Galiçya, ayrı bir ülke olmamasına rağmen, İspanya’nın kuzeybatısında kalan bu kendine has ülke, milletin geri kalanından hem coğrafi hem de kültürel olarak ayrıldığı için klasik İspanyol imgelerinin dışında kalmıştır.
Bölgenin başkenti olan Santiago de Compostela, dünyaca ünlüdür: yükselen Romanesk katedralini içinde bulunduran bu büyüleyici şehir Camino de Santiago hac rotasının nihai hedefidir. Biraz daha derine inildiğinde modern İspanya ve Kelt köklerini kendine özgü bir dille ve kültürel lezzetleriyle birleştiren eşsiz bir bölge keşfedebilirsiniz.
Galiçya keşfedilmeyi bekleyen büyüleyici bir sır gibidir.
Uçurumlar ve Pelerinler
Galiçya’ya, onu Kastilya’nın kurak ovalarından ayıran tepelerin karşısından girildiğinde sizi karşılayacak ilk sürpriz kırsal bölgelerdir. Yeşilliği, yumuşaklığı ve nehirler tarafından aşınmış. Ardından kumsala ulaşırsın. Galiçya’nın 1200 km’lik kıyı şeridi Avrupa’nın en büyüleyici uçurum ve pelerinlerinde sık sık yükselir- Atlantik Okyanusu’nun Biskay Körfezi ile birleştiği Cabo Ortegal’de veya vahşice güzel Costa da Morte’deki Cabo Fisterra (pürüzlü kıyılarında yüzlerce geminin batması sebebiyle Ölüm Sahili de denmektedir)
Deniz feneri bulunan pelerinler arasında sahil şeridi bir dizi ria sayesinde iç bölgelere girer. Rías Baixas adı verilen batıya bakan sahil boyunca bulunan girişler iç kesime 30 km kadar uzanırken kuzeye bakan Rías Altas sahili daha kısa kesimlere uzanır fakat daha çarpıcı manzaralar ile desteklenir.
Kıyı, Praia a Lanzada’nın görkemli 2 km’lik çevrelemesinden Praia do Picón gibi uzaktaki kayalık koylara kadar uzanır.
Menderesler için mükemmel bir sahildir. Çok sayıda manzaralı patika Ribadeo’dan O Vicedo’ya 133 km’lik mesafedeki yeni açılmış olan Camiño Natural da Ruta do Cantábrico’yu içermektedir. Ayrıca sörf yapma yerleri de vardır: Praia de Pantín her Ağustos/Eylül aylarında bir Dünya Sörf Ligi etkinliğine ev sahipliği yapmaktadır. Dalış giysileri gereklidir- Burası Kuzey Atlantik!
Rías Baixas’daki birkaç takımada Galiçya’nın tek milli parkı olan the Parque Nacional de las Islas Atlánticas de Galicia (Atlantic Islands of Galicia National Park/ Galiçya Atlantik Adaları Ulusal Parkı)’yı kapsamaktadır. Parkın mücevheri, panoramik manzaralara yürüyebileceğiniz ve muhteşem, lagün sırtlı Praia das Rodas’da tembellik edebileceğiniz bir kuş barınağı olan araçsız Illas Cíes (Cíes Adaları).
Avrupa’nın En İyi Deniz Ürünleri
Tüm bu kıyılar ve onlarca balıkçı köyü sayesinde Galiçya pazarları ve masaları çeşitli, kalite ve tazelik bakımından Avrupa’da çok az ciddi rakipleri olan deniz ürünleri ile doludur.
Güzel olabileceğini asla hayal edemediğiniz ahtapot dokunaçları pulpo á feira‘da (üstüne zeytinyağı ve kırmızıbiber serpilen dilimlenmiş ahtapot dokunaçları) lezzetli olabilir. Bu özgün Galiçya yemeğini, pulpo a la gallega ismiyle İspanya’da da bulabilirsiniz, ama asla Galiçya’da yaptıkları kadar iyi değildir.
Çok çeşitli yengeçler, taze balıklar ve kabuklu deniz hayvanları vardır. En değer verilen lezzet, uzman percebeiros (kaya midyesi avcıları) tarafından dalgalara dayanan kayalardan cesaretle toplanan percebes (kaz boyunlu kaya midyesi)’dir. Percebes, rahatsız edici bir sekilde pençelere benzer – pençe tutularak diğer ucu çevrilip içindeki etli kısmı yenir.
Galiçya, aynı zamanda zengin iç meralardan elde edilen etlerin kalitesi ile İspanya’da ünlüdür. Üstelik birinci sınıf malzemelerinin şöhretine dayanılmıyor: bir nesil ‘Nova cociña galega‘ (Yeni Galiçya Mutfağı) şefleri, Galiçya’nın çevresindeki restoranlarda yenilikçi tat duyumlarını birleştiriyor. Santiago de Compostela’da Abastos 2.0 ve O Curro da Parra’yı deneyin; ayrıca diğerlerini listelenmiş olarak Grupo Nove’da bulabilirsiniz.
İlgili Yazılar
Galiçya Şarapları
Galiçya şarapları (henüz) diğer İspanyol şarapları kadar iyi bilinmemekle birlikte, büyük bir dirilişin tadını çıkarıyorlar ve Galiçya’nın mutfağı ve ambiyansına çok uygunlardır. En bilinenleri, çekici küçük ‘başkenti’ Cambados’un 2017 Avrupa Şarabı Şehri olarak seçildiği Rías Baixas DO’nun (Denominación de Orígen) meyveli albariño beyazlarıdır.Ancak Ribeira Sacra DO’nun sarp yamaçlarındaki zengin mencía kırmızısını ya da Ribeiro’nun beyazlarını kaçırmamalısınız. Birçok Galiçya şarap imalatçısı, tatma veya turlar için ziyaretçileri ağırlamaktadır.
Taş Sanatı
Burada badanalı köy yoktur. Bu nemli kuzey iklimlerinde, elementlere en iyi uyan şey saf doğal taştır. (Evet, Galiçya yağmurunu ünü doğru – ancak kolayca ılık ve güneşli bir hava yakalayabilirsiniz, eğer olmazsa, sağanak yağmurlar çoğunlukla güneşli zamanlar arasında olacaktır.)
İki bin yıl önce Galiçyalılar, bir Roma kenti olan Lucus Augusti (bugün Lugo) 2 km’lik taş duvarlar ve bugün hala güçlü olan 85 kule ile güçlendirdi. Yaklaşık 800 yıl önce Maestro Mateo olarak bilinen bir taş ustası, Romanesk sanatının en büyük eserlerinden birine eklenen 200 incil heykelle Santiago de Compostela Katedrali’nin sütunlu girişini oydu. Küçük, eski bir taş kilisenin süslemediği bir köy zor bulunur. Asırlık malikâne evleri kırsal bölge ile çevrilidir ve bazıları şimdi Galiçya’nın kalmak için en keyifli yerleri arasındadır.
Yol kenarları liberal olarak, cruceiros olarak bilinen güzel, oyulmuş, taş kenarındaki haçlar ile dekore edilmiştir- 19. yüzyılda Cruceiro de Hío’da en yüksek ifadesine ulaşan ve Adem ve Havva’dan çarmıha gerilmeye kadar olan önemli Hıristiyan sahneleri ile özenle biçimlendirilmiş Galiçya’ya özgü bir sanat formudur. Taş sütunların üzerindeki taş tahıl depoları (hórreos) kırsal bölgelerin bir başka güzel özelliğidir – Carnota’daki en büyük hórreo, 34,5 metre uzunluğundadır.
Farklı Bir İnsan
Galiçyalılar kendilerini diğer İspanyollardan farklı, kökenlerini M.Ö. birinci binyılda doğudan bir göç dalgasına kadar izleyen Keltler olarak görüyorlar ve castros olarak bilinen bu döneme ait toprak işleri manzaraları gösterir. Galiçya’nın uzak güneybatı köşesindeki doğal Monte de Santa Trega, bu kalıntıların en görkemli örneklerini sunar.
Galiçya dili olan galego, Portekizce ve Kastilya İspanyolcası gibi, Roma döneminde konuşulan konuşkan Latince’den türetilmiş bir Romence dilidir ancak Romence olmayan Kelt kökenli birçok kelime de içermektedir.
Bugün Kelt kültürünün çiçeği, gayda (gaita) tarafından yönetilen Galiçya müziğidir. Carlos Núñez ve Susana Seivane gibi en iyi gaydacılar, Galiçya’nın halk kahramanlarıdır. Sokaktaki gaydacıların maharetleri Santiago de Compostela’nın büyük meydanı Praza do Obradoiro’nun etrafında günlük olarak dolaşır.
Unutulmaz halk müziği oturumları Çarşamba geceleri Santiago’daki Casa das Crechas’da düzenlenir. Eğer temmuz ayının ortalarında burda bulunuyosanız Kelt dünyasının her yerinden müzisyenleri bir araya getiren dört günlük Festival Ortigueira için Rías Altar’a gidebilirsiniz.
Çeviri: Şeyma Çelik
Kaynak
Lonely Planet