Göçebe kabileler tarafından inşa edilme ihtimali olan dev, 1500 yıllık eski bir taş kompleksi, Kazakistan’daki Hazar denizinin doğu kıyısı yakınlarında keşfedildi. Arkeologların son zamanlarda “İskit’ten Sibirya’ya Eski Uygarlıklar” gazetesindeki raporuna göre bu kompleks, yaklaşık 300 dönümlük (120 hektar) ya da 200 Amerikan futbolu sahasından daha büyük bir arazi üzerine yayılmış çok sayıda taş yapıları içeriyor.
Mangistaus Devlet Tarihi ve Kültürel Kaynak’ta Arkeolog olan Andrey Astafiev ve Arkeoloji ve Etnoğrafya Sibirya Bölüm Enstitüsü Rus Bilimler Akademisi’den Evgenii Bogdanov gazete makalelerinde şunları yazdılar; “Alan, detaylarıyla incelendiğinde taş yapıların birkaç modeli tanımlandı. En küçük taş yapıları sadece 13’e 13 fit (4’e 4 m) ve en büyüğü 79’a 112 fit (24’e 34 m). Bu yapılar toprağın içine dikey olarak girmiş taştan yapılma levhalardır. “Stonehenge” (Dikili Taşlar) ı andıran taşlardan bazılarının üzerinde silah oymaları ve onlara kazınmış yaratıklar görülüyor.”
Taş kompleksin keşfi
2010’da Aktau denilen bir kasabadan F. Akhmadulin (gazete makalesinde yazıldığı gibi) adında bir adam, gümüş eyerin parçaları ve diğer eserleri bulduğunda, Hazar Denizinin doğu kıyıları yakınındaki Mangyslak Yarımadasında konumlanmış olan Altynkazgan’da metal bir dedektör kullanmıştı. Akhmadulin, eserleri Aktau’da çalışan Astafiev’e getirdi.
Astafiev ve Bogdanov’un yazdıklarına göre; “Bölgenin büyük bir kısmı çalılarla kaplı çölden oluşuyor”. Ancak Astafiev, Akhmadulin’in ona getirdiği eserlerin çöl konumunun keşfedilmemiş 120 hektarlık bir taş kompleksinin kalıntılarını içinde barındırdığını farketti. Akhmadulin bu taş yapıların birinde eserlerin yerini saptadı.
Kazı çalışmaları 2014’te devam ederken, Arkeologlar Akhmadulin’in eyeri bulduğu taş yapısını kazdılar. Sonradan kamçı kalıntıları olduğu anlaşılan iki bronz obje dâhil, diğer eserler ile birlikte daha fazla eyer parçası buldular.
İlgili Yazılar
Eyerin sahibi kimdi?
Arkeologlar, kazı yapmak ve taş kompleksin kalıntılarını incelemek için çok şey yapılması gerektiğini söylediler. Astafiev ve Bogdanov; “Yapının belirli özellikleri ve Altynkazgan’daki taş mahfazaların düzgün detayları, göçebe kavimler tarafından oraya bırakıldıklarını tahmin etmemizi sağlıyor” dediler. Onlara göre; Gümüş eyerdeki dizayn ve dekorasyonlar, Roma imparatorluğunun yıkıldığı ve ‘Hunlar’ diye adlandırılan bir grubun Asya ve Avrupa boyunca ilerlediği bir zamana rastladığına işaret ediyor. Hunlar’ın ilerlemesi, Avrasya bozkırlarındaki çeşitli etnik grupların önceki vatanlarından ayrılmalarına sebep oldu.
Araştırmalar devam ediyor ve Bogdanov, 2017’de gümüş eyer üzerine yapılan araştırmaya başka bir yazı yayınlamayı planladığını takıma söyledi. Ayrıca yeni bulunan alanı, halka farkettirmeyi umduğunu da ekledi. Live science’ a; “Umarım bir gün eski medeniyetler ve modern insanlar hakkında, Mangyshlak’taki arkeolojik kazılar hakkında bir film çekilir” dedi.
Tanrının Kırbacı: Hun İmparatoru Attila bu lakabı gerçekten haketti mi?
Çeviri: Elif Nur Targan
Kaynak: Live Science