Nereye Dergisi
Arkeoloji, Tarih, Gezi, Seyahat ve Yaşam Kültürü Dergisi

Yunan Adası Yakınında 22 tane Antik Gemi Enkazı Bulundu

Balıkçıların ve sünger dalgıçlarının verdikleri ipuçları ile keşfedilen enkazların çoğu, kıyıya oldukça yakın yerdeydiler.
0 519

Doğu Ege denizinin Türkiye’ye yakın Yunan takım adalarından olan Fourni adası, sarp kıyılarını gemi enkazlarının bilgileriyle doldurmuştu adeta. Yerel balıkçılar ve sünger dalıcılar, nesiller boyu deniz yatağının üzerinde yosun tutmuş antik çömlek yığınlarını rastlamışlar. Nihayet geçen ay, bir grup deniz arkeoloğu bu suları araştırdı ve buldukları bu zenginlikler beklentilerini aştı.

Terk edilmiş bir yığın yüklerden oluşan 22 tane gemi enkazının kalıntıları Fourni Yunan takımadalarında keşfedildi.
Terk edilmiş bir yığın yüklerden oluşan 22 tane gemi enkazının kalıntıları Fourni Yunan takımadalarında keşfedildi.

Ekibin ilk yaptığı dalışta, geç dönem Roma imparatorluğuna ait kalıntıları deniz çayırı ile kaplı sığ sularda bulundu. Dalışın 5. gününde, araştırmacılar dokuz tane daha gemi enkazına ait kalıntılar buldu. Ertesi gün ise altı tane daha bulundu. 13. güne gelindiğinde, araştırmalar bitirilmişti ve dalgıçlar daha önce resmi olarak belgelenmemiş 2.500 yıldan eski 22 tane gemi enkazının yerini tespit etmişti.

ABD’nin RPM Denizcilik Kuruluşu proje yardımcı müdürü Peter Campbell ”Hepimiz şok olduk” dedi. “Biz, üç veya dört tane gemi enkazı bulmayı bekliyorduk ki bu bile bizi çok mutlu ederdi.” dedi

Balıkçıların ve sünger dalgıçlarının verdikleri ipuçları ile keşfedilen enkazların çoğu, kıyıya oldukça yakın yerdeydiler.
Balıkçıların ve sünger dalgıçlarının verdikleri ipuçları ile keşfedilen enkazların çoğu, kıyıya oldukça yakın yerdeydiler.

”Sisam ve İcaria adalarını arasında bulunan Founi çevresindeki enkazların sayısını tahmin edilemiyor” dedi Campbell. 3 metre ile 55 metre derinliklerde yapılan bu araştırmada, Antik dönem (700-480 M.Ö. ) ile geç Ortaçağ dönemine (M.S. 16 yy) ait gemi enkazları bulundu. Buna rağmen, bu ilk araştırmanın kapladığı alan 44 km2 ise de bu takımadalarının kıyılarının sadece %5’ini oluşturuyor. Daha öncelerde, Yunanistan’a ait sulardaki 180 civarı gemi enkazları iyi bir şeklide belgelenmişti. Proje lideri, bu yeni keşiflerin bilinen toplam gemi enkaz sayılarını %12 civarında arttırdığını söyledi.

Sualtı Antik Eserler Eforat’ın araştırma müdürü George Koutsouflakis’in Live Science dergisine yaptığı açıklamada: ‘Bir araştırma yaparken ne bulacağını seçemezsiniz sadece dalarsınız” dedi.  ”Fourni adasının bunun için Ege denizin merkezi olduğunu biliyorduk ancak sonuçlar bizi çok şaşırttı çünkü bu yerin önemi hafife alınmıştı.”

Bu küçük kalıntılar sayesinde gemi enkazları kaybettikleri yükler ile tespit edilebiliyorlar. Çoğu durumlarda, bu büyük seramik kap yığınları şarap ve yağ gibi malların taşınmasında kullanılıyordu.
Bu küçük kalıntılar sayesinde gemi enkazları kaybettikleri yükler ile tespit edilebiliyorlar. 
Çoğu durumlarda, bu büyük seramik kap yığınları şarap ve yağ gibi malların taşınmasında kullanılıyordu.

Fourni adası çok büyük şehirlere sahip olmasa da Ege Deniz’inin hem doğu-batı hem de kuzey-güney geçiş yolları üzerinde bulunması dolayısıyla büyük öneme sahipti. Erken Roma İmparatorluk kaynaklarına göre, Fourni çok zengin bir yerdi, nüfusu fazlaydı ve iyi mermer madenlere sahipti, dedi Koutsouflakis. Ancak Geç dönem Roma metinlerinde bu takımadalarından çok az bahsedilmiştir bu yüzden bu döneme ait gemilerinin yarısı bulunduğunda bu bizim için bir sürpriz oldu.

İlgili Yazılar

Koutsouflakis : ” Geç Roma dönemine kadar bu ada hakkında pek bir şey bilmiyorduk,” dedi. “O zamanki kaynaklarda Fourni’den pek bahsedilmezdi. Ancak bu gemi enkazları bize hikâyeyi daha ayrıntılı bir şekilde anlatıyor. Ada, liman yeri olarak önemini korumuş olmalı.

Bu küçük iki kulplu küp, lüks malların Akdeniz'e taşınmasında kullanılıyordu
Bu küçük iki kulplu küp, lüks malların Akdeniz’e taşınmasında kullanılıyordu

Gemi enkazlarının ana parçaları ağaçtan yapıldığından, sular altında çamura gömülü kalmasalardı oksijenin de etkisiyle bugüne kadar yok olurlardı. Şimdiye kadar, Fourni çevresinde bulunan bu enkazların kendileri de bir kaç gemi enkazlarının izlerini taşıyor. Tabii ilerde ki su altı araştırmalarında bu durum değişebilir. Dalqıçlar, Fourni sahilinin yamaçlarında, gemileri ile bata, çoğu iki kulplu küplere benzeyen bir yığın taşıma araçlarını belgelediler.

Çoğu zaman çarpışmanın olduğu noktalarda gemilerin vurulan yerlerini ve daha sonra da su altındaki yamaçtan aşağıya doğru yağmur yağar şekilde dağılan yığınları görebilirsiniz. Bazen denizin derinlerindeki gemi enkazlarında bulduğunuz yığınlar her zaman güzel biçimli iki kulplu küplerden oluşmuyor. Büyük ihtimalle onlardan da vardır ancak kıyıdan baya uzaktalardır.

Su altı ekibi fotogrametri kullanarak her bölgenin 3 boyutlu planını oluşturuyor Bu fotoğrafta bir arkeolog tarafından gemi enkazlarından birinin seviyesi tespit ediliyor.
Su altı ekibi fotogrametri kullanarak her bölgenin 3 boyutlu planını oluşturuyor. Bu fotoğrafta bir arkeolog tarafından gemi enkazlarından birinin seviyesi tespit ediliyor.

”Keşfedilen 22 tane enkazdan 3′ ü daha önce Akdeniz’ de bulunmayan eşsiz yüklere sahip.” diyor Campbell. Bunlar: muhtemelen Kıbrıs’a gidecek olan ancak Sisam adasından öteye geçemeyen Antik çömlekler definesi; M.S. ikinci yüzyıl Karadeniz bölgesine özgü iki kulplu küpler; Sinop’tan gelen ve adından da anlaşılacağı gibi havuç şeklini andıran ”Sinop havucu” saklama kapları veya iki kulplu küplerdir.

Koutsouflakis ve Campbell ancak su altı robot ve diğer teknoloji ile donatıldıktan sonra daha fazla enkaz bulabilmek için Fourni’ye geri döneceklerini söylediler. Şimdilik arkeologlar kendi sonları ile yüzyüze gelen gemilerde ne taşındığını bulabilmek için ( şarap, yağ, balık, salça vs. ) Yunanistan Atina’ da bulunan laboratuvarlara analiz yapılması için kıyıdan örnekler alıp yolladılar.

 

Yazar: Megan Gannon | Kaynak: LiveScience

Haber Düzenleme: Kamala Ahmadova

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More