Egzotik Ürünler ve İthal Lüks Mallar: Antik Roma Pazarı

Forum “açık kamusal alan, meydan” anlamına gelen Latince bir kelimedir. Antik Roma’da forumlar genellikle şehrin merkezinde yer alır ve sıklıkla; tapınaklar, bazilikalar (burada kamusal mahkeme binası anlamıyla) ve dükkanlar gibi çeşitli binalarla çevrilidir. Bu sebeple forumlar, Roma kentlerinin dini, sivil ve ekonomik merkezleri olarak işlev görür. Ancak forumun birincil işlevi, kentlilere pazar yeri olarak hizmet vermektir.

Elitler İçin Ticaret

Roma Senatosu üyeleri ile aile bireylerinin ticarete herhangi bir şekilde karışmalarının, teoride yasak olduğuna dikkat çekilir. Ancak diğer yandan, Equestrian Sınıfı (Süvari Birliği) üyelerinin, askeri ve üretken aktivitelere vurgu yapan sınıfsal değer yargılarına rağmen işletmelerde yer almalarına izin verilirdi. Roma dünyasındaki pazarlarda ağır işlerin çoğunu yine kalabalık bir nüfusu oluşturan köleler görüyorken; tezgah ve dükkanlar genelde köylüler ya da özgürlüklerini kazanmış köleler tarafından tutuluyor ve işletiliyordu. Bu tacirlere, dönemin söylemiyle “mercator(es)”(oknş. merkatores)denirdi. Pazar yerleri dışında, bu ‘mercator’lar ürünlerini hem yol kenarlarında hem de askeri kamplar esnasında kamp yakınlarında sergilerler; Roma askerlerine yiyecek ve giyecek satar, onlardan savaş ganimeti alırlardı.

Roma İmparatorluğu İle İlgili Tüm Yazılarımıza Buradan Ulaşabilirsiniz

Hususi Pazarlar

Roma dünyasının pazar alanlarında günlük tüketime dair envai çeşit ürün satılırdı. Ekmek, nohut ve pasta gibi hazır gıdalar, bu türlü pazarlarda en yaygın rastlanan ürünlerdi. Roma’da, örneğin, “Forum Cuppedenis” adında (Sacra Via ve Argiletum arasında), pek çok lezzetin tezgahlarda kendine yer bulduğu hususi bir pazar bulunuyordu. Roma’daki diğer hususi pazarlar arasında Forum Boarium(Çvr: Boğa meydanı), Forum Holitorium(Çvr. Bahçecilerin meydanı) ve Forum Piscarium(Çvr. Balık meydanı)sayılabilir. Bunlardan ilki, büyükbaş hayvan pazarıydı ve Velabrum sınırından Tiber’e dek uzanırdı. İkincisi Porta Carmentalis’in hemen dışında yer alan bir sebze pazarıydı. Üçüncüsü ise tıpkı Forum Cuppedenis gibi Sacra Via ve Argiletum arasında yer alan bir balık pazarıydı.

Roma İmparatorluk Yollar Hakkında Yazımıza Buradan Ulaşabilirsiniz

Antik Ticaret Yolları

Antik Roma pazarında günlük tüketim malları yanında, egzotik ürünler de yer bulurdu. Romalılar, yol inşaatçıları olarak ünlenmişlerdi gerçi; ancak bu yönlerini, ticari malların dolaşımını sağlamaktan çok, askeri kışlalar arasındaki bağlantıyı sağlamak için geliştirdikleri söylenir. Ayrıca Roma eyaletleri arasındaki ürün değiş tokuşuna olanak sağlayacak Roma deniz ticaret yollarının ortaya çıkması M.Ö. 2. yy’a tarihlenir. Önceleri bu deniz ticaret yolları Akdeniz’in sınırları içinde kalmışsa da, sonraları Roma halkının gelişen zevkleri sayesinde Hint Okyanusu’nun derinlerine kadar uzanmıştı. Roma İmparatorluğu’nun yükselişini takiben zengin Roma vatandaşları, ithal lüks tüketim malları için özel bir arzu geliştirmişlerdi ve bunu hem deniz yolları hem de İpek Yolu üzerinden taşınan egzotik ürünlerle tatmin ederlerdi.

Bu egzotik ürünler arasında, ipek, baharat, fil dişi ve mücevher başı çekerdi. Roma’nın ticaretteki önemli ortaklarından biri Hindistan’dı ve bu ülkenin güneyindeki bir dizi kentte Romalılara ait kalıntılar ortaya çıkartıldı. Örneğin Chennai, Tambaram yakınlarında Naduvirapattu isimli sitede keşfedilmiş olan Roma seramik kalıntıları, Roma tacirlerinin kıta içlerine ilerleyip buralarda geçici yerleşkeler kurmuş olabilecekleri iddialarının doğmasına sebep oldu. Bu tacirler muhtemelen buradan götürdükleri ürünlerle Hint pazarını Roma’ya taşıyanlar arasında bulunuyordu.

Sitemizde Yer Alan Tüm Tarih Araştırmalarına Buradan Ulaşabilirsiniz

Trajan Pazarı – Dünyanın En Eski Alışveriş Merkezi

Lüks tüketim ürünlerinin satıldığı yerlerden biri, 20. yy’ın başında “Trajan Pazarı” olarak adlandırılan ve birkaç binadan oluşan kompleks bir alandır. Bu kompleks, MS 107 ve 110 yılları arasında, Trajan döneminde, Forum’a bakan bir tepenin üzerinde, yarım daire şeklinde ve altı katlı olarak inşa edilmiştir. Kompleksin 150’den fazla birimi içerdiği söylenir ve bunların bir kısmının ofis, çoğunun ise dükkan olarak kullanıldığı sanılır. Bu dükkanlarda egzotik baharatlar, şaraplar ve yağlar dahil olmak üzere imparatorluğun dört bir yanından getirilen ürünler satılıyor olmalıdır. İlave olarak, Via Biberatica olarak bilinen bir katta tavernaların yer aldığı söylenir. Bu nedenlerle Tarajan Pazarı, bazılarınca dünyanın en eski alışveriş merkezi olarak addedilir.

Çeviri: Mine Tursun

Yazının orjinali Ancient-Origins sitesinde yayınlanmaktadır.

Antikçağ İmparatorları Hakkında Tüm Yazılarımıza Buradan Ulaşabilirsiniz