Yerinden Oynamayan Merdiven aslında kendisi sıradan olsa da sıradışı bir hikayesi olan tahtadan bir merdiven. Eski Kudüs Kenti’ndeki Kutsal Mezar Kilisesi’nin dışında bir pencerenin altına bırakıldı ve uzun süren bir kavga sebebiyle 300 yıldır yerinden oynatılmadı. Yerinden Oynamayan Merdiven’in büyük bir simgesel değeri var. Sıklıkla Hristiyan inancındaki, özellikle Katolik ve Ortodoks kiliselerindeki farklılıkların sembolü olarak gösteriliyor. Bu da durumu daha dokunaklı hale getiriyor çünkü merdivenin lokasyonu Hristiyan aleminin en kutsal yerinde.
Yerinden Oynamayan Merdiven Hakkındaki Cevaplanmamış Sorular
Yerinden Oynamayan Merdiven kilisenin ikinci kat duvarının dış tarafındaki pencerelerin birinin altında bir çıkıntının üstünde duruyor. Yerinden Oynamayan Merdivenin nereden geldiği ise biraz şaibeli. Bugün kimse tam olarak merdivenin oraya ne zaman, neden, en önemlisi de kim tarafından koyulduğunu bilmiyor. Bazı kaynaklar 1757’ye kadar uzanan bir tarihi olduğunu söylüyor, ama yine de hiç kesin bilgiler verilmiyor. Kilisenin 1850’lerin ortasından kalma fotoğrafları ve taşbasmaları Yerinden Oynamayan Merdiveni gösteriyor. Ancak o zamanlarda bile merdivenin varlığı bir gizemdi ve kimse tatmin edici bir açıklama yapamıyordu.
Dergimizde Yayınlanan Kudüs Yazılarının Tamamına Buradan Ulaşabilirsiniz
Tam o zamanlarda, 1852/53’te, Osmanlı Sultanı I. Abdülmecid bir ferman yayınladı. Fermanda Kutsal Mezar Kilisesi’nin Yunan Ortodoks Kilisesi, Katolik Kilisesi ve Ermeni Apostolik Kilisesi tarafından paylaşılacağı söyleniyordu. Buna ek olarak, üç kilise daha – Kıpti Kilisesi, Süryani Kilisesi ve Etiyopya Ortodoks Kilisesi –Kutsal Mezar Kilisesi’nin bazı bölümlerinden yararlanabilecekti. Bir hikayeye göre, merdiven bu fermandan sonra oraya yerleştirildi. Merdivenin adı yerinden oynamaz oldu çünkü hiçbir kilise diğer beşinin onayı olmadan merdiveni yerinden oynatamazdı. Bu da zamanla Hristiyanlıktaki farklılıkların iyi bir göstergesi oldu.
Dergimizde Yayınlanan Hristiyanlık Hakkındaki Tüm Yazılara Buradan Ulaşabilirsiniz
İlgili Yazılar
Eğer Merdiven Yerinden Oynatılırsa Uyuşmazlıklar Çıkar
Bundan farklı olarak, Yerinden Oynamayan Merdiven Hristiyan birliğine bir mesaj olarak da algılanabilir. Bu bakış açısına göre, bu merdiven Kutsal Mezar Kilisesi’nin Hristiyanlığın bir kesimine değil, tüm kesimlerine ait olduğunu gösteriyor. Ancak bu bakış açısı her zaman kilisenin koruyucuları arasındaki çatışmayı durduramadı, ki bu çatışmalar bazen ağır şiddet içerebiliyordu. Mesela 2008’de İsrail çevik kuvvetleri Ermeni Apostolik Kilisesi ve Yunan Ortodoks Kilisesi rahipleri arasında çıkan sert bir çatışmayı durdurmaları için çağırıldı.
Merdivenin “oynamaz” olma durumu gerçek olmaktan öte sembolik, çünkü geçmişte birkaç kez hareket ettirildi. Örnek olarak 2009’da merdiven sağ pencereden sol pencereye taşındı. Bir kaynağa göre bunun sebebi o bölgeyi temizlemekti. Ancak başka bir kaynak da bazı renovasyonların tamamlanması için olduğunu söylüyor.
Merdiven bir de 1997’de muzip bir turist tarafından yerinde oynatılıp mihrabın arkasına saklanmıştı. Özellikle Yunan Ortodoks Kilisesi ve Ermeni Apostolik Kilisesi arasında olan kiliselerarası gerginlik artınca birkaç hafta sonra merdiven eski yerine geri koyuldu. İki durumda da kalıcı olmasa bile merdiven yerinden oynatılmış oldu. Yakın zamanda da merdivenin kalıcı olarak hareket ettirileceği düşünülmüyor.
Yahudilik Hakkındaki Tüm Yazılara Buradan Ulaşabilirsiniz
Çeviri: Sena Yılmazkarasu
Yazan: Wu Mingren
Kaynak
Ancient-Origins