Antik Yunan Mitolojisinde İnsanın Beş Çağı
Yunan efsanesine göre Hesiod, Yunanistan'ın Boeotian bölgesinden bir çiftçiydi ve bir gün Dokuz İlham Perisi ile tanıştığında koyunlarını otlatıyordu. O gün İlham Perileri Hesiodos'a İşler ve Günler adlı 800 satırlık epik şiiri yazması için ilham verdi.
Klasik Yunan İnsanın Beş Çağı ilk olarak, Homer ile birlikte en eski Yunan epik şairlerinden biri olan Hesiod adlı bir çoban tarafından bir MÖ 8. yüzyıl şiirinde yazılmıştır. Muhtemelen çalışmalarını, Mezopotamya veya Mısır’dan, tanımlanamayan eski bir efsaneye dayandırmıştır.
Destansı Bir İlham
Yunan efsanesine göre Hesiod, Yunanistan’ın Boeotian bölgesinden bir çiftçiydi ve bir gün Dokuz Muse ile tanıştığında koyunlarını otlatıyordu. Dokuz İlham Perileri, şairler, konuşmacılar ve sanatçılar da dahil olmak üzere her türden yaratıcıya ilham veren ilahi varlıklar olan Zeus ve Mnemosyne’nin (Hafıza) kızlarıydı. Geleneksel olarak, İlham Perileri her zaman epik bir şiirin başlangıcında çağrılırdı.
O gün İlham Perileri Hesiodos’a İşler ve Günler adlı 800 satırlık epik şiiri yazması için ilham verdi. İçinde Hesiod üç mit anlatır: Prometheus’un ateşi çalma hikayesi, Pandora’nın ve onun hastalık kutusunun hikayesi ve insanın beş çağı. İnsanın beş çağı, Altın Çağ, Gümüş Çağ, Tunç Çağı, Kahramanlar Çağı ve günümüz (Hesiod’a kadar) Demir Çağı dahil olmak üzere beş ardışık “çağ” veya “ırk” boyunca insanlığın soyunu izleyen bir Yunan yaratılış hikayesidir.
Altın Çağ
Altın Çağ, insanın efsanevi ilk dönemiydi. Altın Çağ’ın insanları, Romalıların Satürn dediği Titan Cronus tarafından veya onlar için oluşturuldu. Ölümlüler tanrılar gibi yaşadılar, asla üzüntü ya da zahmet bilmeden; öldüklerinde, sanki uykuya dalıyormuş gibi. Hiç kimse çalışmadı ya da mutsuz olmadı. Bahar hiç bitmedi. Hatta insanların geriye doğru yaşlandığı bir dönem olarak bile tanımlanır. Öldüklerinde, dünyayı dolaşan daimonlar (yalnızca daha sonra “iblislere” dönüştürülen Yunanca bir kelime) oldular. Zeus Titanları yendiğinde Altın Çağ sona erdi.
Şair Pindar’a (MÖ 517-438) göre, Yunan zihni için altın alegorik bir öneme sahiptir; bu, ışığın, iyi talihin, kutsanmanın ve en güzel ve en iyinin parlaklığı anlamına gelir. Babil’de altın güneşin metaliydi.
İlgili Yazılar
Gümüş ve Bronz Çağları
Hesiodos’un Gümüş Çağı boyunca, Olimpos tanrısı Zeus sorumluydu. Zeus, bu insan neslinin görünüş ve bilgelik açısından tanrılardan çok daha aşağı olarak yaratılmasına neden oldu. Yılı dört mevsime böldü. İnsan çalışmak, tahıl ekmek ve barınak aramak zorundaydı ama bir çocuk büyümeden önce 100 yıl oynayabilirdi. İnsanlar tanrıları onurlandırmazlardı, bu yüzden Zeus onları yok etti. Öldüklerinde, “yeraltı dünyasının kutsanmış ruhları” oldular. Mezopotamya’da gümüş, ayın metaliydi. Gümüş, altından daha sönük bir parlaklığa sahip daha yumuşaktır.
Hesiodos’un Üçüncü Çağı bronzdu. Zeus, insanları dişbudak ağaçlarından, mızraklarda kullanılan sert bir ağaçtan yarattı. Bronz Çağı adamları korkunç, güçlü ve savaşçıydı. Zırhları ve evleri bronzdandı ve ekmek yemediler, esas olarak etle yaşadılar. Prometheus’un oğlu Deucalion ve Pyrrha’nın günlerinde sel tarafından yok edilen bu insan nesliydi. Bronz adamlar öldüklerinde Yeraltı Dünyasına gittiler. Bakır (chalkos) ve bronzun bir bileşeni, Babil’deki İştar’ın metalidir. Yunan ve daha eski mitlerde bronz silahlar, savaş ve savaşla bağlantılıydı ve zırhları ve evleri bronzdan yapılmıştır.
Kahramanlar Çağı ve Demir Çağı
Dördüncü çağ için, Hesiod metalurjik metaforu bıraktı ve onun yerine Kahramanlar Çağı adını verdi. Kahramanlar Çağı, Hesiod için Miken çağına ve Hesiodos’un diğer şairi Homer tarafından anlatılan hikayelere atıfta bulunan tarihi bir dönemdi. Kahramanlar Çağı, Hemitheoi adlı adamların yarı tanrı, güçlü, cesur ve kahraman olduğu daha iyi ve daha adil bir zamandı. Birçoğu Yunan efsanesinin büyük savaşları tarafından yok edildi. Ölümden sonra bazıları Yeraltı Dünyasına gitti; diğerleri Kutsanmışların Adalarına.
Beşinci çağ, Hesiodos’un kendi zamanının adı olan Demir Çağıydı ve bu çağda, tüm modern insanlar Zeus tarafından kötü ve bencil, yorgunluk ve keder yükü altında yaratıldı. Her türlü kötülük bu çağda ortaya çıktı. Dindarlık ve diğer erdemler ortadan kayboldu ve Dünya’da kalan tanrıların çoğu onu terk etti. Hesiod, Zeus’un bir gün bu ırkı yok edeceğini öngördü. Demir en sert metaldir ve işlenmesi en zahmetlidir, ateşte dövülür ve dövülür.
Hesiodos’un Mesajı
İnsanın Beş Çağı, Kahramanlar Çağı için tek bir istisna dışında, ilkel bir masumiyet durumundan kötülüğe inen insanların hayatlarını izleyen, sürekli bir yozlaşmanın uzun bir geçişidir. Bazı bilginler, Hesiodos’un efsanevi ve gerçekçi olanı bir araya getirdiğini, referans alınabilecek ve ondan öğrenilebilecek eski bir hikâyeye dayanan harmanlanmış bir hikaye yarattığını belirtmişlerdir.
Çeviri: Resul Bekdemir
Kaynak
ThoughtCo