Arkeoloji Tarihi – İlk Arkeologlar
Geleneğe göre, kaydedilen ilk arkeolojik kazı MÖ 555-539 yılları arasında hüküm süren Babil'in son kralı Nabonidus tarafından yapılmıştır. Nabonidus'un geçmişin bilimine katkısı, Akad kralı Sargon'un torunu Naram-Sin'e adanmış bir binanın temel taşını ortaya çıkarmasıdır.
İlk Arkeologlar Kimdi?
Antik geçmişi inceleyen arkeoloji tarihi, kalıntıların ilk arkeolojik araştırmalarıyla en azından Akdeniz Tunç Çağı kadar erken bir tarihe dayanır.
Önemli Çıkarımlar: İlk Arkeologlar
- Bilimsel bir çalışma olarak arkeoloji yaklaşık 150 yaşındadır.
- Geçmişteki en erken ilgi kanıtı, MÖ 1550-1070 yılları arasında Sfenks’i yeniden inşa eden 18. hanedan Mısır keşifleridir.
- İlk modern arkeolog, muhtemelen MS 17. yüzyılda Stonehenge ve diğer taş daireleri araştıran John Aubrey’dir.
İlk Kazı
Bilimsel bir çalışma olarak arkeoloji yaklaşık 150 yaşındadır. Ancak geçmişe olan ilgi bundan çok daha eskidir. Tanımı yeterince genişletirseniz, muhtemelen geçmişe yönelik en erken araştırma, Yeni Krallık’ta (MÖ 1550-1070) diğer firavunların, Firavun Kefren için 4. Hanedan döneminde (Eski Krallık, MÖ 2575-2134) Sfenks’i kazması ve yeniden inşa etmesidir. Kazıyı destekleyecek yazılı bir kayıt olmadığı için Yeni Krallık firavunlarından hangisinin Sfenks’in restore edilmesini istediği bilinmemektedir ancak daha önceki dönemlere ait olan fildişi oymalar yeniden yapılanmanın fiziksel kanıtını göstermektedir. Sfenks ise Yeni Krallık kazılarından önce kafasına ve omuzlarına kadar kuma gömülüydü.
İlk Arkeologlar
Geleneğe göre, kaydedilen ilk arkeolojik kazı MÖ 555-539 yılları arasında hüküm süren Babil’in son kralı Nabonidus tarafından yapılmıştır. Nabonidus’un geçmişin bilimine katkısı, Akad kralı Sargon’un torunu Naram-Sin’e adanmış bir binanın temel taşını ortaya çıkarmasıdır. Nabonidus, bina temelinin yaşını 1500 yıl olarak -fazla- tahmin etti. Naram Sim MÖ 2250 civarında yaşadı, ama o da ne MÖ 6. yüzyılın ortasıydı: radyokarbon tarihi yoktu. Açıkçası Nabonidus’un aklı karışmıştı (günümüzdeki birçok arkeolog için bir ders niteliğindeydi) ve Babil sonunda Persepolis’in ve Pers imparatorluğunun kurucusu II. Kiros tarafından fethedildi.
İlgili Yazılar
Nabonidus’un modern karşılığı, soylu olmasa da İngiliz vatandaşı John Aubrey (1626-1697) iyi bir adaydır. 1649’da Avebury’nin taş çemberini keşfetti ve Stonehenge’in ilk iyi planını tamamladı. Merakıyla, Cornwall’dan Orkneys’e kadar Britanya kırsalını dolaşarak bulabildiği tüm taş daireleri ziyaret edip kaydetti ve bu ziyaretleri 30 yıl sonra Templa Druidum (Druidlerin Tapınakları) ile son buldu – bu konu hakkında yanlış yönlendirildi.
Pompeii ve Herculaneum’un Kazılması
İlk kazıların çoğu, Pompeii ve Herculaneum’un ikinci çalışmasına kadar oldukça tutarlı bir şekilde, seçkin yöneticiler tarafından ya bir tür dini haçlı seferleri ya da hazine avlarıydı.
Herculaneum’daki orijinal kazılar sadece hazine avıydı ve 18. yüzyılın ilk on yılında, 1500 yıl önce yaklaşık 60 fit volkanik kül ve çamurla kaplı sağlam kalıntıların bir kısmı “iyi şeyler” bulmak amacıyla yok edildi. Ancak, 1738’de, İki Sicilya Kralı ve Bourbon Hanedanı’nın kurucusu Bourbon Charles, Herculaneum’daki kuyuları yeniden açması için antikacı Marcello Venuti’yi tuttu. Venuti kazıları denetledi, yazıtları tercüme etti ve o yerin gerçekten Herculaneum olduğunu kanıtladı. 1750 tarihli “Antik Heraklea Kentinin İlk Keşiflerinin Açıklaması” adlı eseri halen basılmaktadır. Napoli’yi bu Charles ismiyle yöneten yedinci kral olsa da Charles of Bourbon (Bourbon Charles’ı) olarak bilinir ve Caserta Sarayı ile de tanınır.
Ve böylece arkeoloji doğdu.
Çeviri: Büşra Şenel
Kaynak
ThoughtCo