Dünyanın En Eski 9 Arkeolojik Alanı
MÖ 10.000 civarında başlayan Neolitik Devrim, uygarlığın başlangıcını işaret ettiği için insanlık tarihinin en önemli dönemlerinden biri olarak kabul edilir. Göçebe avcı-toplayıcı atalarımız bu dönemde yerleşmeye başladı ve tarımı geliştirdi.
MÖ 10.000 civarında başlayan Neolitik Devrim, uygarlığın başlangıcını işaret ettiği için insanlık tarihinin en önemli dönemlerinden biri olarak kabul edilir. Göçebe avcı-toplayıcı atalarımız bu dönemde yerleşmeye başladı ve tarımı geliştirdi.
Bilinen en eski yerleşim yerlerinden bazıları bu tarihe kadar uzanırken, bu listede yer alan arkeolojik sit alanlarının çoğu bu tarihten on binlerce yıl öncesine dayanıyor. Bu antik arkeolojik alanlar o dönemlere ait sanat eserleri içeriyordu. Bu listedeki arkeolojik sit alanlarının çoğu UNESCO Dünya Mirası Koruma Alanı’ndadır.
9- Tell es-Sultan (Jericho)
Yaş: 10.000 yıldan fazla (Yaklaşık MÖ 9000 )
Yer: Jericho, Batı Şeria
Keşfedilen/Kazılan Yıl: 1868
Ana Kullanımlar: Yerleşim yeri
Tell es-Sultan, Jericho’nun en eski kısmı ve dünyanın en eski kasabası olarak bilinir. İlk avcı-toplayıcılar M.Ö. 9000 civarında Tell es-Sultan’a yerleştiler. Bölgeyi güçlendirdiler ve genişlettiler. M.Ö. 7000 yılına gelindiğinde Tell es-Sultan büyük bir müstahkem kasabaydı – bu dönemde Jericho Duvarı ve Kulesi yerleşimi korumak için inşa edildi.
Tell es-Sultan’daki ilk kazılar 1868’de başladı ve bunu art arda birçok kazı izledi. Tell es-Sultan’da çakmaktaşından yapılmış aletler ve kerpiç evler ortaya çıkarıldı. Şu anda, UNESCO’nun belirsiz listesinde ve korunan Dünya Mirası statüsüne alınmayı bekliyor.
8- Göbekli Tepe
Yaş: 11.000 yıldan fazla (Yaklaşık MÖ 9600)
Yer: Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Keşfedilen/Kazılan Yıl: 1963 / 1994
Ana Kullanımlar: : Dünyanın en eski tapınağı olduğuna inanılıyor ama kesin bilgi yok.
Göbekli Tepe’nin dünyanın en eski tapınağının olduğuna inanılmaktadır. Bölge ilk olarak 1963 yılında keşfedildi. Antropologlar başlangıçta kırık kireçtaşı levhalarının mezar taşı olduğunu düşündüler. Göbekli Tepe’ye ilgisiz kaldılar, çünkü bu bölgenin terk edilmiş bir ortaçağ mezarlığını andırıyordu.
Ancak, Alman arkeolog Klaus Schmidt 1994 yılında bölgeyi yeniden keşfetti. Schmidt, 2014’teki ölümüne kadar kazı ekibine liderlik etti. Göbekli Tepe’nin çok erken bir Neolitik tapınak olması gerektiğine inanıyordu. Şu anda gerçek alanın daha geniş olduğu düşünülüyor. Göbekli Tepe, 2018 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine alınmıştır.
7- Tell Qaramel
Yaş: 12.000 yıldan fazla (Yaklaşık MÖ 10.900 )
Yer: Halep Yönetimi, Suriye
Keşfedilen/Kazılan Yıl: 1970’lerin sonu; kazı 1999 yılında başladı
Ana Kullanımlar: : Dünyanın en eski kulelerini içeren yerleşim yeri.
Tell Qaramel’e ait kanıtlar 1970’lerin sonlarında bulundu, ama alanın kazısı 1999’a kadar başlamadı. Arkeolojik kazılar, Tell Qaramel yerleşiminin M.Ö. 10.900 ila 8800 yılları arasında var olduğunu ortaya koydu. Şu anda Tell Qaramel’in daha da yaşlı olabileceğini düşündüren yeni araştırmalar var.
Araştırmacılar Tell Qaramel’den çakmaktaşı, kemik ve kireçtaşı kapları ve süslenmiş cholorite ve taş nesneler de dahil olmak üzere çeşitli eserler ortaya çıkardı. Tell Qaramel’de birkaç yuvarlak kulenin tarihi M.Ö. 10.650’ye kadar uzandığı düşünülüyor. Bunlar dünyanın en eski kuleleridir. Ünlü Jericho Kulesi’nden birkaç yüzyıl öncesine dayanırlar.
6- Lascaux Mağarası
Yaş: Yaklaşık 17.000 yıl (Yaklaşık MÖ 15.000 )
Yer: Montignac, Fransa
Keşfedilen/Kazılan Yıl: 1940
Ana Kullanımlar: Dünyanın en büyük mağara resimleri koleksiyonlarından birine sahip mağara kompleksi
Dünyanın en eskileri olmasa da Lascaux Mağarası en ünlü tarih öncesi resimlerine sahip alandır. 1940’taki keşfinden bu yana Lascaux kapsamlı bir şekilde incelendi. Mağaranın duvarları hayvanların resimleri, insan figürleri ve işaretlerle kaplıdır. Atlar, geyikler, yaban öküzü, dağ keçisi ve bizon dahil olmak üzere 6.000’den fazla hayvan temsili vardır.
Son zamanlarda, Lascaux Mağarası’nın tam bir kopyası halka açıldı. Kopya, Perigord Faks Stüdyosu (PFS) ve Artistik Beton Atölyesi’nin (AAB) teknikleri ve sanatıyla yeniden üretildi.
5- Altamira Mağarası
Yaş: 27.000 (Yaklaşık MÖ 25.000)
İlgili Yazılar
Yer: Santillana del Mar, Cantabria, İspanya
Keşfedilen/Kazılan Yıl: 1868; 1879’a kadar kazılmadı
Ana Kullanımlar: Dünyanın en eski mağara resimlerinden bazılarını içeren mağara yerleşimi
Altamira Mağarası, İspanya’nın en ünlü arkeolojik alanlarından biridir. Altamira, 1879’da ilk kazıldığında, birçok bilim adamı mağara resimlerinin orijinalliğini reddetti. Bunun nedeni Fransa’da bulunanlardan çok farklı olmalarıydı. Altamira, 1902 yılına kadar unutuldu ama önemi daha sonra anlaşıldı.
Altamira uzun yıllar boyunca halka açık tutuldu. 2002’de bazı resimlerde küf görünmeye başladığında ziyaretçilere kapatıldı. Araştırmacılar, turistlerin ve yapay ışık kullanımının Altamira’ya zarar verdiğini belirledi. 2014 yılında Altamira belirli şartları sağlamak kaydıyla kısmen yeniden halka açıldı. Her hafta, bir piyango aracılığıyla rastgele seçilen beş ziyaretçinin koruyucu kıyafetler giydikleri sürece Altamira’yı görüntülemelerine izin verilir.
4- Murujuga
Yaş: Yaklaşık 30.000 yaşında (Yaklaşık MÖ 28.000)
Yer: Dampier Archipelago, Batı Avustralya
Keşfedilen/Kazılan Yıl: Binlerce yıldır yerli halk tarafından kullanılıyor.
Ana Kullanımlar: Petrogliflerin en büyük koleksiyonlarından birini içeren kutsal yerli topraklar
Murujuga veya Burrup Yarımadası, Avustralya’nın Aborijin halkı için kutsal bir yerdir. Site aynı zamanda dünyanın en eski petrogliflerine (kazınmış kaya sanatı) ev sahipliği yapmaktadır – en az bir milyon bireysel sanat eseri ile kaya sanatının en büyük koleksiyonlarından biridir.
Aborjinler bölgede 50.000 yıldan fazla bir süredir yaşıyor olmalarına rağmen Petroglifler yaklaşık 30.000 yıl öncesine dayanıyor. Araştırmacıların kaya sanatı üzerine incelemelerine göre Avustralya’nın bu bölümünün zamanla değiştiğini gösterdiğini söylüyor. Son yıllarda, Murujuga Aborijin Şirketi site için UNESCO Dünya mirası statüsüne alınması için çabalamaktadır.
3- Chauvet Mağarası
Yaş: Yaklaşık 36.000 yaşında (Yaklaşık M.Ö. 34.000)
Yer: Ardèche, Fransa
Keşfedilen/Kazılan Yıl: 1994
Ana Kullanımlar: Dünyanın en iyi korunmuş mağara resimlerinden bazılarını içeren mağara yerleşimi.
Fransa’da bulunan Chauvet Mağarası, tarih öncesi sanatın dünyadaki en önemli yerlerinden biridir. Chauvet Mağarası’ndaki resimler oldukça iyi korunmuştur. Gergedan, aslan ve geyik gibi hayvanları net tasvir eden resimler bulunmuştur.
Sitenin yaşı konusunda bazı anlaşmazlıklar olsa da son araştırmalar Chauvet’in insan yerleşiminin yaklaşık 36.000 yıl öncesine gittiğini gösteriyor. Arkeolojik kanıtlar, Chauvet Mağarası’nın 31.000 ila 28.000 yıl önce 2.000 ila 3.000 yıl süren ikinci bir kullanım dönemi olduğunu işaret etmektedir. 1994’te keşfedildikten kısa bir süre sonra Chauvet Mağarası’nı ve tabloları korumak için halkın ziyaretine kapatıldı. Şu an Chauvet Mağarası’nın tam bir kopyası yapılmıştır. Buraya gelen ziyaretçiler resimlere, çizimlere ve gravürlere hayran kalmaktadır.
2- El Castillo Mağarası
Yaş: 40.800 yaşın üzerinde (Yaklaşık MÖ 38.000)
Yer: Monte Castillo Mağaraları, Puento Viesgo, Cantabria, İspanya
Keşfedilen/Kazılan Yıl: 1903
Ana Kullanımlar: Bilinen en eski resimleri içeren mağara yerleşim yeri
El Castillo, 40.800 yıldan daha eski olan dünyanın en eski mağara resimlerine ev sahipliği yapmasıyla ünlüdür. Mağara ilk olarak 1903 yılında H. Alcalde del Río tarafından keşfedildi. O zamandan beri kapsamlı bir şekilde araştırılmalar yapıldı.
Mağara resimleri 2012 yılında yeniden analiz edildi ve tarihler geri alındı. Yeni tarihler, mağara resimlerinin erken modern insanlar yerine Neandertaller tarafından yaratılmış olabileceğini gösteriyor. Ancak araştırma ekibi bu iddiayı desteklemek için daha fazla kanıta ihtiyaç olduğunu söylüyor.
1- Theopetra Mağarası
Yaş: Yaklaşık 135.000 yıl önce (Yaklaşık M.Ö. 133.000)
Yer: Thessaly, Yunanistan
Keşfedilen/Kazılan Yıl: 1987
Ana Kullanımlar: Bilinen en eski insan yapımı yapıyı içeren mağara yerleşimi
Onlarca yıl yapılan araştırma ve kazıların ardından araştırmacılar, insanların 135.000 yıl önce Theopetra Mağarası’nda yaşadığını ve dünyanın en eski arkeolojik alanı olduğunu ortaya çıkardılar. Ν Kyparissi-Apostolika liderliğindeki araştırma ekibi başlangıçta mağaradaki insan yerleşiminin en az 50.000 yıl öncesine tarihlendiğini düşünüyordu. Daha sonra Theopetra’nın kullanımını 80.000 yıl öncesine iten çocuk ayak izlerini keşfettiler.
Theopetra Mağarası, Palaeolitik, Mezolitik ve Neolitik dönemler de dahil olmak üzere birçok farklı dönemden kalma eserlerden oluşan bir hazinedir. Site ayrıca mağara sakinlerini soğuk rüzgarlardan korumak için inşa edilmiş 23.000 yıllık bir duvara da ev sahipliği yapmaktadır –Bu duvar dünyanın bilinen en eski insan yapısıdır.
Çeviri: Bülent Pekardan
Kaynak
Oldest