125.000 Yıl Önce Ekosistemleri Değişen Neandertaller
125.000 yıl öncesine ait bu alanın yalnızca atlar, geyikler ve sığırlar gibi av hayvanlarının değil filler, aslanlar ve sırtlanlar gibi vahşi hayvanlara da ev sahipliği yapmış bir orman olduğu ortaya çıktı.
125.000 yıl önce yaşamış olan avcı toplayıcıların ekosistemlerin değişimine sebep olması, Leiden Üniversitesinden arkeologlar ve başka alanlardan araştırmacıların iş birliğine dayanan bulgular sonucu ortaya çıkmış olan disiplinler arası bir meseledir. Neandertallerin ateş yakarak yaşadıkları alanı açık tutması o alan üzerinde büyük etki yaratmıştır.
Leiden Üniversitesi’nden arkeolog Wil Roebroeks, arkeologların insanoğlunun gezegenimizin ekosistemlerine ne kadar süredir ve ne çeşit müdahalelerde bulunduklarına dair soruları uzun süredir sorduklarını ve bulmuş oldukları genel veya zayıf denilebilecek türden işaretlerin bu müdahalelerin çok erken başladığını gösterdiğini ifade ediyor.
Ancak Halle, Almanya yakınlarındaki bir linyit yatağında yapılan araştırmalardan güçlü denilebilecek bir bulgu geldi. Bu kömür yatağında (Neumark-Nord’da) son birkaç on yıldır yürütülen arkeolojik araştırmalar sırasında erken dönem çevre hakkında çok miktarda verinin yanı sıra, neandertal faaliyetlerine dair birçok iz bulundu. Arkeologlar diğer şeylerin yanı sıra, çok sayıda taş alet ve çok miktarda kömür kalıntısı ile çevrili yüzlerce öldürülmüş hayvanın kalıntılarını bulduklarını açıkladılar.
2000 Yıl Boyunca Açık Kalan Alan
125.000 yıl öncesine ait bu alanın yalnızca atlar, geyikler ve sığırlar gibi av hayvanlarının değil filler, aslanlar ve sırtlanlar gibi vahşi hayvanlara da ev sahipliği yapmış bir orman olduğu ortaya çıktı. Bu yaprağını döken karışık ormanlar Hollanda’dan Polonya’ya kadar uzanıyordu. Roebroeks, bu alanın birkaç yerinde göllere ve göl kenarlarında da neandertallerin izlerine rastlandığını anlattı. Bu neandertallerin ortaya çıktığı bir zamanda, kapalı olan ormanın, kısmen yangınlar nedeniyle geniş açık alanlara dönüştüğünü ve burada sorulacak sorunun elbette, insansıların buraya zaten açık olduğu için mi geldiğinin mi yoksa buranın insansıların gelişi ile mi açıldığının olduğunu belirtti. Ayrıca avcı toplayıcıların bu alanı 2.000 yıl boyunca açık tuttuklarına dair yeterince kanıt bulduklarını bilgisini de paylaştı. Bununla birlikte, Leiden paleobotanikçisi Profesör Corrie Bakels tarafından yürütülen karşılaştırmalı araştırma, aynı hayvanların dolaştığı, ancak neandertal izlerinin bulunmadığı bölgedeki benzer göllerde, yoğun orman bitki örtüsünün büyük ölçüde bozulmadan kaldığını gösterdi.
İlgili Yazılar
Şimdiye kadar bilinen genel kanıya göre insanların tarımla ilgilenmeye 10.000 yıl kadar önce kendilerine alan açmak için ağaçları keserek başladıkları düşünülüyordu. Ancak birçok arkeolog, daha küçük bir ölçekte çok daha erken başladığına inanıyor ve Roebroeks’e göre Neumark-Nord, bu tür müdahalenin en eski örneği idi.
Roebroeks, araştırmanın yeni bulguları sadece arkeoloji için değil ayrıca doğanın yenilenmesi ile ilgili tüm disiplinler için de önem arz ettiğini, diğer yandan erken avcı-toplayıcıların davranış biçimlerini algılamamıza da katkıda bulunduğunu, bu insanların burada sadece meyve toplayıp hayvan avlayan ve manzarayı dolaşan basit “ilkel hippiler” olmadıklarını aynı zamanda yaşam alanlarını şekillendirdiklerine de dikkat çekti.
Ateşin Büyük Etkisi
Roebroeks ve onun araştırma ekibinin önceden yürüttüğü bir çalışmaya göre ateş insansılar tarafından 400.000 yıl önce kullanılmaya başlanmış. Dolayısıyla gelecekteki araştırmalarda insansıların çevreleri üzerinde çok daha önce, en azından yerel ölçekte büyük bir etkisi olduğunu gösteren izler bulursak şaşırmamalıyız.
Çeviri: Ayşegül Atalay
Kaynak
ancient pages