Roma’nın caddeleri tarihin katmanlarının üzerinde yer alır. Kiliseler ve evlerin altında yatan tapınaklar ve eski Roma evleri keşfedilmeyi bekleyen başka bir dünya sunmaktadır.
Roma’nın en dikkat çekici adreslerinden bazılarını keşfetmek için yazımızı okumaya devam etmelisiniz. İlk adresimiz, Via Appia Antica’dan başlayan tarihi Roma yolu, mezarlar, mezar tünelleri ve büyük villaları ile sanatçılar ve film yapımcılarını bir mıknatıs gibi çekmektedir.
Appia Antica: İmparatorluğa Açılan Kapı
Via Appia Antica, Roma’nın güneyinde yer alır. Parke taşları ile kaplıdır ve sanki bir kalıptan çıkmış gibi düz bir şekilde uzanmaktadır. Anıtsal Roma yapıları yol boyunca karşımıza çıkar. Appia Antica Park’tan Francesca Mazzà “Appia Antica’nın temel amacı askeriydi” diye açıklama yapmaktadır. Sokağın yapımına M.Ö. 312’de başlamıştır. Bu yol bin yıldır – yolların Kraliçesi – lakabıyla tanınmıştır. M.Ö. 191’de, tamamlanmış ve bugünkü Puglia bölgesindeki Brindisi limanına kadar uzanmaktadır.
Çok büyük askeri ve politik öneme sahip olmasının yanı sıra, Via Appia Antica mezarların yolu olarak tanınır. Yolun her iki tarafı ölümü hatırlatan anıtlarla kaplıdır. Francesca şöyle açıklıyor: ‘Roma hukuku, mezarlıkların şehrin sınırları içinde kurulmasını yasaklamıştır. Bunun nedeni hastalıkların yayılmasını engellemektir’.
Yol boyunca Cecilia Cecilia Metella (bir Roma konsolosunun kızı) gibi aristokratik mezarların yanı sıra duvar içine oyulmuş açık basit toplu mezarlar da var. ‘Bazı anıtların duvarlarına oyulmuş portreler bize geçmişi anımsatır.
Bir Pazar gününüzü Appia Antica yolunda yürüyüş yapmak için ayırın. Bu yol size güzel bir deneyimler sunacaktır. Yolu yürüyen insanlar, bisiklet sürenler geçmişe dönerler ve sanki Roma askerlerinin gezdiği ya da Hristiyanlar mezar taşlarına hatıra amacıyla grafiti çizdikleri zamanı yaşarlar.
Via del Pigneto: Bohemya’nın Kalbi
Via del Pigneto, geleneksel olarak, 19. yüzyıldan kalma alçak binalar, karmakarışık evler fakir bir işçi sınıfı mahallesidir. Pigneto, alternatif gezi bölgesi olmuştur. Grafiti kaplı dükkanlar, hızlı bir şekilde butiklere dönüşmektedir.
Demiryolu rayların ikiye böldüğü kısmen trafiğe kapalı caddesinde yerel bir yiyecek ve giysi pazarı yer alır. Akşamları Roma’daki bohemlerin eklektik bir koleksiyonu ile doludur. Son birkaç yılda, Pigneto gösterişli kitapçı-kafeler ve bütün sokağı bir gece partisine dönüştüren gece hayatı ile hızlı yükselişe geçmiştir.
Gece yarısı kalabalık ile şaka yapan pizza üreticileri, ciddi konuşmalar yapan öğrencileri, bira içen arkadaş grupları ve genellikle siyah giyen entelektüeller, sanatçılar ve komünistleri ile caddede büyük canlılık yaşanır.
Via del Pigneto, şair ve film yönetmeni Pier Paolo Pasolini’nin en çok tercih ettiği yer olmuştur. 1924’te açılan, ağaç gölgeli bahçe masaları olan Necci, Passolini’nin en sevdiği buluşma mekanıydı.
Via Margutta: Sanatçıların Caddesi
İlgili Yazılar
Via Margutta sarmaşıklarla kaplı Arnavut kaldırımlı sokak, Roma’nın en işlek bölgelerinden birinde yer alır. Turunuza efsanevi taş ustası Sandro Fiorentini’nin stüdyosu olan Bottega del Marmoraro’dan başlayabilirsiniz. Burada beğendiğiniz her türlü yazı 15 avroya bir mermer plakaya oyulmaktadır. Cadde boyunca birçok mermer gravürleri görebilirsiniz. İkonik film yönetmeni Federico Fellini 110 numarada yaşamıştır. Onun ve karısının (bir şiirle) Fiorentini tarafından yapılmış portreleri bir şiirle beraber sergilenmektedir.
54 numarada, Valentina Moncada’nın çağdaş sanat galerisini bulacaksınız (randevu alınarak açılıyor). 1610’a kadar Roma’ya eski eserleri incelemek için gelen birçok sanatçı ağaçlarla kaplı, sessiz bir cadde Via Margutta’ya yerleşmeye başladı. Burası sessiz, ağaçlarla kaplı bir caddeydi. Aynı zamanda Papa III. Paul da yaşayan sanatçılara vergi indirimi yapmıştır.
Şövale ve paletlerle süslenmiş ve tepesinde bir kova taş fırça yer alan Fontana delle Arti (sanatçıların Çeşmesi) mutlaka ziyaret edin.
Görsel sanatların ötesinde, Debussy, Liszt ve Wagner, Via Margutta’daki stüdyolarda çalışmıştır. Stravinsky, Picasso ile buraya birlikte gelmiş ve Truman Capote, 60’ların başında 33 numarada yaşamıştır.
Meşhur “Roma Tatili” filminde Audrey Hepburn (Prenses Ann) tatil için Roma’ya tek başına geldiğinde, Amerikalı gazeteci Joe Brandley (Gregory Peck) ile kaldığı daire bu caddedir.
Laterano’daki Via San Giovanni: Sırlar Sokağı
Laterano’daki Via di San Giovanni, sıradışı yer altı hazinesini barındıran dar bir caddedir. Bir ucunda Roma Katedrali San Giovanni ve diğer tarafında Kolezyum bulunur. Roma Katedralinin karşısında küçük bir binada gizlenmiş olan Roma’nın en mistik Katolik mekanlardan biri olan Scala Santa (kutsal merdiven) bulunur.
Kolezyum’a doğru yokuş aşağı yürürken, sadece birkaç Romalının bildiği San Clemente Kilisesi’ni gözden kaçırmak kolaydır. Kilise ve güzel mozaikler ile kaplı bir sunak 12. yüzyıldan kalmadır. Kilisenin altında başka bir bazilika bulunur. Aşağı doğru inildiğinde yeryüzünün derinliklerinde farklı bir tarih katmanı yer alır: Flavian İmparatorluk Hanedanlığı Dönemi’ne ait odalar. 2000 yaşındaki bu odaların antik Roma İmparatorluğu’nun bir parçası olduğu düşünülüyor. Zayıf bir ışıklarla aydınlatılmış odalarda, güçlü bir yeraltı suyu akışı duyulabilir ve duvardaki bir delikten bu su izlenebilir. Birkaç adım ötede ise, Roma’nın en büyüleyici eserlerinden biri olan Hıristiyanlık öncesi tanrı Mithras’ı boğa öldürürken betimleyen bir sunak bulunur.
Bu tapınağın yukarısından geçen Kolezyum’a doğru eğimli caddede restoranları, kıyafet mağazalarını yoğun bir kalabalık doldurur. Çoğu zaman yukarıda gezen insanların Sokağın gizli yeraltı yaşamına dair hiçbir fikri yoktur.
Laterano’daki Via di San Giovanni, çağdaş kentin yüzeyinin altında yatan farklı tarih katmanıyla birlikte bir sokağın değil, aslında Roma’nın hikayesini anlatır.
Çeviri: Bülent Pekardan
Yazının orijinali Lonely Planet sitesinde yayınlanmıştır.
Roma rehber yazısı için eşsiz bir işleyiş olmuş. Yazılarınızı büyük bir iştahla okuyorum.
Kesinlikle çok yararlandığım bir yazı oldu. Teşekkürler
Çok faydalandığım bir rehber yazısı olmuş. Keşke heryerde böyle faydalı bilgiler görebilsem.