Nereye Dergisi
Arkeoloji, Tarih, Gezi, Seyahat ve Yaşam Kültürü Dergisi

Yalancı Kapılar: Mısır Yeraltı Dünyasına Uzanan Geçitler

Tanrı veya ölü bu kapıdan geçerek veya bu kapıdan sunakları alarak yaşayanların dünyası ile etkileşim kurabilirler.

0 3.289

İsminden de anlaşılacağı gibi, yalancı kapılar antik Mısır’da genelde ölüm tapınaklarının ve mezarların içinde bulunan sahte kapılardır. Batıya bakan bu kapılar ölüler ve yaşayanların dünyası arasında hayali bir geçit görevi görmektedir ve ruhun bir öğesi olan Ka’nın buradan geçmesine olanak sağlarlar. Tanrı veya ölü bu kapıdan geçerek veya bu kapıdan sunakları alarak yaşayanların dünyası ile etkileşim kurabilirler. Yalancı kapılar Mısır mezar komplekslerinde bulunan en yaygın öğelerden biridir ve aynı zamanda Eski Mısır Krallığı ile başlayarak kraliyete ait olsun veya olmasın tüm mezarlarda bulunan en önemli mimari özelliklerden biridir.

Mısır yalancı kapıları M.Ö 2400

Yalancı kapılar özellikle mezarların içinde ve ölülere adanan ölüm tapınaklarının yanı sıra antik tanrılara adanan Yeni Krallığın Mısır tapınaklarında sıkça rastlanan bir öğeydi. Bu kapıların tipik bir formu Erken Hanedanlık döneminde (M.Ö 3100-2156) elit sınıfın Mastaba mezarlarının dış mimarisi olan saray ön cephesi olarak adlandırılan şeklidir. Yalancı kapılar ilk kez Eski Krallığın Üçüncü Hanedanlığı’nın Mastabalarında kullanılmıştır ve dördüncü hanedanlıktan altıncı hanedanlığa kadar mezarlarda neredeyse evrensel hale geldi. Altıncı hanedan firavunları I.Pepi, Merenre ve II. Pepi neredeyse 150 yıl süren saltanatlarında, yalancı kapı motifi panellerin düzenini etkileyen bir dizi değişime uğradı ve tarihçiler kullanılan stile dayanarak mezarların tarihini tahmin edebildiler. İlk Ara Dönem’den sonra yalancı kapıların popülerliği azaldı, cenaze törenleri yazıtları için temel yüzey olarak dikili taşlar yalancı kapıların yerini aldı. Bu kapıların üç boyutlu daha eski düzenlemesi Yeni Krallık zamanında daha basit boyanmış hallerine olanak sağladı.

Mezarlardan Çıkan Hazineler Hakkında Tüm Yazılarımıza Buradan Ulaşabilirsiniz

Mastaba Perneb Mezarı gibi Mastaba mezarlarının ön cephesiden geliştirilen yalancı kapılar

Yalancı kapılar gerçek kapıların kopyaları değildi, fakat hiyeroglif yazıtlar ile sunak dikili taşın ve oyuğun birleşimiydi. Kapılar isimlendirilmiştir çünkü ölülerin ruhsal varlıklarının kapılardan geçebildiklerine inanılıyordu. Sunak odası olarak bilinen ibadet yerindeki ana odanın batı duvarına yerleştirilirlerdi. Dar panel ve kordon dikdörtgen çerçevenin içine yerleştirilirdi ve sıklıkla ölünün sunak masasının önünde oturan bir resmi ile süslenmiş dikdörtgensi panel ile taçlandırılırdı. Biri mezarın sahibi, bir diğeri ise eşi için olmak üzere iki yalancı kapıyı içerecek bir mezar veya tabutların yanlarında betimlenen yalancı kapıları bulmak zor değildi. Bunun yanı sıra geniş ailenin her bir üyesinin yansıtıldığı birkaç örnek de bulunmaktadır.

İlgili Yazılar

Antik Dönem Keşifleri Hakkında Yazılarımıza Buradan Ulaşabilirsiniz

Hesire’nin mastabasından bir kalıntı

Tipik bir yalancı kapı asıl girişi temsil eden uzun, dar girintili panellere sahiptir. Bunun üzerinde, kamış hasırı temsil eden yarı silindirik kordon genelde gerçek kapıyı gizlemek için kullanılırdı. Yalancı kapılar sıklıkla daha sonra siyah noktalar ile kırmızıya boyanan ince kireçtaşının tek bir parçasından yapılmaktaydı. Buna bir örnek Sakkara’daki Teti mezarlığındaki Sean khui ptah’ın mezarında bulunmaktadır. Ancak Hesire’nin mezarında ve diğer örneklerde ahşaptan yapılabilir veya basitçe duvarın rengine boyanabilirler. İlginçtir ki, birkaç eski, nadir örnek dışında yalancı kapılar neredeyse her zaman sabitlenmiş olsalar da hareket ettirilebilir ahşap paneller ile dekore edilebilirlerdi.

Sunak masasının önünde oturan mezar sahibinin betimlemesi olan bir yalancı kapı (kapının üst kısmındaki dikdörtgensel bölüm)

Yalancı kapı küçük batıya bakan bir oyuk olarak inşa edilmeye başladı fakat daha sonra sahibin sunağı alırken gösterildiği kare veya dikdörtgen bir paneli içerecek şekilde geliştirildi. Aşağısına ve panelin yanına kapı pervazları ekleyerek yalancı bir kapıya dönüştürüldü. Mısırlılar kısa bir süre sonra taş bir kapının pervaz ve üst pervazlarının metinleri yazmak için mükemmel yerler olduklarını fark ettiler ve çoğu örnek bu öğelerin sayısının ikiye ve üçe katlandığını göstermektedir. Fakat kapı konsepti unutulmamış ve çoğu örnek açılış merkezinde oyulmuş sürgüleri göstermektedir.

Bulunan Firavun Hazinelerini Merak Ediyorsanız Bu Yazılar Tam Size Göre

Çeviri: Belgin Avşar

Kaynak Ancient-Origins
Üzerinden False Doors Architectural Elements Gate of the Gods, Peru

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More