Cambridge Üniversitesi astronomları tarafından, şimdiye kadar ölçülmüş en küçük yıldız keşfedildi. Satürn’den bir şerit daha büyük boyutu olmasına rağmen, yıldızın yüzeyindeki kütleçekim, Dünya’da hissedilenden 300 kat daha fazla.
Yıldız muhtemelen olabilecek en küçük yıldız boyutunda ama yine de hidrojen çekirdeklerini helyuma dönüştürecek füzyon tepkimesini başlatacak kadar yeterli kütleye sahip. Daha küçük olsaydı, yıldızın merkezindeki basınç, bu sürecin oluşması için yeterli olmayacaktı. Hidrojen füzyonu ayrıca Güneş’e de enerji sağlar ve bilim insanları güçlü bir enerji kaynağı olarak Dünya üzerinde de füzyon tepkimesini oluşturmaya çalışıyorlar.
Yedi tane uygun Dünya boyutundaki gezegenle çevrelenmiş aşırı soğuk TRAPPIST-1 gibi, bu fazlasıyla küçük ve solgun yıldızlar aynı zamanda yüzeyinde sıvı halde su bulunan Dünya boyutundaki gezegenlerin aranması için en uygun aday konumundalar.
EBLM J0555-57Ab olarak adlandırılan bu yeni yıldız, yaklaşık 600 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor. Bu yıldız, bir ikili yıldız sisteminin parçası ve daha büyük olan komşusunun önünden geçerken keşfedildi. Bu yöntem genellile yıldızların değil, gezegenlerin tespit edilmesinde kullanılır.
Araştırmacılara göre bu keşif, bir yıldızın ne kadar küçük olabileceğini gösteriyor. Eğer yıldız daha az bir kütleyle oluşmuş olsaydı, çekirdeğindeki hidrojen füzyonu sürdürülemezdi ve yıldız, bir kahverengi cüceye dönüşebilirdi. EBLM J0555-57Ab, Keele Üniversitesi’ndeki gezegen arama deneyi WASP sayesinde tanımlandı.
İlgili Yazılar
EBLM J0555-57Ab, “ikili yıldız tutulması” adı verilen bir olay sonucu, daha büyük olan ana yıldızının önünden geçerken tespit edildi. Ana yıldız, bir nesnenin çevresinde döndüğünün işareti olarak soluklaştı. Bu özel konfigürasyon sayesinde, araştırmacılar yörüngedeki diğer nesnelerin kütlesini ve boyutunu hassas bir şekilde ölçebiliyorlar; bizim durumumuzda bu nesne küçük bir yıldız. EBLM J0555-57Ab’nın kütlesi, CORALIE spektrografına ait veriler kullanılarak, Doppler-titreme yöntemi yardımıyla tanımlandı.
Bu yıldız oldukça küçük ve muhtemelen şu ana kadar tanımlanmış gaz devi gezegenlerden daha soğuk. Genellikle daha büyük olan gezegenlerden daha küçük kütleli ve solgun böylesi yıldızların boyutunun ölçülmesi zordur. Neyse ki bu tür küçük yıldızlar, ikili sistemdeki daha büyük yıldızın önünden geçerken, gezegen arayıcı cihazlarla bulunabiliyor. Kulağa inanılmaz gelebilir ama bir yıldız keşfetmek, bir gezegen keşfetmekten daha zor olabiliyor.
Bu yeni yıldız, TRAPPIST-1’le kıyaslanabilecek ölçekte, fakat yarıçapı % 30 daha küçük. Küçük yıldızlar, Dünya benzeri gezegenlerin aranması ve atmosferlerinin uzaktan incelenebilmesi için uygun koşullar sağlıyor. Yine de gezegenler araştırılmadan, önce yıldızlarının araştırılması gerekiyor.
Evrende çok sayıda bulunmalarına rağmen, kütleleri ve boyutları, Güneş’in kütle ve boyutunun % 20’sinden daha küçük olan yıldızlar hakkında çok az şey biliniyor, çünkü küçük boyutları ve solgunlukları nedeniyle tespit edilmeleri çok zor. Yıldızın keşfedildiği EBLM projesi, bu bilgi eksikliklerine bir son vermeyi amaçlıyor.
Kaynak: Bilimfili