Arkeoloji birçok insan için pek çok şeydir ya da öyle söylerler.
Arkeoloji, 150 yıl önce resmi çalışmanın başlamasından bu yana birçok kişi tarafından çok farklı şekilde tanımlanmıştır. Elbette bu tanımlardaki bazı farklılıklar alanın dinamik yapısını yansıtmaktadır. Arkeolojinin tarihine bakarsanız çalışmanın zamanla daha bilimsel hale geldiğini ve daha çok insan davranışlarına odaklandığını fark edeceksiniz. Ancak çoğunlukla bu tanımlar sadece özneldir ve bireylerin arkeolojiye nasıl baktıklarını ve hissettiklerini yansıtır. Arkeologlar, sahadaki ve laboratuvardaki çeşitli deneyimlerinden bahsederler. Arkeolog olmayanlar, arkeologların söylediklerine ve medyanın çalışmayı nasıl sunduğuna göre filtrelenen arkeoloji vizyonlarından bahseder. Bana göre tüm bu tanımlar arkeolojinin ne olduğunun geçerli ifadeleridir.
Arkeolojiyi Tanımlamak
“Arkeoloji, gözlemlenemeyen hominid davranış kalıplarının kötü örneklerdeki dolaylı izlerden kurtarılması için teori ve pratiği olan bir disiplindir.” David Clarke. 1973. Arkeoloji: Masumiyetin Kaybı. Antik Çağ 47:17.
“Arkeoloji; geçmişin insanlarının, kültürleriyle ve çevreleriyle olan ilişkilerinin bilimsel çalışmasıdır. Arkeolojinin amacı, geçmişte insanların çevreleriyle nasıl etkileşime girdiğini anlamak ve bu tarihi şimdiki ve gelecekteki öğrenim için korumaktır.” Larry J. Zimmerman
“Arkeoloji, ‘arkeoloji’yi oluşturabilecek geniş araştırma yöntemleri, dönemleri ve faaliyetleri ve araştırmaları göz önüne alındığında farklı şekillerde yorumlanabilen bir terimdir.” Suzie Thomas. “Toplum arkeolojisi.” Halk Arkeolojisinde Temel Kavramlar. Ed. Moshenska, Gabriel. Londra: UCL Press, 2017. 15.
“Tarihsel arkeoloji bir hazine avından daha fazlasıdır. Geçmişteki insanlara, olaylara ve yerlere dair ipuçları arayan zorlu bir araştırmadır.” Tarihsel Arkeoloji Derneği
“Arkeoloji, macera ve keşifle ilgilidir, egzotik yerlerdeki (yakın veya uzak) keşifleri içerir ve kazı dedektifleri tarafından yürütülür. Muhtemelen, popüler kültürde araştırma süreci—hareket halindeki arkeoloji—gerçek araştırma sonuçlarının kendisinden daha önemli olmuştur.” Cornelius Holtorf. Arkeoloji Bir Markadır! Çağdaş Popüler Kültürde Arkeolojinin Anlamı. Londra: Routledge, 2016. 45.
“Arkeoloji, bu mesajı okuma ve bu insanların nasıl yaşadıklarını anlama yolumuzdur. Arkeologlar, geçmişin insanlarının geride bıraktığı ipuçlarını alır ve dedektifler gibi ne kadar zaman önce yaşadıklarını ne yediklerini, aletlerinin ve evlerinin neye benzediğini ve onlara ne olduğunu yeniden oluşturmaya çalışırlar.” Güney Dakota Devlet Tarih Kurumu
“Arkeoloji, geçmiş kültürlerin ve insanların geride bıraktıkları şeylere dayanarak nasıl yaşadıklarının bilimsel olarak incelenmesidir.” Alabama Arkeolojisi
“Arkeoloji bir bilim değildir, çünkü bilinen herhangi bir modeli uygulamaz, geçerliliği yoktur: her bilim farklı bir konuyu inceler ve bu nedenle farklı bir model kullanır veya kullanabilir.” Merilee Somonu, Andrea Vianello tarafından önerilen alıntı.
Zihin Uyuşturucu Bir İş
“Arkeologlar gezegendeki en zihin uyuşturan işe sahipler.” Bill Watterson. Calvin ve Hobbes, 17 Haziran 2009.
“Sonuçta arkeoloji eğlencelidir. Lanet olsun, ‘durumumu yeniden doğrulamak’ için periyodik olarak toprağı kazmıyorum. Bunu yapıyorum çünkü arkeoloji hala pantolonunuzla yapabileceğiniz en eğlenceli şey.” Kent V. Flannery. 1982. Altın Marshalltown: 1980’lerin arkeolojisi için bir mesel. Amerikalı Antropolog 84:265-278.
“[Arkeoloji], yazmayı öğrenmeden önce nasıl zihin ve ruhlarla donatılmış insanlar haline geldiğimizi keşfetmeye çalışır.” Grahame Clarke. 1993. Tarih Öncesine Giden Yol. Brian Fagan’ın Grahame Clark: Bir Arkeologun Entelektüel Biyografisi kitabından alıntılanmıştır. 2001. Westview Basın.
“Arkeoloji, tüm insan toplumlarını eşit bir temele oturtur.” Brian Fagan. 1996. Oxford Companion to Archaeology’ye giriş. Oxford University Press, New York.
“Arkeoloji, muhbirlerimizi onları incelerken öldürdüğümüz tek antropoloji dalıdır.” Kent Flannery. 1982. Altın Marshalltown: 1980’lerin arkeolojisi için bir mesel. Amerikalı Antropolog 84:265-278.
“Arkeolojide istatistiği kullanmanın temel sorunu nicelleştirme, yani nesne koleksiyonlarının veri kümelerine indirgenmesidir.” Clive Orton’ın fotoğrafı. “Veri.” Arkeoloji Sözlüğü. Ed. Shaw, Ian ve Robert Jameson. Malden, Massachusetts: Blackwell Publishers, 2002. 194.
“Arkeoloji hayat gibidir: Bir şeyi başaracaksan pişmanlıkla yaşamayı, hatalardan ders çıkarmayı ve devam etmeyi öğrenmelisin.” Tom King. 2005. Arkeoloji yapmak. Sol Sahil Basın
Geçmişe Ortak Olmak
“Arkeolog, araştırma problemlerinin belirlenmesinde ve bulguların yorumlanmasında günümüz sosyal ve politik yapılarında yer alır, katkıda bulunur, bunlar tarafından doğrulanır ve görev bilinciyle kayıt altına alır. Geriye, geçmişi gün yüzüne çıkarırken bugünü deşifre etmek ve mümkün olduğunda ikisini ayırt etmek, arkeolojideki yansıtıcı, sosyo-politik araştırmalara kalıyor.” Joan Gero. 1985. Sosyo-politika ve evde kadın ideolojisi. Amerikan Antik 50(2):347
“Arkeoloji, sadece kazılarda ortaya çıkarılan sınırlı sayıda yapay kanıt değildir. Aksine arkeoloji, arkeologların bu kanıtlar hakkında söyledikleridir. Kendi içinde devam eden bir süreç olan geçmişi tartışmanın devam eden sürecidir. Bu söylemin karmaşıklığını ancak son zamanlarda fark etmeye başladık… Arkeoloji disiplini bir tartışma alanıdır- hem geçmişe hem de bugüne ilişkin seslerin dinamik, akıcı, çok boyutlu bir etkileşimidir.” John C. McEnroe. 2002. Girit Soruları: Siyaset ve arkeoloji 1898-1913. Labyrinth Revisited: Rethinking ‘Minoan’ Archaeology’de, Yannis Hamilakis, editör. Oxbow Kitapları, Oxford
” Kamu arkeolojisi, yalnızca topluluklarla çalışma veya eğitim fırsatları sağlama meselesi değildir. Bilginin yönetimi ve inşası ve miras kavramı ile ilgilidir…” Lorna-Jane Richardson ve Jaime Almansa-Sánchez. “Halk Arkeolojisinin Ne Olduğunu Biliyor musunuz? Eğilimler, Teori, Uygulama, Etik.” Dünya Arkeolojisi 47.2 (2015): 194-211. Print.
“[Arkeoloji] ne bulduğun değil ne çıkardığındır.” David Hurst Thomas. 1989. Arkeoloji. Holt, Rinehart ve Winston. 2. baskı, sayfa 31.
“Aşırı gerçekçiliği nedeniyle arkeolojinin saldırıya uğramasını anlayabiliyorum, ancak ona bilgiçlik olarak saldırmak, amacın çok dışında görünüyor. Ancak, herhangi bir nedenle ona saldırmak aptallıktır; ekvatordan da saygısızca söz edilebilir. Çünkü arkeoloji bir bilim olarak ne iyi ne de kötüdür, sadece bir gerçektir. Değeri tamamen nasıl kullanıldığına bağlıdır ve sadece bir sanatçı onu kullanabilir. Malzeme için arkeoloğa, yöntem için sanatçıya bakıyoruz. Gerçekten de arkeoloji ancak bir tür sanata dönüştürüldüğünde gerçekten çok hoştur. ” Oscar Wilde. 1891. “Maskelerin Gerçeği”, Niyetler (1891) ve Oscar Wilde’ın Eserleri’nin 216. sayfası. 1909. Düzenleyen Jules Barbey d’Aurevilly, Kuzu: Londra.
Gerçek Arayışı
“Arkeoloji gerçeği aramaktır, doğruyu değil.” Indiana Jones. 1989. Indiana Jones ve Son Haçlı Seferi. Senaryo Jeff Boam tarafından, hikâye George Lucas ve Menno Meyjes tarafından.
“Farkında, sorumlu ve ilgili bir küresel arkeoloji, farklılığı, çeşitliliği ve gerçek çok sesliliği tanıyan ve kutlayan ilgili, olumlu bir güç olabilir. Ortak gökler altında ve bölünmüş ufuklar önünde, küresel farklılık ve farklılığa maruz kalmak, hepimizi tepkiler ve sorumluluk aramaya sevk ediyor.” Lynn Meskell. 1998. Giriş: Arkeoloji önemlidir. Ateş Altında Arkeolojide. Lynn Meskell (ed.), Routledge Press, Londra. P. 5.
İlgili Yazılar
“Arkeoloji, insanlığın kendisinin incelenmesidir ve konuya yönelik bu tutum akılda tutulmadıkça, arkeoloji imkânsız teoriler veya bir çakmaktaşı yongaları kargaşası tarafından boğulacaktır.” Margaret Murray. 1961. Arkeolojide ilk adımlar. Antik 35:13
“Arkeologların görkemli görevi bu hale geldi: kurumuş pınarları yeniden fışkırtmak, unutulmuşları yeniden bilinir kılmak, ölüleri diri kılmak ve hepimizi kuşatan o tarihi ırmağı bir kez daha akıtmak.” C.W. Ceram. 1949. Tanrılar, Mezarlar ve Alimler. Öneri için Marilyn Johnson’a teşekkürler.
“Arkeoloji, insan davranışını ve düşüncesini hiçbiriyle doğrudan temas kurmadan incelemeye çalışan tek disiplindir.” Bruce G. Tetikleyici. 1991. Arkeoloji ve epistemoloji: Darwinci uçurum boyunca diyalog kurmak. Amerikan Arkeoloji Dergisi 102:1-34.
Geçmişe Yolculuk
“Arkeoloji, kim olduğumuzu ve dolayısıyla kim olduğumuzu keşfettiğimiz geçmişe yolculuğumuzdur.” Camille Paglia. 1999. “Mumya Sevgili: Arkeoloji, Trendy Akademisyenler Tarafından Haksız Bir Şekilde Kötüleştiriliyor.” Wall Street Journal, s. A26
“Arkeoloji, şeytan tarafından kışkırtıcı bir işkence aracı olarak icat edilen devasa, şeytani bir yapbozdur.” Paul Bahn. 1989 Arkeolojide blöf yapın. Egmont Evi: Londra
“Yeni Dünya arkeolojisinin estetik araştırmaları için malzeme sağlamadaki rolü önemsiz değildir, ancak ana ilgi alanına teğettir ve teori açısından önemsizdir. Kısacası, [Frederic William] Maitland’ın ünlü özdeyişini başka sözcüklerle ifade etmek gerekirse: Yeni Dünya arkeolojisi antropolojidir ya da hiçbir şeydir.” Philip Phillips. 1955. Amerikan arkeolojisi ve genel antropolojik teori. Güneybatı Arkeoloji Dergisi 11:246.
“Yavaş yavaş, antropoloji tarih olmakla bir hiç olmak arasında bir seçim yapacak.” Frederic William Maitland. 1911. Frederic William Maitland’in Toplanan Belgeleri, cilt. 3. Düzenleyen H.A.L. Balıkçı.
Bu özellik, About.com Arkeoloji ve İlgili Disiplinlerin Alan Tanımları Kılavuzu’nun bir parçasıdır.
Geoff Carver’ın Arkeoloji Tanımları Koleksiyonu
“Arkeoloji, insan kültürünün geçmiş evreleriyle ilgilenen bir bilim dalıdır; pratikte, yazılı belgelerde gösterilenlerden çok erken ve tarih öncesi evrelerle ilgilenir ancak bunlarla sınırlı değildir.” O.G.S. Crawford, 1960. Alanda Arkeoloji. Phoenix Evi, Londra.
“[Arkeoloji], insan ırkının maddi yönleriyle geçmişi hakkında bilgi edinme yöntemi ve bu geçmişin ürünlerinin incelenmesidir.” Kathleen Kenyon, 1956. Arkeolojide Başlangıç. Phoenix Evi, Londra.
Arkeoloji Tanımı: Birkaç Bin Yıl
“Arkeoloji… birkaç bin yılla sınırlı bir dönemi ele alır ve konusu evren, hatta insan ırkı değil, modern insandır.” C. Leonard Woolley, 1961. Geçmişi Kazmak. Penguen, Harmondsworth.
“Arkeoloji, arkeologların yaptığı şeydir.” David Clarke, 1973 Arkeoloji: Masumiyetin Kaybı. Antik Çağ 47:6-18.
“Arkeoloji, sonuçta tek bir disiplindir.” David Clarke, 1973 Arkeoloji: Masumiyetin Kaybı. Antik Çağ 47:6-18.
Arkeolojiyi Tanımlamak: Bir Nesnenin Değeri
“Alan Arkeolojisi, antik nesnelerin kazısına bilimsel yöntemin uygulanmasıdır ve bir nesnenin tarihsel değerinin, nesnenin kendisinin doğasından çok yalnızca bilimsel kazının yapabileceği çağrışımlarına bağlı olduğu teorisine dayanır. Kazma, büyük ölçüde gözlem, kayıt ve yorumlamadan oluşur.” C. Leonard Woolley, 1961. Geçmişi Kazmak. Penguen, Harmondsworth.
“Arkeoloji- insanın mevcut konumunu ve güçlerini nasıl edindiğinin bilgisi – zihni açmaya ve eğitimin en yüksek sonucu olan bu tür geniş ilgi ve hoşgörüyü üretmeye en uygun olan en geniş çalışmalardan biridir. William Flinders Petrie, 1904 Arkeolojide Yöntemler ve Amaçlar. Macmillan and Co., Londra.
Arkeoloji Tanımı: Şeyler Değil, İnsanlar
“İlerleyen sayfalarda bağlantılı bir tema varsa, o da şudur: arkeoloğun bir şeyleri değil, insanları kazmakta ısrar etmesi.” R.E. Mortimer Wheeler, 1954. Dünyadan Arkeoloji. Oxford University Press, Oxford.
“Alan arkeolojisi, şaşırtıcı olmayan bir şekilde, arkeologların sahada yaptıkları şeydir. Bununla birlikte, aynı zamanda önemli bir alan öncesi unsuru ve daha da önemli bir alan sonrası unsuru vardır. Bazen ‘alan arkeolojisi’ terimi, yalnızca arkeologlar tarafından sahada kullanılan kazı dışındaki teknikleri ifade etmek için kullanılır. Bu şekilde kullanılan ‘alan arkeolojisi’, esas olarak arkeolojik ilgi alanlarını (siteleri) bulmak için kullanılan tahribatsız alan tekniklerinin bataryasını ifade eder. “. Peter L. Drewett, 1999. Alan Arkeolojisi: Bir Giriş. UCL Press, Londra.
“Biz burada, azizlerin ve devlerin kemiklerini ya da kahramanların cephaneliğini ya da sadece hazine için bir avda yeryüzünün tersine dönmesiyle değil, sistematik bilgi için metodik bir kazma ile ilgileniyoruz”. R.E. Mortimer Wheeler, 1954. Dünyadan Arkeoloji. Oxford University Press, Oxford.
İnsan Geçmişinin Maddi Kalıntıları
“Yunanlılar ve Romalılar, insanın erken gelişimi ve barbar komşularının statüsü ile ilgilenseler de tarih öncesini yazmak için gerekli ön koşulları yani insan geçmişinin maddi kalıntılarının toplanması, kazılması, sınıflandırılması, tanımlanması ve analizini geliştirmediler.” Glyn E. Daniel, 1975. Yüz Elli Yıl Arkeoloji. 2. baskı Duckworth, Londra.
“[Arkeoloji] antik çağların anıtlarını ve kalıntılarını gösterme eğiliminde olan araştırmalardır.” T.J. Pettigrew, 1848. Tanıtım adresi. İngiliz Arkeoloji Derneği İşlemleri 1-15.
“Bu şekilde arkeoloji, Akdeniz’in eski kültürlerinin maddi mirasının bilimi olarak tanımlanabilir.” Almanca. August Herman Niemeyer, alıntı C. Häuber ve F. X. Schütz, 2004. Arkeolojik Bilgi Sistemlerine Giriş (AIS): CD’deki örneklerle okul, çalışma ve çalışma için bir dizi yöntem. Philipp von Zabern, Ren Nehri üzerinde Mainz.
Çeviri: Büşra Şenel
Kaynak
ThoughtCo