Komnenian Hanedanlığı: Geri Gelen Bizans Kraliyet Ailesi
Komnenos Hanedanlığı, Bizans imparatoru II. Basil döneminde hizmet veren subay Manuel Komnenos'un oğlu Isaac I Komnenos tarafından kurulmuştur. Isaac eğitimini tamamladıktan sonra imparatorluk mahkemesinde önemli bir göreve sahip olmuştur.
Komnenian (aynı zamanda Comnenus olarak da bilinir) ailesi Anadolu’da yaşayan ortaçağ soylu ailesiydi. 11. yüzyıl’da kurulan bu hanedanlık yaklaşık bir yüzyıl boyunca Bizans İmparatorluğu’na hükmetmiştir. Her ne kadar hanedanlık Bizans İmparatorluğu üzerindeki kontrolünü kaybetse de, onların torunları, Trebizond İmparatorluğu’nu kurdular.
Komnenian Hanedanlığı’nı Kim Kurdu?
Komnenos Hanedanlığı, Bizans imparatoru II. Basil döneminde hizmet veren subay Manuel Komnenos’un oğlu Isaac I Komnenos tarafından kurulmuştur. Isaac eğitimini tamamladıktan sonra imparatorluk mahkemesinde önemli bir göreve sahip olmuştur. Bunun yanı sıra 1057’de VI. Michael Bringas Bizans imparatoru ilan edildi.
Yeni imparator kısa süre sonra bazı askeri gruplarla anlaşmazlıklar yaşadı ve ertesi yıl bir isyan meydana geldi. Ordu, Petroe Savaşı’nda yenildi ve Michael İshak geri çekildi.
Isaac’ın imparator konumuna yükselmesi bu hanedanlığın ilk aşamasıydı. 1059’da Isaac hastalandı ve yakında öleceğini düşündüğü için geri çekildi. Doukid hanedanı, Bizans İmparatorluğu’nu yirmi yıl boyunca yönetti ve Komnenos Hanedanlığı iktidara geri döndü.
I. Basil’in ölümünden sonra Bizans İmparatorluğu gerileme dönemine girmişti. Ancak, Komnenos Hanedanlığı’nın yüzyıllarca süren egemenliği, imparatorluğun çökmesini geçici olarak durdurdu. 1081’de son Doukid imparatoru Nikephorus III Botaneiates, İshak I Komnenos’un yeğeni Alexios I Komnenos tarafından devrildi.
Aleksios I Komnenos ve Haçlılarla İlişkisi
Alexios, imparatorluğu düşmanlara karşı başarıyla savunmuştur. Örneğin Robert Guiscard yönetiminde bulunan Batı Yunanistan’ın bazı bölgelerini işgal eden Normanları kovmayı başardı. Aynı zamanda Alexios, Orta Anadolu’da Rum İmparatorluğu’nu kuran Selçuklu Türkleri tarafından imparatorluğun doğu bölgelerinin işgale uğramasını engelledi. Alexios Papa’dan askeri yardım talep ederek Türklerle savaşmaya çalışmıştır ve bu da Birinci Haçlı Seferi’ne yol açtı.
Alexios, Bizans İmparatorluğunu içeriden de güçlendirebildi. İmparatorluğun yönetimini yeniden düzenledi ve merkezi otoriteyi güçlendirdi. İmparator, hanedanlığın askeri gücünü artıran profesyonel bir ordu ve donanma inşa etti.
Alexios, bu imparatorlukta yirmi yıl hüküm sürdükten sonra 1118 yılında öldü. Başarıları iki hükümdar ile birlikte (II. John ve I. Manuel) devam etmiştir. Sadece üç yıllık bir saltanattan sonra Andronikos I tarafından devrilmiş ve boğularak öldürülmüştür. Andronikos, Isaac II Angelos tarafından devrilmeden önce iki yıl boyunca hükümdarlık yaptı.
Komnenos Hanedanlığı’nın Kademeli Düşüşü
Andronikos I’in ölümü ile Bizans İmparatorluğu, Komnenos Hanedanlığı’nın elinden Angelos Hanedanlığı’na geçti. 1202’de III. Innocent tarafından Dördüncü Haçlı Seferi başladı. Haçlı seferinin asıl amacı, Kudüs’ü Müslümanlardan geri almaktı.
Haçlılar bu hedefe ulaşamadılar. Fakat, 1204’te Constantinople görevden alındı ve Latin İmparatorluğu kuruldu. Bu dönemde Bizans İmparatorluğu’nun bağlı varis devletleri kuruldu, bunlardan biri Trebizond İmparatorluğu idi. Bu imparatorluk Alexios I Megas Komnenos tarafından kurulmuştur. İmparatorluk 1461’e kadar sürdü.,
Çeviri: Cansu Kaplan