16. yüzyıldan bu yana Basel gizemli papirüslere ev sahipliği yapıyor. Papirüs de her iki tarafında tersten yazılmış yazılar görülebilir.
Basel Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi bunun geç antik çağlardan beri bilinmeyen bir tıbbi belge olduğunu keşfetti. Yazı muhtemelen ünlü Roma doktoru Galen tarafından yazılmıştı.
Basel papirüsü 5 dilde toplam 65 kâğıttan oluşur ve 1900 yılında bir üniversite tarafından klasik çalışmaların öğretilmesi amacıyla alınmıştır. Bunlar 16. Yüzyılda Basel’e geldi ve Basilius Amerbach’ın sanat koleksiyonunun parçasını oluşturur.
Bu papirüslerden her biri şimdiye kadar bilinen papirüslerin en özelini oluşturur. Sadece Basel Dijital İnsan Laboratuarı tarafından üretilen ultraviyole ve kızıl ötesi görüntüler sayesinde bunun 2000 yıllık bir papirüs olmadığı aksine bir araya getirilmiş birkaç papirüs tabakası olduğu anlaşıldı.
Uzman bir papirüs restoratörü bu tabakaları ayırmak için Basel’e getirildi ve bu Yunan belgesinin kodunun ilk kez çözülmesi sağlandı.
Bir Edebi Papirüs
Basel Üniversitesi Eskiçağ Tarih Profesörü Sabine Huebner; ‘ Bu sansasyonel bir keşiftir.’ diyor. ‘Papirüslerin çoğu mektuplar, makbuzlar ve sözleşmeler gibi belgelerdir. Fakat bu bir edebi metindir ve çok değerlidir.’
Dahası, eskiden bilinmeyen bir metin içeriyor.
‘Artık bunun geç antik çağlardan kalma bir tıbbi metin olduğunu söyleyebiliriz.’ der Huebner. ‘Bu yüzden bunun ya Romalı doktor Galen’in bir metni olduğunu ya da eserleri hakkında yapılan açıklamalar olduğunu varsayıyoruz.’
Galen antik çağda, Hipokrat’dan sonraki en büyük hekim olarak kabul edilir.
15. yüzyılın sonunda papirüs arşivden çalındı ve sanat koleksiyonları tarafından merak konusu oldu.
Araştırmalarda Dijital Fırsatlar Kullanıldı
Huebner, İsviçre Ulusal Bilim Vakfı tarafından finanse edilen bir projeyle birlikte bu keşfi yaptı. Son üç yıldır, dijitalleştirilmiş, yazıya dökülmüş, çevrilmiş olan papirüs koleksiyonunu incelemek için Basel Üniversitesi Dijital Beş Yıllık Laboratuvarı ile işbirliği içinde disiplinlerarası bir ekiple çalışmaktadır.
Proje ekibi, geçen yıl üniversite kütüphanesindeki bir sergiyle papirüs koleksiyonu tarihini yeniden sundu. Tüm bulguları 2019 yılının başında yayımlamayı planlıyorlar.
Projenin bitiminde Basel papirüsü üzerine yapılan bu çalışma yeni bir aşamaya girecek. Huebner dijital veri tabanını uluslararası veri tabanları ile paylaşarak bu araştırmaya hız kazandırmayı umuyor.
‘Papirüsler geniş bir içeriğin parçasıdır. Bir Basel metninde adı geçen kişiler, örneğin Londra, Berlin ve Strazburg veya diğer yerlerde bulunan papirüsler diğer yerlerde ortaya çıkabilir. Bu, küçük parçaları birleştirerek büyük bir resim meydana getirebilmek için bir fırsattır.
Çeviri: Cansu Kaplan