Avustralyalı Aborjinlerin Kaya Resimleri Tarihlendirildi

Avustralya Nükleer Bilim ve Teknoloji Organizasyonu(ANSTO) Hızlandırıcı Bilim Merkezi’nde geliştirilen yeni bir teknik Arkeoloji Bilim Dergisi’nin (The Journal of Archaeological Science Reports) online olarak yayımlanan bir araştırması, Avustralya kaya sanatı için ilk güvenilir Radyokarbon tarihlerinin bazılarını üretmeyi mümkün kıldı.

Hızlandırıcı kütle spektrometresini kullanarak Radyokarbon tarihleme yetkisi olan makale yardımcı yazar araştırmacı bilim adamı Dr. Viladimir Levchenko’ya göre bu yöntem, batı Arnhem Bölgesi’ndeki kaya sanatının yüzeyinde çıkan mineral kabuğundan kalsiyum oksalatın çıkarılmasını içeriyordu.

Radyokarbon tarihlemeyi denetleyen Levchenko, Avustralya Ulusal Üniversitesi’nde doktora adayı ve aynı zamanda makale baş yazarı olan Mr.Tristen ve aynı üniversitede yardımcı yazarlarla beraber çalıştı.

Genel anlamda, karbon içermeyen inorganik bir mineral pigmenti olan aşı boyası kullanıldığı için Radyokarbon tarihleme Avustralya’da bulunan yerli kaya sanatında doğrudan kullanılamaz.

Makale yazarları, kaya yüzeyindeki mineral kabuklarda bulunan karbonun muhtemelen mikroorganizmalar yüzünden oluştuğunu açıkladılar.

Levchenko: ”Bu organizmalar, siyona bakteri ve ya yosun gibi fotosentetik bakterilerdir ve normalde havadaki karbonu kullanırlar ve ıslak dönemlerinde aktiftirler” dedi.

Makaleyi yayın öncesi gözden geçiren akran değerlendirme yazarlarından biri, Avustralya ve başka yerlerdeki kaya sanatının kronometrik verilerinin eksikliğini gidermek için bu tür çalışmaların bir ölçüt olabileceğini öne sürdü.

Başka bir eleştirmen, onu 25 yıldan fazla bir süredir Avustralya’da üretilen bir tarih koyma kâğıdı ve en önemli kaya sanatı olarak adlandırdı.

Bu yöntem, Holosen’in başlangıcından ortalarına kadar olan süre içinde Avustralya’da üretildiği düşünülen Kuzey Koşu Figürleri(Northern Running Figures ve ya NRF) ya da Mountford figürleri olarak bilinen bölgesel sanat tarzlarının üst ve alt limitlerini belirledi.

Arkeologlar, en büyük yaşın bile daha fazla olabileceğini söylediler.

NRF tarzının sınırlı dağılımı ve belirlenemeyen ilişkisi, daha önceki ve sonraki sanat tarzlarına kıyasla, kaya sanatları araştırmacılarını zorladı.

Levchenko: ”Antares ve Star hızlandırıcılarımızda, Karbon-14 methodunu kullanarak elde ettiğimiz yaşlarla birlikte, NRF sanat tarzı için varsayılan yaş aralıklarının genel olarak doğru olduğunu gösterdi” dedi.

Jones ve arkadaşları, NRF kaya sanatı tarzının minimum yaşının 9034-9402 olarak belirlendiğini ve bunun Orta dönemlerde meydana gelen diğer sanat tarzları için minimum yaşı oluşturduğunu öne sürdüler.

Jones, NRF sanat tarzının varsayılan antikalık ve kronolojisini desteklemelerine rağmen sonuçların heyecan verici olduğunu dile getirdi.

Ayrıca sanat tarzının oldukça uzun bir sürede boyandığını gösterdi. En önemlisi de, sonuçlar Arnhem Bölgesi’ndeki ”Dynamic Figures” gibi bilinen ilk figürsel sanat tarzı olan Buzul Çağı eskiliğini hissettirmek adına kronometrik verileri sağladı.

Levchenko: ”Resimde betimlenen figür, üzerindeki büyümeden daha genç olamaz”dedi. Aynı zamanda, diğer araştırmalarda benzer yöntemler olmasına rağmen sadece tek bir örnek üzerine çalıştılar. İki Arnhem Bölgesi arkeolojik alanından elde edilen resimlerden dokuz örnek üzerine rapor hazırladıklarını belirtti.

1990’lı yıllarda Avustralya’da kabuğun büyük kısmını kullanarak Radyokarbon tarihlemesini deneyen Arkeolog Dr.David Watchman tarafından test edilen ve uygulanan ilk yöntemle problemlerin üstesinden gelindi.

Levchenko, ayırt edilemeyen büyük kısımların yaşların yanlış belirlenmesine sebep olabildiğini ve o dönemde raporlarının yeterince dikkate alınmadığını ve eleştirildiğini dile getirdi.

Yazarlar, yalnızca Kalsiyum Oksalat minerallerini kullanarak Radyokarbon yaşlarının tespit edilmesini umuyorlardı ve bunun doğruluğu büyük ölçüde artıyordu.

Levchenko, yerli Avustralya kaya sanatının çok ilginç olduğunu ve en eski ama aynı zamanda en yenilerin arasında gösterildiğini söyledi.

Araştırma, batı Arnhem Bölgesi’ndeki yerel Manilakarr Clan sınıfının tam desteğini aldı ve Mr. Jones ve diğer AUÜ(ANU) görevlileri, Njanja Rangers ve Djabulukgu Birliği arasındaki uzun soluklu çalışmanın sonucudur.

Manilaklarr Klan sınıfının kıdemli sahibi Mr.Alfred Nayingull makaledeki yardımcı bir yazardı.

Aborjin Kadınların ve Dingoların İlginç İşbirliği

Çeviri: Gülizar ÇAKMAK

Kaynak: ansto