çabalarına rağmen, Hatshepsut’un devasa anıtları yüzyıllara dayanıyor ve adı hala tüm dünyada hatırlanıyor.
Büyük Catherine, St Petersburg, Rusya
St Petersburg adını başka bir büyük Rus hükümdarından almasına rağmen, Rusya İmparatoriçesi II. Catherine (1729–1796) görkemli yaşamıyla bağlantılı saraylarla ön plana çıkar. Catherine’in hükümdarlığı altın çağ olarak kabul edilir. Sosyal reformları teşvik etmek için aydınlanma ideallerini kullandı ve Rus İmparatorluğu’nu bazı tahminlere göre 500.000 kilometrekareden fazla genişletti.
Artık Hermitage Müzesi olarak bilinen kompleks Catherine’in emriyle inşa edilen sarayda yer alır. Buradaki müzeler Rusya’nın en etkileyici sanat eserlerine sahip 360 odayı kapsar. Müzelerin bitişiğinde, Catherine’in kutsayan bir kalabalığa hitap ettiği ve oğlunu Rusya’nın hükümdarı ilan ettiği, yeşil, altın ve beyaz renklerle ışıldayan ünlü Kış Sarayı yer alır.
St Petersburg’un merkezinin 25 km güneyinde Tsarskoe Selo imparatorluk mülkünde Catherine’in el işlerine hayran kalacaksınız. Catherine Sarayı, II. Dünya Savaşı sırasında ağır hasar gördü; daha sonra onarımla alçı ve altın rengi dış cephesi eski ihtişamına kavuştu. Bir rehber eşliğinde büyük salonu yemek salonlarını ve muhteşem bir pozda Catherine II’nin bir portresinin yer aldığı salonu mutlaka ziyaret edin.
İmparatoriçe Cixi, Pekin, Çin
Pekin gezisinde imparatoriçe Cixi’nin efsanevi saltanatının eserleri ile karşılaşırsınız. İmparatoriçe Cixi (1835-1908) Çin’in uzun tarihindeki en güçlü kadınlardan biri oldu. Cixi, Xianfeng imparatorunun cariyelerinden biriydi ve hızla yükseldi ve hükümetin başına geçti. Büyük bir yönetici oldu. Çok korkuldu ve çok saygı duyuldu.
Cixi, cariyelik yaparken imparator olan Xianfeng’in oğlu Tongzhi’yi doğurdu. İmparatoriçe egemenlik kazandıktan sonra Ebedi Bahar Sarayı ve Zarafet Sarayı’nda yaşamaya devam etti. Buranın tasarımının bir imparatoriçeye yakışır şekilde yenilenmesini sağladı.
Yasak Şehir’i ziyaret ettikten sonra, özellikle Cixi’nin inzivası için inşa edilen yazlık sarayına mutlaka gidin. Sadece muazzam siyasi nüfuzunu görmek için değil kişisel yaşam alanları olan Neşe ve Uzun ömür salonlarını ve İmparatoriçenin opera gösterileriyle eğlendirildiği büyük tiyatroyu keşfedin. Mermer tekneye (kısmen ahşap) dikkat edin. Cixi’nin 1893 yılında donanmayı finanse etmek için ayrılmış olan parayla restorasyon emrini verdiği söylenir.
Marie Curie, Varşova, Polonya
Çift Nobel ödüllü Marie Curie (1867–1934) Polonyalı kimliğiyle son derece gurur duyuyordu. Curie, keşfettiği elementlerden birine memleketinin adını (polonyum) verdi. Bütün dünya evlilik soyadını hatırlasa da Polonyalı soyadını hiçbir zaman göz ardı etmedi. Bu nedenle doğduğu şehir olan Varşova’da bulunan mirasını onurlandıran müze, Marie Skłodowska-Curie olarak adlandırılmaktadır.
İlgili Yazılar
Varşova’yı gezmeye gelirseniz, Curie’nin orijinal belgelerini ve eşyalarını sergileyen, yeniden inşa edilmiş 18. yüzyıldan kalma müze binasının içinde bir tur atın. Curie radyoaktivite teorisinin geliştirilmesine muazzam bir katkı yaptı. Günümüz kanser tedavilerinin çoğunun temelini oluşturan doku büyümesiyle savaşmak için radyoaktif izotopların kullanılmasına öncülük etti. Trajik bir şekilde müzede sergilenen bilimsel aygıtın neden olduğu radyasyona bağlı hastalıktan öldü.
1939 ve 1944’te bombalamalar Varşova’yı yerle bir etti. Eski şehir daha sonra aynı tuğlalar kullanılarak dikkatlice yeniden inşa edildi. Curie’nin yaşadığı dönemde olduğu gibi süslü 13. yüzyıl tüccar evlerine ve Rönesans tarzı cephelere hayranlıkla bakarak Unesco listesindeki Eski şehir Meydanı’nda mutlaka bir tur atın.
Anne Frank, Amsterdam, Hollanda
Hiçbir ses Anne Frank’ın (1929–45) günlüğü gibi II. Dünya Savaşı’nın acısını insanlara duyurmadı ve dünya barışı için bir çağrı yapmadı. Frank’in babası Bergen-Belsen toplama kampında öldükten sonra yayınlanan günlüğünde ailenin Amsterdam’da saklandığı iki yılını anlatıyor. Frank’in çocukluk ve yetişkinlik arasındaki eşikteki hayata dair gözlemleri son derece keskin.
Aile, Frank’in babasının 263 Prinsengracht adresindeki ofisindeki bir kitaplığın arkasına gizlenmiş bir ek binada saklandı. Tipik bir 17. yüzyıl tüccar evi olan dar tuğlalı bina, o zamandan beri müze olarak korunmuştur. 15.000 parçalık koleksiyon, ailenin saklandığı hayatı hareketli bir şekilde tasvir ediyor. Aynı zamanda Frank’in orijinal günlüğünü sergileniyor. Evin yakınında bulunan Westerkerk kilisesinin önünde ise Frank’in ince bir dökme demir heykeli gökyüzüne bakmakta.
Bölgeye uğrarsanız yakında bulunan birkaç kiralama istasyonlarının birinden bisiklet ödünç alın ve doğuya pedal çevirerek Nieuwe Amstelstraat’a gidin. Burada bulunan Yahudi Tarihi Müzesi, Amsterdam’ın savaş öncesi Yahudi cemaatinin tarihini anlatıyor; Burası aynı zamanda Yahudi Mahallesi turları için başlangıç noktasıdır. Tarih çoğu zaman kasvetlidir, ama Frank’in mirası tarihin derinliklerinden bir umut ışığı olarak parıldamaktadır.
Simone de Beauvoir, Paris, Fransa
Yirminci yüzyıl Paris’inin en ünlü kadın yazarıdır. Kaleminin bir hareketiyle eski kadınlık kavramlarını yok etti. Simone de Beauvoir, (1908-1986) ikinci cins adlı kitabında ünlü “kadın doğulmaz, kadın olunur” açıklamasıyla sosyal şartlanmanın kadınları şekillendirdiği fikri günümüzde de yankılanmaya devam ediyor.
Beauvoir çok seyahat etmesine rağmen özellikle Paris kafeleri fikirlerini keskinleştirdiği yerlerdir. Saint-Germain-des-Prés’de bulunan Les Deux Magots kafesinin dışarıda bulunan ferah masalarının yerine genellikle içeride bir köşede meşgul bir şekilde yazarken bulunurdu Beauvoir. Sadece birkaç adım ötede ise art-deco iç mekanına sahip Café de Flore’ de Beauvoir’ın hayat boyu sırdaşı ve sevgilisi, filozof ve oyun yazarı Jean-Paul Sartre ile duvarları arasında tartışmalar yapardı.
Beauvoir’a 1943’ten 1948’e kadar yaşadığı Hotel La Louisiane’de ve Medici Çeşmesi’nin sessiz bir köşesinde ahlak konusunda tartıştığı Jardin du Luxembourg’da bir saygı duruşunda bulunabilirsiniz. Beauvoir’ın hikayesi, kısa bir metro yolculuğu ile gidebileceğiniz 19. yüzyıldan kalma Cimetière du Montparnasse’de sona erer ve burada sevgili Sartre ile dinlendiği mezarı bulunur.
Frida Kahlo, Mexico City, Meksika
Delici bakışları ve meydan okuyan kaşlarıyla Frida Kahlo’nun (1907–1954) oto portreleri anında tanınır. Meksika’nın en ünlü kadın sanatçısı kendi zamanının bir ikonu haline geldi. Bugün Kahlo’nun kalp kırıklığı ve düşük yapmanın ıstırabını tasvir eden resimleri bizleri büyülemeye devam ediyor.
Sanatçı, Mexico City’deki Casa Azul’da (Mavi Ev) yaşayarak uzun yıllar geçirdi. Şimdi Müze olan ev Frida Kahlo’nun hayatından nesnelerle doludur: mücevherler, giysiler, hatıralar, onu ve muralist kocası Diego Rivera ile birlikte tasvir eden fotoğraflar ve bizzat kendisi tarafından toplanan sanat eserleri de sergileniyor. Bu müze dünyanın en ilham verici ve tutkulu kadınlarından biri olan Kahlo hakkında zengin bir fikir veriyor.
Güneydoğuya yarım saatlik bir taksi yolculuğu ile Kahlo ve Rivera’nın hayran olduğu Xochimilco Kanallarına erişilir. Sizde bir tekneye binin ve suyollarında gezin, suyun kenarındaki mariachi gruplarını dinleyin ve tekila yudumlayın. Bu deneyim size Kahlo’nun yaşama sevincini mükemmel bir şekilde özetleyecektir.
Çeviri: Bülent Pekardan
Kaynak
Lonely Planet