Günlük yaşamlarımızda bize çocukluk yıllarından itibaren eşlik eden savunma mekanizmaları insana ani olarak bir içsel tatmin sağlar. Bu psikolojik kalkanların özelliği ise insanın kendi içinde yaşadığı çatışmaları hafifletmek ve kendini çevreye kabul ettirecek davranışlarda bulunmak fakat bunlar sanılanın aksine ani kurtarıcı olarak görünsede sonucu çeşitli ruhsal ve psikolojik hastalıklarla karşılanıyor.
Oluşum evreleri nasıl gerçekleşiyor ?
Zihin yanılsamaları ufak bir düşünce kıvılcımının yada dürtünün ardından büyüdükçe insanı çeşitli ruhsal ve psikolojik hastalıklarına maruz bırakır (şizofren, Alzehaimer ve histeri) gibi ki bu hastalıklarının nedeni zihnin tamamen yanılsamayla kaplanmasıdır.
O yüzden savunma mekanizmalarını hayatımıza yerleştirdikçe (Ego) denilen illüzyon kişiliğini yüceltir, kendisini koruma amaçlı kullanılan psikolojik kalkanlar ruha olumsuz etkiler yaratarak illüzyon zamanla ruhu ele geçirir bunun başlıca nedenleri ise insanın kendini kabullenmemesi çünkü Ego kendini baskı altında veya bir tehdit hissettiğinde kendini korumak için psikolojik davranışlar yaratır bunlardan en yaygınları ise (inkar, yansıtma, gerileme, mantığa bürünme, karşıt tepki oluşturma , yüceltme, vs…)
Bunlar gibi bir çok savunma insanın yaş gruplarına göre boyutlanır:
1- Narsisistik savunmalar: çocuklarda ve psikotik grup hastalıklardaki kişiler tarafından kullanılan savunmalardır.
Örneğin bir kişinin kendini haklı çıkarmak için bir olayı veya durumu abartılı yada gerçek olamayan ifadeler ekleyerek değiştirmesi. Bu durum ani olarak içsel tatmin yaratsa da zamanla insanı gerçeklerden uzaklaştırır ve huzursuzluk yaratır.
2-Yeni yetişme ve erişkinliğe geçiş dönemindekiler tarafından kullanılan (olgun olmayan immature mekanizmalarıdır) pasif agresif davranış buna örnektir, kişi başkasına yönelik hissettiği olumsuz duygu düşünceleri doğrudan sözle veya davranışla ifade etmek yerine karşındakini olumsuz ve rahatsız edici davranışlarda bulunur.
İlgili Yazılar
3- Daha çok histerik ve stres altında bulunan kişilerde gözlemlenir örneğin bireyin kendi içinde yaşadığı çatışmaları hafifletmek ve kaygısını düşürmek için çevresindeki kişi, durum yahut nesneleri kendi kontrolünde bırakmak istemesi. Bu durum kontrol etmesi mümkün olmadığından sürekli gerilim yaşar.
4- Olgun savunma mekanizmaları , bu grup diğer gruplardan farklılık gösterir. Kişinin savunma mekanizmalarını kendine ve çevresine yararlı olacak davranışlarda bulunmasıdır. Örneğin mizahi bir bakış açısı yaratarak hem kendisi hemde çevresindekiler üzerinde olumsuz etkiler bırakmadan düşünce ve duyguları ifade etmek yada gelecekte karşılanabilecek zor sonuçları hesap edip amaca yönelik planlamak veya bireyin sahip olduğu dürtünün kendini yücelteceği alanı seçip yücelmesi. Örneğin çocukluk yaşlarından şiddete eğilimli olan bir bireyin dövüşü olarak sosyal anlamda beğenilen bir birey olarak kendini yüceltmesi.
Göründüğü gibi hayatımızda çokça seçim ve düşüncelerin aslı maske ve roller olarak savunma mekanizmalarıdır belkide artan hastalıkların ve bilinçli bir yaşamın anahtarı bunlardan kaynaklanıyor çünkü realist bir yaşam için insanın artı ve eksilerini kabullenmesi gerekir ve iç sesi dediğimiz ruhumuz bize her an kendimizi tanıttırır fakat ego her zaman karşı çıkar. Çünkü gerçek en büyük düşmanıdır egonun o yüzden insana aynanın görünmeyen yüzünü (ilizyon kişiliğini) gösterir…
Sadece benliğin mahsulü bulunan işler olgunlaşmaktan ziyade çürüyen meyvelere benzer... Marie J. Guyau
Yazı: Liyan Doğan
çok güzel makale olmuş eline sağlık