Sayhuite Monoliti: Unutulmuş Bir Yaratıcı Tarafından Oyulmuş 200 Tasarımın Gizemi
Bazı bilim insanları, bu hayvanların seçiminin İnkalar tarafından anlaşılacak olan sembolik bir anlam taşıdığını savundu
Uzun zaman önce, unutulan sanatçılar, kanlarını, terlerini ve muhtemelen gözyaşlarını, şimdi Peru’da bulunan bir monolit üzerinde 200’den fazla tasarımın üzerine akıttı. Sürüngenler, kedicikler, kabuklu deniz hayvanları ve kurbağaların biçimlerini dikkatli bir şekilde oymuşlar ve daha sonra kutsal hayvanları teraslar, göletler, nehirler, tüneller ve sulama kanallarıyla çevrelemişlerdir. Bu özelliklerin arkasındaki kesin amaç ve anlam gizemli kalmaya devam ediyor.
Sayhuite, Apurímac’ın güney ortasında Peru bölgesinde bulunan Abancay’da bulunan Columbus öncesi bir arkeolojik alan. Bu site, MS 15-16. yüzyıllar arasında gelişen İnka İmparatorluğu dönemine tarihlenmiştir. Diğer İnka sitelerine kıyasla, Sayhuite’daki İnkalar döneminden çok az şey kalmıştır. Sayhuite’daki en dikkat çekici cisim, üzerinde küçük oymalar bulunan gizemli bir kaya olan Sayhuite Monoliti’dir.
‘Sayhuite’ isminin kökeni Quechua kelimesiyle ‘saywayta’ yazılmış ve ‘yönlendirme yeri’ olarak tercüme edilmiştir. Concacha adı verilen teraslı bir tepenin üzerinde yer alan site, bir zamanlar kapalı bir sığınağa ev sahipliği yapıyordu. Günümüzde bu kutsal alanın kalıntıları, üzerinde, Sayhuite Monoliti’nin bulunabileceği yükseltilmiş platformudur. Bazı araştırmacılara göre, bu site, Pachacamac’ın “oğulları” olarak da bilinen Apurimac’ın dört kutsal kahramanından biriydi. Bununla birlikte, günümüzde, bu iddianın doğruluğunu tespit etmek için arkeolojik kanıt eksikliği var.
Peru Arkeoloji Haberleri İçin Buraya Bakabilirsiniz
Benzersiz Oymalar
Bölgedeki tek oyma taş Sayhuite Monoliti değildir. Sitenin aşağısındaki vadide, toplu olarak Rumihuasi (yani ‘taş ev’ anlamına gelir) olarak bilinen oyma kaya parçaları vardır. Rumihuasi monoliti üzerindeki oymalar geometrik olarak tanımlanabilir ve basamaklardan ve / veya kanallardan oluşur. Öte yandan Sayhuite Monoliti, sadece geometrik desenli oymalar değil, aynı zamanda zoomorfik oymalar içermektedir. Bu nedenle, bölgedeki tek oyma kaya olmamasına rağmen, inkar edilemez şekilde en eşsiz kayadır.
Sayhuite Monoliti’nin uzunluğu yaklaşık 2 metre, genişliği 4 metredir. Taş bugün Concacha’nın üstündeki kaldırılmış platformda bulunabilir olmasına rağmen, bilginler nereden yerleştirilmiş olduğu konusunda kesin görüşe sahip değiller. Tek parça, doğal bir kaya çıkıntısı olmadığı için oradan taşınmış olabilir. Kaya, belki yağmacılar tarafından, geçmişte bazen görüldüğü gibi taşınmış olabilir. Onun orijinal konumu sorusu dışında, akademisyenler de bu nesneyi kimin yaptığından emin değillerdir.
Tek Parça Kayadan Oyulmuş Muhteşem Tapınak Yazımızı Okumalısınız
Her koşulda, oymalarıyla Sayhuite Monoliti dikkat çekti. Monolitin üst yüzünde, 200’den fazla zoomorfik ve geometrik şekil gözlemlenebilir. Bunların çoğunun sürüngen, kedicikler, kabuklu deniz hayvanları ve kurbağaları temsil ettiği söyleniyor. Bazı bilim insanları, bu hayvanların seçiminin İnkalar tarafından anlaşılacak olan sembolik bir anlam taşıdığını savundu. Örneğin, kediler, İnka’nın başkenti Cuzco’ya ve onun seçkinlerine, özellikle de Pachacuti’ye, dokuzuncu Sapa İnka’ya ve İnka İmparatorluğu’nun ilk hükümdarına atıf yapmış olabilir.
Monolit Üzerindeki Tasarımların Yorumlanması
Zomorfik figürlerin yanı sıra, monolit üzerinde geometrik oymalar da vardır. Bunlar, teras, gölet, nehir, tüneller ve sulama kanallarının temsilleri olarak yorumlandı. Durum böyle olsaydı, taşın manzara ölçek modelini temsil ettiği söylenebilir. Bazıları, bu yorumu, Sayhuite Monoliti’nin hidrolojik bir topografik model olarak kullanıldığını ileri sürerek daha da ileri götürdü. Bu teoriye göre, monolit antik İnka mühendisleri tarafından suyun akışını denemek ve gözlemlemek için bir model olarak kullanılmış ve bu suyun kamuya açık projelerinde uygulanacaktır. Dahası, böyle bir model bu ticaretteki diğer mühendisler ve teknisyenler için pedagojik bir araç olarak kullanılabilirdi.
Bununla birlikte, diğerleri, Sayhuite Monolit’inin dini / ritüel amaçlı kullanıldığını öne sürmüşlerdir. Sayhuite Monoliti’nin evrenin bir modeli olarak hizmet etmiş olabileceği veya su merkezli bir kült ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Çevresinde birçok doğal daireler var ve ritüeller sahada yapıldığı takdirde, su kanalize etme ve yağmur tedarik etme ile ilişkili olabilecekleri teorisi öne sürülmüştür.
Bununla birlikte, her durumda, Sayhuite Monoliti ilgi çekici bir gizem olarak kalmaktadır ve şüphesiz ki insanlar bu konuda spekülasyon yapmaya, yaratıcılıklarını işletmeye yıllar boyunca devam edeceklerdir.
Amerika’dan Güncel Arkeoloji Haberleri İçin Bu Başlığımızı Takip Edebilirsiniz
Çeviren: Bünyamin Tan
Haber: Wu Mingren