Antik Truva’da Hamilelik Ölümlerine Dair Eşsiz Bir Kanıt Bulundu

Hamilelik ya da doğum sırasında ölümün, antik dünyada oldukça yaygın olduğu söylenebilir

fakat bu hikayeler genellikle arkeolojik kayıtlarda bulunmaz. Ancak, antik DNA’lara dair yeni bir araştırmada, bilim insanları 800 yıl önce Truva’da^[1] hamilelik komplikasyonları nedeniyle ölen bir kadının kalıntılarında ölümcül bakteriyel enfeksiyona ilişkin kanıtlar bulduklarını açıkladılar.

Kadın, öldüğünde 30’lu yaşlarındaymış. M.S. 13.yy.’da Bizans döneminde, günümüzde Türkiye’nin kuzeybatısında yer alan ve Homeros ‘un İlyada destanıyla ölümsüzleştirdiği antik Truva şehrindeki bir tarım topluluğunun kamu mezarlığında taşlarla çevrili bir mezara gömülmüş.

Almanya Tübingen Üniversite’si arkeologları Truva’daki çalışmalarına 80’lerden beri devam ediyorlar ve 2005’de bu kadının kalıntılarını ortaya çıkardılar. Kadının iskeleti, kaburgalarının hemen altındaki iki adet çilek boyutunda çıkıntılı nodülden dolayı dikkate değerdir. Başlangıçta, araştırmacılar bu kireçlenmiş yumruların tüberküloz hastalığının veya muhtemelen idrar torbası ya da böbrek taşı gibi rahatsızlıkların bir sonucu olduğunu düşündüler. Ancak, daha sonra nodüllerin kırılarak incelenmesiyle farklı bir teşhis daha ortaya çıktı. (27 yıkıcı bulaşıcı hastalık) 

Araştırmacılar bu küçük taşların içinde, Stafilokok basili’ne^[2] benzeyen iyi korunmuş mikro fosiller buldular. Bilim insanları bu teorilerini teyit etmek için nodülleri Kanada’daki McMaster Üniversitesi’nde bir antik DNA uzmanı olan Hendrik Poinar’ın laboratuvarına gönderdiler.

Poinar’ın laboratuvarında nodüllerden alınan DNA örneklerinde, insan hücrelerinden genetik maddelerin (hem kadının ve hem de muhtemelen erkek fetüsün) yanı sıra bakteriyel hücreler de buldular. Araştırmacılar geçtiğimiz günlerde eLife dergisinde yayınlanan makalelerinde ‘bu tür iltahaplı irinlerin içinde bu tür bir kombinasyonun bulunması normaldir’ diye belirttiler.

“Şaşırtıcı şekilde, örnekler bizlere, iki tür bakterinin genomlarını –stafilokok, saprofit ve enfeksiyona ve ölüme sebep olan Gardnerella vaginalis– tamamen yeniden yapılandırmaya yetecek kadar DNA sağladı.” dedi Poinar verdiği demeçte.

Ve ekledi: “Bu konuda hiçbir yerde bir belge yok. Bugüne kadar arkeolojik kayıtlarda hamilelik sağlığı ve ölümler konusunda herhangi bir kanıt bulanamamıştı. ”

G. vaginalis suşu aslında bugün kadınlarda bakteriyel vajinoz olarak bilinen enfeksiyona neden olan bakterilerin suşlarına benziyordu; diyor bilim insanları. “Ancak, Truvalı kadının ölümüne neden olan staph bakterisi suşu, bugün insanlardan çok çiftlik hayvanlarını etkileyen bakteri suşlarına daha çok benziyor.”

“Truva izolatı inek ve insanla ilişkili staph arasındaki bu gerçekten ilginç pozisyonda bulunuyor. “ dedi çalışmanın yazarı ve Wisconsin-Madison Üniversitesi medikal mikrobiyoloji ve tıp profesörü olan Caitlin Pepperell bir demeçte. “ Öyle görünüyor ki, kadının hastalığına neden olan virüs, bugün insan enfeksiyonlarıyla ilişkili olarak gördüğümüzden daha farklı bir yapıya sahipti….Antik dünyadaki insan enfeksiyonlarının insanlar, hayvanlar ve çevre arasında kolayca hareket edebilen bir bakteri havuzundan bulaştığını düşünüyoruz.”

^[1]Kaz Dağı (Antik İda Dağı) eteklerinde, Çanakkale il sınırları içinde yer alan tarihî kent. Homeros tarafından yazıldığı sanılan iki manzum destandan biri olan İlyada’da bahsi geçen Truva Savaşı’nın gerçekleştiği antik kenttir.

^[2]Gram-pozitif Bakterilerin bir cinsidir.

İnceleme: Felsefeden Ekonomiye Antik Yunan Dünyası

Yazar:Megan Gannon

Çeviri: Zeynep Şenel Gencer

Kaynak: livescience