Eski Yunan uygarlığının erken evrelerine birçok yönden ışık tutan Homeros’un İlias ve Odysseia adlı eposları, Geometrik Dönem’de beslenmenin ete dayandığı izlenimini yaratmaktadır. Epos kahramanları sık sık yinelenen şölen sahnelerinde et ve ekmekle karınlarını doyururlar. Başlıca kesim hayvanları sığır, koyun, keçi ve domuzdur. Kesim yemekten hemen önce yapılırdı.
Kahramanların yaşamında balık sönük bir yere sahiptir. Bu durum balık yemeklerinin çok sevildiği Klasik ve Helenistik Dönem’de bir hayli yadırganmıştır.
Eski Yunan toplumunda şarap yegane içecek durumundadır. Bu yüzden bağcılık ve şarap üretimine büyük önem verilmiştir. Yunanlılar üzümleri ayakla ezer ve elde ettikleri şırayı pithoslarda mayalanmaya bırakırlardır. Şaraba hoş bir tat ve koku vermesi amacıyla, pithos kapakları çamkozalakları ve baharlı otlarla ovulur. Pithoslar 36 günde bir açılarak, içerikleri kontrol edilirdi.
Yemek Kültürleri Hakkında Yazılarımıza Buradan Ulaşabilirsiniz
Kykeion – Homeros, Illias 10, 624 vdd.; Homeros, Odysseia 10,234 vdd.; Athenaios, Deipnosophistai 1, 306:
Pramnos şarabı veya herhangi bir kırmızı, koyu şarabın içine keçi peyniri rendelenir. Bal ve beyaz un veya kırık arpa eklenir. Modern araştırmacılar arasında kykeion’un özel bir içki mi, yoksa bir tür lapa mı olduğu konusunda görüş ayrılıkları vardır. Uygulamaların ışığında, tüm malzemelerin karşılaştırılarak, lapa (porridge) kıvamında pişirilmesiyle daha iyi sonuç elde edildiği öne sürülmüştür.
Salamura Tonbalığı Buğulaması – Athenaios, Deipnosophistai 3,117:
En kalitelisinden salamura tonbalığı alın. İyice yıkayın. Bir tavaya koyun. Sırasıyla çeşnilik otlar, beyaz şarap ve zeytinyağı ekleyin. Tavayı ocağa oturtup, balık beyin kıvamına gelinceye dek, hafif ateşte buğulayın. Ateşten indrince, biraz silphion ekleyin.
Yemek Rehberi Yazımıza Buradan Ulaşabilirsiniz
İlgili Yazılar
Torone Usulü Köpekbalığı – Arkhestratos 23’ten aktaran Athenaios, Deipnosophistai 7,310:
Torone’de, karın kısmından kesilmiş köpekbalığı eti alın. Parçaların üzerine kimyon ve biraz tuzdan başka bir şey eklemeyin – belki biraz yeşil zeytinyağı katılabilir. Yemek hazır olunca, kesilmiş salata parçalarıyla servis yapacaksınız. Parçalar pişerken, su veya sirke katmayın. Sadece zeytinyağı, kuru kimyon ve kokulu otlar ekleyin. Kuvvetli ateşte değil, kor üzerinde pişirin ve etin yanmaması için sık sık karıştırın.
Fırında Uskumru –Aleksis 138’den aktaran Athenaios, Deipnosophistai 7,322 c-d:
Solungaçlarını çıkardıktan sonra, (uskumruyu) yıkayın. Bütün kemiklerini temizleyin ve etini güzelce yayın. Silphionu ete yedirin. Üzerini peynir, tuz ve oregano (karışımı) ile kaplayın.
Gastris (=Bal-badem tatlısı) – Tyanalı Khrysippos’tan Athenaios, Deipnosophistai 14,647f:
Tatlı ve acı bademleri, haşhaş tohumunu ve fındıkları hep birlikte dikkatlice kavurup, temiz bir havanda dövün. Bunları kaynamış bal ile karıştırdıktan sonra, bol karabiber ekleyin. (Karışım) haşhaş tohumları yüzünden siyahlaşır. Kare şeklinde açın. Başka bir yerde susam ile kaynamış balı karıştırın. Bu karışımı da iki ayrı tabaka halinde açın. İki tabakanın arasına önceki karışımdan elde ettiğimiz siyah renkli olanı yerleştirin. Keserek küçük şekiller oluşturun.
Antik Yunan Yazılarımızın Tamamına Ulaşmak İçin Tıklayınız
İnceleme: Tolga Candur