Karakteri ve liderliği hakkındaki yolculuğumuza başlamadan önce, filozof ve tanıtıma ihtiyacı olmayan Aristoteles’in hayatını ve çalışmalarını kısaca ele alalım.
ARİSTOTELES’İN HAYATI
Aristoteles Stagira – Kuzey Yunanistan’da doğdu. Babası Nicomachus, ikinci Philip’in babası ve Alexander’ın büyükbabası olan Makedonya kralı üçüncü Amyntas zamanında bir doktordu. On yedi yaşında, o zamanların kültürel ve entelektüel merkezi olan Atina’ya gitti ve eğitimini orada tamamladı.
Biyografi Yazılarımız İçin Bu Başlığımızı Takip Edebilirsiniz
Çalışmak, yazmak, tartışmak ve öğretmek için yirmi yıl boyunca kaldığı Platon’un Akademisi’ne katıldı. Aristoteles, Platon öldüğünde Atina’dan ayrıldı çünkü Platon’un düşüncesinden çıkmıştı ve bu yüzden de Akademi de varis olarak seçilemedi. Başka bir bakış açısına göre de, Makedonya Atina’yı zapt etmişti ve Makedonya karşıtı duygular onun saltanatla olan ilişkisinden dolayı hayatını büyük ölçüde etkileyecek bir zulme sebep olabilirdi.
Felsefi faaliyetlerini ve deneysel araştırmalarını ilk başta Kuzey Ege Assos’ta yapan ve sonra da Lesbos yakınlarındaki ada da yapan Aristoteles daha sonra Genç İskender’in öğretmeni olarak Makedonya’ya gitti. M.Ö. 335 yılında Atina’ya döndü ve şehrin merkezindeki Tanrı Apollo Lykeious’a adanmış bölge’de kendi okulunu kurdu. Bu lise onun düşündüğü, yazdığı ve araştırma yaptığı kamusal alandı. (Lise 2014 yılında halka açılmıştır ve her gün ziyaret edilebilir.)
Yunan Filozoflarının Ölüm Üzerine Söyledikleri Güzel Sözler
Aristoteles’in okulu ‘gezginci’ okul olarak da biliniyordu çünkü okulu çevreleyen sütunlar ve kolonlar vardı. Bu isim aynı zamanda Aristoteles’in kendisine de verilmişti çünkü ders anlatırken öğrencileriyle birlikte yürürdü- ileri düzeydeki öğrencilere sabah, genel severlere akşam ders verirdi. Onun için, öğretmek bilginin en önemli manifestosuydu ve bilmenin öğretebilme anlamına geldiğini iddia ediyordu.
Aristoteles M.Ö. 323 yılına kadar Atina’da kaldı, Alexander the Great de bu tarihte öldü. O da tıpkı 75 yıl önce Sokrates’in de yaşadığı gibi dinsizlikle suçlandı. Sokrates’in aksine, şehir felsefeyi ikinci kez felsefeyi günah olarak düşünmesin diye Aristoteles Atina’dan ayrılmayı seçti ve Eğriboz Adasın’daki Chalcis’te öldü.
Büyük İskender Hakkında Tüm Merak Ettikleriniz Burada
İlgili Yazılar
ARİSTOTELES’İN ÇALIŞMALARI
Batı düşünce tarihinin önemli figürlerinden biri olan Aristoteles, gerçeği keşfetmek ve bilgiyi artırmak için uğraştı çünkü onun için insan doğası gereği bilmeyi arzular. Onun için, tam anlamıyla hayat düşünsel aktivitelerin hayatıdır. Akıl ve bilimsel yöntem üzerine yaptığı vurgu onun çalışmalarının çoğunu karakterize eder.
Aristoteles bereketli bir yazardı. Birçok farklı alanda yazılar yazdı fakat bunlardan yaklaşık elli tanesi hayatta kalabildi. Her ne kadar Aristoteles’in yazı tarzını övdüğü söylense de, hayatta kalan eserleri, yayınlanmak için değil de kendisi için oluşturduğu notlardan oluşur. Bu yüzden, bu notların çoğu karmaşık, tekrarlayıcı, takip etmesi zordur ve onları bilimsel eserler olarak değil de ders notları olarak okumalıyız.
Aristoteles’i bir bilge olarak görebiliriz. Matematik, mantık, hayvan biyolojisi, ruh, hitabet, trajik oyun, siyaset teorisi, bilim felsefesi ve metafizik üzerine yazılar yazdı. Ayrıca, ufuk açıcı yazısı Nicomachean Ethics ile birlikte etik üzerine yazılar da yazmıştır.
Güncel Felsefe Yazıları İçin Bu Başlığımızı Takip Edebilirsiniz
Aristoteles, araştırmalarında özellikle hayvan biyolojisinden etkilenmiştir. Diğer etkilendiği önemli kişi de Platon’dur. Öğretmeni, çalıştığı konular olan bilgiyi arama, açıklama, ve argüman oluşturma yollarıyla birlikte onun üzerinde önemli bir etki bırakmıştır. Örneğin, Sokrates’in diyaloğuna öğrencisinin görüşleriyle başlaması gibi, Nicomachean Ethics’te Aristoteles, eğitimli, bilge kimseler tamamen hatalı olamazlar diye düşünerek ve var olan bilgi üzerine eklemeler yapmayı dileyerek sorgusuna endoxa ile başladı. Aristoteles bu metodu kullandı çünkü insanların bildiği dünyayı, yaşadıkları kültürleri ve onların gözlemleyebildikleri bireysel davranışları incelemek istiyordu. Ve kendisi doğrulamadan önce kabul etmediği görüşleri eleştirdi, uyarladı ya da reddetti.
Aristoteles, Platon’un formlar teorisini reddetti. Ona göre, bu teori çok soyut ve insanların kullanması için çok önemli bir şey değildi. Bu teori nitelikleri mesela güzelliği, soyut kavramlar gibi ölümsüz ve evrensel, aynı zamanda güzel objelerin kendilerinden bağımsız olarak var olan şeyler olarak gördü. Örneğin, güzellik sadece akıl yoluyla anlaşılabilir, duyu organlarıyla ya da fikirlerle değil. Ya da erkekliğin kaynağı ölen ya da değişen belirli bireylerle değil de erkek olmanın evrensel ideasını düşündüğümüzde anlaşılabilir.
Gerçek bilgeliğin deneyimlerin objelerinden ötesinden değil de objelerin deneyimlenmesi ile geldiğini tartıştı. O iyi olan her şeyi iyi yapan bu tek ve evrensel düşünceyi kabul etmedi. Aristoteles bu durumlar üzerinde odaklandı ve evrensel ilkelerin var olduğunu kabul ettiği halde insanların onları sadece deneyimleri ile öğrenebileceklerini söyledi.
Eğer Bu İçerik İlginizi Çektiyse Bunu da İnceleye Bilirsiniz: Felsefeden Ekonomiye Antik Dünyası Yazımız Tam Size Göre
Çeviri: Cansu Kaplan
Kaynak
Ancient-Origins