Nereye Dergisi
Arkeoloji, Tarih, Gezi, Seyahat ve Yaşam Kültürü Dergisi

Libya’daki Roma Kalıntılarının Gönüllü Koruyucuları

0 505

LEPTIS MAGNA // Ali Hribish, Libya’nın antik şehri Leptis Magna’ya hâkim olan Septimius Severus’un kemerinde duruyor ve Severus’a bölgeyi koruma çabalarından dolayı teşekkür sözleri yağdırıyor.

50’li yaşlarında bir eski elektrik şirketi çalışanı, 2011 yılında eski lider Muammer Kaddafi’nin düşüşünden beri ülkeyi sarsan karışıklığın ortasında, kentin yağmalanmadan ve vandalizmden koruduğu için Roma kentinin olası kurtarıcısı haline gelmişti.

Arkeoloji konusunda herhangi bir geçmişe sahip olmamasına rağmen, Hribish, kendilerini antik Roma kentini, Unesco Dünya Miras alanı olacak şekilde korumaya adamış bir grup savaşçı toplamıştır.

Diğerleri, bankaları ve kamu binalarını korumak için silahlı gruplar kurarken Hribish’in grubuna katılan ilk savaşçılardan biri olan Ashraf Muhammed (33):‘’Aklımıza hemen Leptis Magna geldi.’’

‘’Bir banka yeniden inşa edilebilir, ancak anıtlarımız ve tarihimiz değiştiremeyeceğimiz şeylerdir.’’

Ellerinde Kalaşnikof saldırı tüfekleri olan 20 genç adam, 50 hektarlık bir alanın etrafında rutin devriye gezmektedirler.

Al Khums’ta bir antik Roma kenti olan Leptis Magna’da nöbet tutarken.
Al Khums’ta bir antik Roma kenti olan Leptis Magna’da nöbet tutarken.

Hipodromu, bazilikayı ve zamanında teraslarında yaklaşık 15.000 izleyiciye ev sahipliği yapmış açık hava tiyatrosunu Akdeniz’in yüce manzarası eşliğinde teftiş ediyorlar.

Leptis Magna’da doğan Roma İmparatoru Septimius Severus, MS 193-210 yılları arasında Roma’yı yönetmiş olup memleketini tercih ederek ve imparatorluğun en güzel şehirlerinden biri haline getirmiştir. 

Severus, şehre 30 metre yüksekliğinde büyük bir bazilika da dâhil olmak üzere muhteşem anıtlar bahşetmiş ve Hadrian döneminde (MS 76-138) inşa edilen termal banyoları yenilemiştir. Açık havuz ise bugüne kadar sağlam kalabilmiştir.

Yakınlardaki Khom şehrinden Hribish ise bölgenin güvenliğinden endişe duyuyor.

Suriye’de ve Irak’taki paha biçilemez eserleri yok eden IŞİD, ülkede tutundukları eski kaleleri olan Sirte’den sürülmelerine rağmen Libya’da hala aktiftir.

IŞİD, Suriye, Palmira’da Unesco’nun listeye giren Roma dönemi tapınaklarını patlatıp eski kalıntıları yağmaladığında Hibrish ‘’dehşete düşmüştü.’’

Ancak, Hibrish, Leptis Magna’da yağmalanma ve vandalizm içeren davranışlar yüzünden çok daha endişeli olduklarını söylüyor.

Libya’nın diğer tarihi yerlerinden farklı olarak Leptis Magna’nın bugüne kadar yağmalanma eylemlerine karşı korunmuş olduğunu ve izlemeye devam ettiklerini de ekliyor.

‘’IŞİD ‘in veya bir başkasının dokunmasına izin vermeyeceğiz.’

Libya'daki erkekler, 18 Aralık 2016'da Libya'nın başkenti Trablus'un 130 km doğusundaki Al Khums’taki antik Roma kenti olan Leptis Magna'daki amfitiyatroyu gözetirken.
Libya’daki erkekler, 18 Aralık 2016’da Libya’nın başkenti Trablus’un 130 km doğusundaki Al Khums’taki antik Roma kenti olan Leptis Magna’daki amfitiyatroyu gözetirken.
İlgili Yazılar

2015’te Hribish’in adamları, bölgeye yakın bir kafede birkaç kilo ağırlığında bir bomba keşfedip onu etkisiz hale getirmişlerdir.

Fakat Hribish, Libya’da iktidar için mücadele eden birden çok silahlı grubun oraya IŞİD tarafından konulmuş olmasından kuşku duymaktadır.

Doğu Libya’da eski bir Yunan ve Roma şehri olan Cyrene’nin bir kısmını ev inşa etmek için tahrip eden geliştiricilerin olduğunu belirterek aşırılık yanlılarının bölgeyi tehdit eden tek tehlike olmadıklarını söylüyor.

Oradaki hareketleri engellediklerini ve bölgedeki her bir taşı adı gibi bildiğini de eklemiştir.

Hribish’e göre, o değerli kalıntıların hemen yanında lisanssız bir mağaza dizisi kurma planlarını engellemiştir.

Hribish: ‘’Başlangıçta, görevimizin kısa vadeli bir şey olacağını düşünmüştük.  Biz, ülkenin arkeolojik alanlarının korunacağını garanti eden bir devletin kurulmasını bekliyorduk.’’

Libya, rakip hükümetlerle milisler arasında bölünmüş durumda ve iktidar için acı bir mücadele içerisindedir.

Hribish, 1969’da Kaddafi’yi iktidara getiren darbeyle devrilen Libya monarşisinin restorasyonunudesteklediğini açıklamıştır.

Hribrish: ‘’Gerçek bir devlet kurulana kadar misyonumuza devam edeceğiz.’’

Ancak meslektaşları bölgeyi en basit yollarla savunuyor olmalarından dolayı şikâyetçiler.

Ali Gazi (26): “Hiçbir gözetleme kamerası yok, çit yok, hatta yangın söndürücü bile yok.’’

İşsiz olan Gazi, yaz aylarında çim yangınlarını söndürme  “kabusu”ndan bahsediyor.

Bazılar deniz suyu kovaları getirirken,  bazıları sopalarla döverek onları atmaya çalışıyordu.’’

Walid Ebu Hamid (33), kentin erozyonun etkilerini çözebilmek için restorasyon çalışmalarına ihtiyaç olduğunu söylüyor.

Antik bölgeye söyledik, fakat boşunaydı.’’

Kaddafi, 40 yılı aşkın bir süredir tarihimizi ve mirasımızı marjinalleştirmekteydi, şimdi ise bizlerin ona bakmasının ve dünyaya göstermesinin zamanı geldi.

Çeviri: Gülnihal Kafadar

Kaynak: thenational

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More