Kültepe Kaniş/Karum Höyüğü’nde yapılan 2015 yılı kazılarında, Anadolu’dan Suriye ve Mezopotamya’ya yapılan resmi belgeli ticaretin 4 bin 500 yıl öncesine dayandığı ortaya çıktı.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Kültepe Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kültepe’de 5,5 ay süren 2015 yılı kazı çalışmalarını sonlandırdıklarını söyledi.
Çalışmalarda Türk bilim adamlarının yanı sıra Amerikan, Alman ve Fransız bilim heyetinden oluşan 50 kişilik ekibin de görev aldığını ve Asurlu tüccarların Anadolu’ya gelmesinden yaklaşık 500 yıl kadar önceki döneme ait büyük saray yapısının araştırıldığını belirten Kulakoğlu, ayrıca ilk defa sarayın dışına çıkılarak halkın yaşadığı alanlarda da küçük çaplı kazı çalışmaları başlattıklarını, önümüzdeki yıllarda bu alanları genişleteceklerini ifade etti. Kulakoğlu, halkın yaşadığı alanlarda yaptıkları çalışmalarla Kültepe’nin en erken hangi dönemde iskan edildiğini belirlemeye çalışacaklarını vurguladı.
İlgili Yazılar
Özellikle saray içinde bulunan arkeolojik eserlerde Anadolu’nun 4 bin 500 yıl öncesinden itibaren Suriye ve Mezopotamya ile çok kuvvetli ve sistemli bir ticari ilişki içinde olduğunu tespit ettiklerine dikkati çeken Kulakoğlu, şunları kaydetti: “4 bin 500 yıl önce Anadolu insanı Suriyeli tüccarlara altın, bakır, gümüş gibi madenler satıp karşılığında işlenmiş takı, mücevherat, kap kacak, tekstil ürünleri almış. Bu ticaret at pazarlığı şeklinde değil, kayıtlı, resmi bir şekilde yapılmış. Ticaret genel itibarıyla takas şeklinde yürütülmüş. O nedenle de Suriye ve Mezopotamya bölgesiyle resmi ticaretimizin 4 bin 500 yıl öncesine dayandığını rahatlıkla söyleyebiliyoruz. Çıkardığımız tabletlerde ve diğer arkeolojik eserlerden bunları görebiliyoruz.”
Anadolu 4 bin 500 yıl önce de güvenliydi
Kültepe’den çıkan tabletlerin üzerindeki yazılarda tüccarların veya alışveriş yapan insanların duygularının da yansıtılması nedeniyle dünyada eşi olmayan nitelikte olduğuna dikkati çeken Kulakoğlu, bu tabletlerden Kültepe Kaniş/Karum’un yani Anadolu’nun güvenlik konusunda sıkıntı yaşanmaması nedeniyle tüccarlar tarafından tercih edildiğini de belirlediklerini belirtti.
Anadolu’da o dönem için en büyük krallık olan Kaniş Krallığı’nın ticaret sisteminin en önemli aktörlerinden birisi olduğunu dile getiren Kulakoğlu, şöyle devam etti: “Tabletlerden Kaniş Kralı’nın Suriyeli tüccarların emniyetini sağlama ve huzurlu bir şekilde ticaret yapmalarına imkan tanıdığını görüyoruz. Günümüzde olduğu gibi 4 bin 500 yıl önce de Ortadoğu’nun en güvenli bölgesi Anadolu’ydu. Bundan dolayı da tüccarlar eşek kervanlarıyla güvenli gördükleri Anadolu’ya gelip ticaretini yapmış ve hiçbir sorun yaşamadan yol güvenlikleri sağlanarak tekrar ülkelerine dönmüşler. Ticaret her dönem yapılmış ama bu işler yapılırken günümüzde nasıl ki güven ve istikrar ön plana çıkıyorsa o zamanlar da bu konu ticaretin ilk önceliği olmuş. Suriyeli tüccarların ticaret için Anadolu’yu tercih etmesinin en önemli nedenleri arasında güvenlik konusunun geldiğini çıkardığımız arkeolojik eserlerden anlayabiliyoruz.”
Kulakoğlu, bu yılki kazılarda dev küplerin yanı sıra ev ve mutfak aletleri, saray malzemeleri gibi eserlerin çıkarıldığını ve incelemesi tamamlandıktan sonra arkeoloji müzesine teslim edileceğini söyledi.