Dünyanın En Eski 7 Mağara Sanatı
Sanat denince kafamızda canlanan görüntü genelde, şövale başındaki bir sanatçı, resim galerisinden birkaç detay ya da dijital animasyon olur. Ancak tüm bu sanat türleri ortaya çıkmadan önce insanlar, yaratıcı eğilimlerini evlerinin duvarlarında ifade etmenin yollarını bulmuşlardı. İşte dünyanın en eski mağara sanatlarından bazıları!
Sanat denince kafamızda canlanan görüntü genelde, şövale başındaki bir sanatçı, resim galerisinden birkaç detay ya da dijital animasyon olur. Ancak tüm bu sanat türleri ortaya çıkmadan önce insanlar, yaratıcı eğilimlerini evlerinin duvarlarında ifade etmenin yollarını bulmuşlardı. İşte dünyanın en eski mağara sanatlarından bazıları!
7- Nawarla Gabarnmang
Yaş: 24.000
En eski sanat türü: Karakalem çizim parçası
Yer: Arnhem Land Bölgesi
Ülke: Avustralya
Fotoğraf kaynağı: ThoughtCo
Ünlü kayalık bölge Nawarla Gabarmung’daki resimler Avustralya’daki en eski resimlerdir. En eskisi, bir kaya sığınağındaki kazı sırasında bulunan ve kayaya parçasına kömürle yapılmış çizimdir. Kaya sığınağı Aborijinlere ait bir arkeolojik ve kaya sanatı alanıdır ve adı “kayadaki delik”, “vadi ortasındaki açıklık” veya sadece “geçit” şeklinde de çevrilebilir.
Bu mağaradaki resimlerin tamamına karbon tarihlemesi yapılmış. Günümüze ulaşan resimler daha çok balık, ufak kangurular, timsahlar, baramunda balığı, insan figürleri ve hatta spritüel resimlerden oluşuyor. Çizimlerin bir bölümü sığınağın tavanında yer alıyor, kalanlar da duvarlara ve sütunlara dağılmış durumda.
6- Coliboaia Mağarası
Yaş: 35.000
En eski sanat türü: Figüratif resim
Yer: Bihor İlçesi
Ülke: Romanya
Fotoğraf kaynağı: Wikipedia
Apuseni Tabiat Parkı’nda yer alan Coliboaia Mağarası, Orta Avrupa’nın, geçmişi 35.000 yıl öncesine kadar uzanan en eski mağara resimlerine ev sahipliği yapmakta. Ortaya çıkışı bu kültürlerin Paleolitik dönemdeki varlığıyla bağlantılı olduğu için mağara sanatlarında, Aurignacian ve Gravettian kültürlerinin etkisi olduğu tahmin ediliyor.
Mağaradaki en bilinen resimler, sanat galerisinin sağ duvarında bir bizon başı ve sol duvarda bir gergedan başı çizimleridir.
Sanat galerisi yerden yedi metre yükseklikte ve resimlerin çoğu tavanlarda. Resimlerde ağırlıklı olarak hayvan başları çizilmiş ve çoğunlukla kömürle boyanmış, ancak yarım bırakılmış bazı insan çizimleri ve ne oldukları anlaşılmayan diğer resimler de var.
Mağara ilk olarak 1900’de keşfedildi, ancak tam olarak, 1981’de ve Gabor Halasi tarafından araştırıldı ve resimler de Eylül 2009’da keşfedildi. O zamandan itibaren mağara, Romanya Speleoloji Federasyonu tarafından korumaya alınmıştır.
5- Chauvet Mağarası
Yaş: 37,000
En eski sanat türü: Figüratif resim
Yer: Ardeche
Ülke: Fransa
Fotoğraf kaynağı: Wikipedia
Dünyanın en iyi korunmuş mağara resimlerinden oluşan geniş bir koleksiyona ev sahipliği yapan Chauvet Mağarası, bu anlamda tartışmasız dünyanın en önemli tarih öncesi sanat alanı. İlk olarak üç mağarabilimci tarafından keşfedilmiştir ve bunlardan biri de mağaraya adını veren Jean-Marie Chauvet’dir.
Mağaradaki resimlerin yaşı, 1994’teki keşiflerinden bu yana hâlâ tartışma konusu, ancak 2016’da yapılan bir araştırma, Chauvet Mağarası’nda biri 37.000 ila 33.500 yıl ve diğeri 31.000 ila 28.000 yıl önce olmak üzere iki dönem olduğunu ortaya koydu. Bu tarihler radyokarbon tarihlemesi kullanılarak belirlendi.
Mağaranın içinde, o döneme ait diğer mağara sanatlarında neredeyse hiç bulunmayan, hem otçul hem de yırtıcı en az 13 farklı hayvan türünden yüzlerce hayvan resmi bulunmakta. Diğer resimler arasında kırmızı aşı boyasından el ayaları, soyut çizgiler ve halkalar, bir vulva ve bacaklardan oluşan bir “Venüs” figürü ve kimilerinin ritüel veya büyüyle ilgili olduğuna inandığı iki tanımlanamayan resim de yer alıyor. Ayrıca, volkanik bir patlamanın bilinen en eski tasviri olan lav püskürten bir yanardağı andıran bir resim de var.
Mağara resimlerinin yanı sıra mağaradaki diğer bulgular arasında günümüzde soyu tükenmiş birçok farklı hayvanın kalıntıları, işaretleri ve fosilleri ve bazen hayvan baskılarının yanında bulunan insan ayak izleri de yer alıyor. Mağara, UNESCO tarafından verilen 22 Haziran 2014 tarihi itibariyle Dünya Mirası kapsamındadır.
4- Timpuseng Mağarası
Yaş: 40,000
En eski sanat türü: Nonfigüratif resim
Yer: Sulawesi
Ülke: Endonezya
Fotoğraf kaynağı: Sci-News
İlgili Yazılar
Endonezya’da bulunan Timpuseng Mağarası’nda yakın zamanda keşfedilen mağara resimleri, farklı dönemlerde yaratılan sanat eserlerinin ait. Önce Timpuseng Mağarası’ndaki mağara sanatının yalnızca 12.000 yıllık olduğu düşünülüyordu, ancak resimleri kaplayan mineral kabuk üzerinde yapılan son çalışmalar bu varsayımı değiştirdi.
Mağara, dünyanın en eski hayvan mağara resmine, 35.400 yıl öncesine tarihlenen bir geyik domuzu tasvirine ev sahipliği yapıyor.
Hayvan ve figüratif desenlerden başka, Timpuseng Mağarası, dünyada genel olarak keşfedilen en eski mağara resimlerine de ev sahipliği yapıyor. Duvara boya üflenerek yapılan nonfigüratif yuvarlak şekiller, üzerlerinde oluşan sarkıtlardan yararlanarak yaşlarını tahmin eden Endonezyalı ve Avustralyalı bilim adamları tarafından 40.000 yıl öncesine tarihlendirilmiştir.
Duvarda yaklaşık 39.900 yıllık el ayası izleri de bulundu ve bu da onları tüm dünyadaki en eski el şekilllerinden oluşan mağara sanatı haline getirdi. Bu arada mağaradaki diğer resimlerin yaşları 27.000 ila 13.000 yıl arasında değişiyor.
3- Cueva de El Castillo
Yaş: 40.800
En eski sanat türü: Nonfigüratif resim
Yer: Kantabria
Ülke: İspanya
Fotoğraf kaynağı: Wikipedia
Kale Mağarası olarak da bilinen El Castillo Mağarası, dünyanın en eski mağara resimlerine ev sahipliği yapmakta. En eskisi basit bir kırmızı disk şeklidir ve mağaradaki sanatın Homo Neandertaller tarafından yapılmış olabileceği düşünülmektedir.
Kırmızı diskten başka mağarada bulunan diğer resimler, 37.300 yıllık el ayası şekilleri ve lobut benzeri klaviformlardır. Bu arada, kömür ve kırmızı aşı boyasıyla yapılmış ve Erken Paleolitik ve Tunç Çağı’na tarihlenen diğer resimler mağaranın tavanında dağınık olarak yer alıyor.
Bu mağaralardaki sanat eserlerinin çoğunun tarihlendirilmesi üzerine çalışan araştırmacılar, Bristol Üniversitesi’nden Dr. Alistair Pike liderliğindeki İngiliz, İspanyol ve Portekizli uzmanlardan oluşan bir ekipti. Mağarada organik pigment eksikliğinden dolayı geleneksel radyokarbon tarihleme yöntemini kullanamadıkları için resimleri kaplayan mineral ve sarkıtlardan yararlandılar. Bu yöntem onlara mağara sanatının minimum yaşını verdi ve daha büyük dikitlerin oluştuğu yerlerde de maksimum yaşları elde edebildiler.
2- Diepkloof Kaya Sığınağı
Yaş: 60,000
En eski sanat türü: Gravür
Yer: Batı Cape
Ülke: Güney Afrika
Fotoğraf kaynağı: Wikipedia
Resimlerden önce gravürler vardı. Diepkloof Kaya Barınağı, devekuşu yumurtası kabuklarından yapılmış ve orijinalinde tahminen 25 su kabının parçalarından oluşan 270 civarında kap parçası keşfedildi.
Bulunan yumurta kabuklarının üzerlerinde, parçalar boyunca devam eden tekrarlı soyut doğrusal desenlerle birlikte geometrik tarzda gravürler yer alıyordu. Bunun, hangi kabın kime ait olduğunu sembolik olarak temsil etmenin bir yolu olduğu ve bunun da günümüz modern sosyal sistemlerine benzerlik gösteren bir sosyal ve kültürel sisteme işaret ettiği varsayılmakta.
İlginç bir şekilde, yumurta kabuğu parçalarının birbirine benzerliği ve desenler, bu kalıpları ve tasarımları oluşturmak için kurallar olduğunu, ancak bu kuralların dışında, yaratıcı özgürlüklerin tercihe dayalı olarak yer alabileceğini düşündürüyor. Şunu da belirtmekte fayda var ki, devekuşu yumurtası kabuklarının dokusu ve sertliği nedeniyle gravürleri yapmak pek de kolay olmamış olmalıdır.
1- Blombos Mağarası
Yaş: 100.000
En eski sanat türü: Gravür
Yer: Güney Cape
Ülke: Güney Afrika
Fotoğraf kaynağı: Wikipedia
Blombos Mağarası, burada listelediklerimiz içinde, demir açısından zengin bir mineral olan aşıboyası ağırlıklı, tarih öncesi sanatın bilinen en eski formlarının bulunduğu yerdir. Bu mağarada, Orta Taş Çağı’na tarihlenen 8.000’den fazla aşıboyası kalıntıları da bulunmuştur.
Bazı aşıboyası parçalarının sadece belirli amaçlar için bilinçli olarak şekillendirilmiş olmasının yanında, nispeten karmaşık desenlerde soyut tasarımlarla işlendiği de görülmektedir. Bunların en ünlüsü, 2002’de keşfedilen, ince işlenmiş çapraz çizgili tasarımlara ve bunların üzerinde paralel kesik çizgilere sahip iki aşıboyası renginde parçadır. 2009 yılında bu geometrik olarak oyulmuş aşıboyalı parçadan altı tane daha bulunmuştur. Bu desenin daha fazlası mağara içindeki oyulmuş kemik parçalarında da bulunmuştur. Bu gravürler, soyut ve geleneksel tasarım geleneğinin en eski formudur.
2008 yılında mağarada, 100.000 yıl öncesine dayanan ve sıvılaştırılmış, pigment açısından zengin aşıboyasının istiridye kabuklarında korunduğu alanlarda bir aşı boyası atölyesi keşfedildi. Bu maddenin kesin kullanımını belirlemek mümkün olmamakla birlikte, bazıları boyamak için kullanılmış veya boyamaktan çok korumaya hizmet etmiş olabileceği öne sürülüyor.
Çeviri: Sinan Akbaytürk
Kaynak
Oldest