Caesarea’da Keşfedilen “Altın Sikkeler” Bölgede Yaşanan Haçlı Katliamına Işık Tutuyor

Arkeolojik buluntular, her zaman dramatik olaylarla ilişkilendirilmez. Caesarea’da yakın zamandaki bir sikke yığınının keşfi, 900 yıl önce Haçlı Seferleri dönemindeki önemli bir olaya bağlanabilmiştir. Arkeologlar, içinde   “Hıristiyan madeni paralar” olarak adlandırılanlar da dahil olmak üzere çok değerli bir gömü buldular. Bu keşif, haçlı fetihlerinin zamanına dair eşsiz bir bakış açısı sunmuştur.

Haçlı Para Kasasının Keşfi

Times of İsrael’in raporuna göre, İsrail Eski Eserler Dairesinden Dr. Peter Gendelman ve Caesarea Development Corporation’dan Muhammed Hatar tarafından yönetilen uzmanlar dünya mirası olan Caesarea’ da birçok önemli arkeolojik keşif yaptılar. Bu şehir, Graeco-Roma zamanlarından Ortaçağ’a kadar bölgede çok önemli bir merkezdi.

Uzmanların yaptıkları kazılarda Abbasi Halifeliği dönemine ait bir evin derinliklerinde 4,5 feet (1,5 metre) olan iki taş arasındaki bir boşlukta gizlenmiş ve hasar görmüş bir bronz tencere buldular. Bu bronz tencerede yaklaşık olarak 1000 yıl öncesine ait 24 altın parça ve bir altın küpe bulunca çok şaşırdılar. Sikkeler Müslüman Fatımi İmparatorluğu ve Hıristiyan Bizans İmparatorluğu’na ait olmak üzere iki farklı türdeydi.

• Metal Dedektörü Ile Şimdiye Dek Bulunmuş 7 Muhteşem Hazine

Altı Nadir Hıristiyan Sikkesi

Kazılarda bulunan Bizans sikkeleri, MS 11. Yüzyıla aittir. Bizans’ta basılmış altı sikke, içbükey şekillidir. Bu sikkeler  ‘Hıristiyan paraları’ olarak adlandırılmıştır.

1071-1078 yılları arasında hüküm sürmüş olan İmparator VII. Michael’ın saltanatında basıldığı düşünülmektedir. Bir adet yuvarlak para ise 1020’lerin dönemine tarihlenmiştir. Bu tür sikkeler ile çok nadir karşılaşılır. Sikkelerin keşfi büyük bir sürpriz olmuştur. Çünkü Caesarea 1000 yıl önce Bizans İmparatorluğu’nun bir parçası değildi.

Ayrıca, bronz tencerede 18 Fatımi dönemi altın dinar bulunmaktadır. Bunlar henüz temizlenmemiş olup, gerekli araştırmalardan sonra tarihlendirilip incelenecektir. Fatımiler, MS 11. ve 12. yüzyılın başlarında Caesarea ve Mısır’ı kontrol altında tutmuştur.

• Tarihin En Büyük Definesi Okyanusun Dibinde Bulundu

Basit Çiftçinin Yıllık Maaşına Eşdeğer

Sikkelerin kalitesi hayret vericidir. Hükümdarların imgelerini taşıyan Bizans sikkeleri, 22 karat altından, Fatımi parası ise 24 karat altından yapılmıştır. İsrail Dünya haberlerinden bir uzman  “bu altın madeni paralardan bir veya ikisinin basit bir çiftçinin yıllık maaşına denk ve çok değerli olduğunu” açıklamıştır.

Altın sikkeler gizlendiği veya unutulduğu zamanlardan çok daha eski dönemleri işaret etmektedir.  O dönemdeki insanların değerli madeni paraları biriktirdikleri biliniyordu. Zor zamanlarda veya tehlikeli durumlar yaşandığında bu saklanılanlar rezerv olarak kullanıldılar ve çoğu zaman bir ailenin zenginliğini oluşturdular. Bizans ve Fatımi sikkelerinin aynı tencerede yerde keşfi son derece sıra dışıdır. Orijinal sahibinin uluslararası ticaret yaptığını düşündürmektedir.

Caesarea’nın Haçlılar Tarafından Fethi

BBC, nadir bulunan gömünün “Caesarea tarihinin en dramatik olaylarından biri” ile bağlantılı olduğunu açıklamıştır. İsrail yayın organı HAARETZ’E göre, kasaba Kudüs Haçlı Kralı Baldwin güçleri tarafından saldırıya uğradığında, madeni paralar muhtemelen ‘yerel bir tüccar’ tarafından gizlendi. Kral Baldwin, daha önce, diğer Fatımi kasabalarını yağmalamıştı.

• Definecilerden Mektup Var: “Tek Suçlu Kanunlar, Mağdur Olan Biziz”

1101’de Haçlılar kanlı bir savaştan sonra Caesarea’yi ele geçirdiler. Hıristiyan ordusu şehre girdikten sonra büyük bir katliam yaptılar. Hayatta kalanlar köle olarak satıldı.

Bu savaşın yaşandığı günler, belki de Caesarea’nın uzun tarihinin en karanlık günleridir. Muhtemelen paralarını saklayan yerel sakinlerin, güvenli olduğu zamanlarda onları almak için geri döneceklerini düşüncesinde oldukları görünüyor. Ama bu dönüş mümkün olmadı. Onlar ve sevdikleri katliamda öldürüldü ya da sürgünde bir köle olarak günlerini sona erdirdi.  Sakladıklarının bin yıl ortaya çıkmamasının nedeni belki de budur.

Sikkelerin keşfi, o karanlık zamanda Caesarea’daki toplumun doğasını daha iyi anlamamızı sağlıyor. Bizans madeni paralarının Müslüman topraklarda dolaşmakta olduğu gerçeği, uluslararası ticaretin yaygın olduğunu gösteriyor. Bulunan bu gizli gömü ayrıca, zamanın Haçlı fetihlerinin acımasızlığı ve şimdi İsrail’de uygulanılan katı yıkım hakkında bir fikir vermektedir.

Not: Caesarea, İsrail Akdeniz kıyısında Tel Aviv ve Hayfa arasında yer alan antik bir şehir

Çeviri: Bülent Pekardan

• Tire’de Restorasyon Sırasında Define Bulundu