NEREDEYSE KEŞFEDİLMEDEN KALACAK OLAN BİR DİNOZOR FOSİLİ, KİTLESEL YOK OLUŞTAN ÖNCE DÜNYADA VAR OLAN CANLI AİLELERİ HAKKINDA BİLİM İNSANLARINA DEĞERLİ İPUÇLARI VERİYOR.
Çin’in güneyindeki bir şantiyede bulunan ve “Çamur Ejderhası” lakaplı kuş benzeri bir tür; kanatları ve boynu açık bir şekilde yüzüstü uzanmış ve neredeyse bozulmadan korunmuş biçimde bulundu. Bilim insanları bu canlının 66-72 milyon yıl önce çamur batağına saplandıktan sonra bu şekilde ölmüş olabileceğini tahmin ediyorlar.
Bilim insanları bu türe “cennete giden yoldaki çamurlu ejderha” anlamına gelen Tongtianlong limosus ismini verdiler.
İki ayaklı bu hayvan kısa, dişsiz kafaları ve keskin gagaları ile karakterize edilen oviraptorosaurs adlı tüylü dinozorların bir ailesine aittir. Yeni bulunan türler de dahil olmak üzere bazıları; günümüz deve kuşları gibi eşlerini etkilemek ve rakiplerini sindirmek için görüntü amaçlı bir vücut yapısı olarak kullanılan, başlarının üzerinde kemikten bir tepeciğe sahiptirler.
Son yüzyıllardaki fosil keşifleri; uçamayan hayvanların oluşturduğu bu grubun; dinozorların nesli tükenmeden 15 milyon yol öncesinde yeni türlerin çeşitlendirilmesine yol açan bir nüfus patlaması yaşadıklarını göstermektedir. Bu grup; muhtemelen kuş türü olmayan dinozorların hepsinin ölümüne yol açan 66 milyon yıl önceki göktaşı çarpmasından önce çeşitlenen son gruplardan biri olmuştur.
Dinozorun iskeleti Ganzhou yakınındaki bir okul şantiyesinde patlayıcıların kullanıldığı kazılar sırasında bulundu. Şantiyedeki dinamit patlamasının yol açtığı hasara rağmen fosil son derece iyi korunmuş ve neredeyse tamamen bütün şekilde bulundu.
Çalışmayı yürüten Edinburgh ve Çin Üniversitesi’nden bazı araştırmacılar bu bulguların en son hayatta kalan dinozorların bahsedilen trajediyi yaşamadan önce nasıl geliştiklerini anlamaya yardımcı olacağını söylüyorlar.
İlgili Yazılar
Scientific Reports‘ta yayınlanan çalışma, Jeoloji Enstitüsü, Çin Jeolojik Bilimler Akademisi ve Çin’deki Dongyang Müzesi’nin işbirliği ile yürütülmüştür ve Edinburgh ve Çin Jeolojik Bilimler Akademisi arasında yararlı olan en son işbirliğidir.
Çin Ulusal Doğa Bilimleri Vakfı, Çin Jeolojik Bilimler Akademisi için Remel Araştırma Planı, AB Erasmus Mundus Uzman Destekleme Programı ve Marie Curie Kariyer Entegrasyon Hibesi tarafından desteklenmiştir.
Edinburgh Üniversitesi, Yer bilimleri Departmanından Dr. Steve Brusatte; “Bu yeni dinozor şimdiye kadar gördüğüm fosiller içerisinde en güzeli ama aynı zamanda en de üzücüsü. Ancak “Çamur Ejderha”nın çamur batağına saplanması bizim için bir şans, çünkü iskeleti bir gök taşının dünyaya çarparak tüm dünyayı değiştirmesinden yalnızca bir kaç milyon yıl öncesinde gelişmekte olan dinozorların en iyi örneklerinden biri.” diyor.
Çin Jeolojik Bilimler Akademisi, Jeoloji Enstitüsü’nden Dr. Junchang Lü fosilden şöyle bahsediyor: “Yeni oviraptorid dinozorun keşfi, Güney Çin’deki Ganzhou bölgesinin oviraptorid dinozorların en üretken yeri olduğunu ve geç Kretaz döneminde oviraptoridlerde büyük bir çeşitlilik olduğunu bizlere göstermektedir. Bu fosil bizlere evrim, oviraptorid dinozorların dağılımı ve davranışları çalışmalarına ilişkin önemli bilgiler verecektir.”
Dünyanın İlk Dinozor Beyni Fosili Bulundu
EDINBURGH ÜNİVERSİTESİ
Çevirmen: Beyza ÇİFTÇİ