Nereye Dergisi
Arkeoloji, Tarih, Gezi, Seyahat ve Yaşam Kültürü Dergisi

Antik Suriye’den İngiltere’ye Petrol (bitüm) Ticaretinin Kanıtları Bulunmuş Olabilir

0 550

Sutton Hoo’da bulunan Anglo-Sakson kayığında Antik Suriye’ye ait bitümler keşfedildi

Sutton Hoo, Doğu Anglia Krallığının, günümüz İngilteresinin en önemli arkeolojik alanlarından biridir. Anglo-Sakson mezarlıklarına gömülü silahlar, kıyafet ve diğer nesneler, 6. ve 7.yüzyıllardaki ticaret ağlarının Avrupa ve Asya’ya kadar uzanmış olduklarını gösteriyor. Şimdilerde ise, Britanya Müzesi ve Aberdeen Üniversitesi’nde yapılan yeni bir çalışma, bitüm olarak bilinen petrolün katı halinin ticareti bile her şekilde Suriye’den İngiltere’ye kadar gitmiş olduğunu ortaya çıkartmıştır.

Sutton Hoo’daki boyut olarak farklılık gösteren mezarlardan biri, kayıktan ‘izler’ taşıyor; kayıkta kalan izler muhtemelen törensel olarak bir savaşçıyı ve meşhur miğferi de dahil olmak üzere (Sutton Hoo and Europe, AD 300–1100) dünyevi eşyalarınının gömülmesi için kullanılmıştı. Kayığın gövdesinin yanında ise birçok küçük, santimetrelik katran topakları bulunmuştur.

oda-41

Bir ulusun varlığını devam ettirdiği bir süre kadar Britanya topraklarında zaman geçirdikten sonra, bu topaklar bir insan ömrü kadar, 70 yıl zarar görmeden bir araya getirilerek Britanya Müzesi’nde kalmışlardır. Müze görevlisi Rebecca Stacey liderliğindeki araştırma ekibimiz, Pauline Burger ile birlikte arşivlerden katran topaklarını alıp incelemeyebaşlamışlardır.

Sutton Hoo miğferi
Sutton Hoo miğferi

Müze,  çamsakızı içeren odunun ısıtılmasıyla oluşmuş topakları, çam katrısı olarak listelemiştir.  Çam katırısı, yapışkan, su geçirmez ve yapımı kolaydır.  Muhtemelen 6. ve 7.yüzyıllarda, suya dayanıklı maddeler oluşturabilmek için kullanılmıştır. Dr. Stacey, bu tür çam katranlarında uzmandır ve incelemeleri Sutton Hoo katranının aslında kayalıklardan gelen petrol ile oluştuğunu gösteriyor. Burada kafalarda soru işareti bırakan kısım ise, bu kayalıkların hangi kayalıklar olduğu?

Bu soruya cevap verebilmek için, toprağın kimyasal fosil içeriklerini değerlendirmek zorundaydık. İş arkadaşım John Parnell’in, İngiltere’de doğal yollar ile sızmış ve çıkmış petrolün nerelerde bulunabileceğine dair kapsamlı bir bilgiye sahiptir. Ancak şaşırtıcı bir şekilde, Sutton Hoo katranını Britanya’daki herhangi bir sızıntıya veya mevduata uyduramadı. Bu durum ise, petrolün İngiltere dışında bir yerden geldiğini ortaya çıkartmıştır.

İlgili Yazılar

Ortadoğu’daki bitüm, antik dünyada birçok şey, mumyalama da dahil olmak üzere, ilaç ve suya dayanıklı eşyalar yapımında kullanılıyordu. Bu kullanım ise, bir eşini aramamız için incelenecek arkeolojik bir kayıt bırakmıştır.

SuttonHoo bitüm örnekleri
SuttonHoo bitüm örnekleri

Bitüm ailesi, petrol ailesine göre biraz daha farklıdır.  Petrol, bitüm haline dönüştürülürken ek kimyasal özellikler gösterir. Antik dünyada kullanılan bu türden bitüm, petrolün sıvı kısmını tüketip genellikle katı artıklar bırakan mikroplar tarafından bu hale getiriliyordu.  Bu mikrobik dönüşüm ise, bitümün bulunduğu yere göre değişkenlik gösterir.

Şu ana kadar, Sutton Hoo katranı, günümüz Suriyesindeki bitüm ile en güçlü bağı kurabilmiştir. Bu şaşırtıcı görünse de, Sutton Hoo’da bulunan pek çok yabancı ve egzotik hazine ve Antik Suriye’ye ait küçük parçalar ise bunun biraz daha fazlasıdır.

Ancak bir başka sürpriz daha olabilir. Topakların kimyasal bileşenleri, gömülme tarihleri ve kökenleri hakkında bilgi sahibiyiz.  Bilgimiz dışında olan kısım ise topakların nerelerde kullanıldıkları. Sutton Hoo’daki kılıçlar, kalkanlar, taraklar ve çanak çömlekler de dahil olmak üzere birçok nesnenin açık kullanımları, işlevleri ya da sembolik anlamları vardır.

Ancak katran kalıntıları için aynı bilgileri söyleyemeyiz.  Ne gibi bir işlevi ya da temsil ettikleri neler vardı? Anglo-Sakson mezarında ne için bu kadar az miktarda Suriye katranı vardı? Neden biri onları mezarın içerisine yerleştirmişti? Görünüşe göre, Sutton Hoo’nn gizli tutmakta ısrarcı olduğu sırları var. Onlar gün yüzüne çıkana kadar, şaşırmak için bekliyor olacağım.

Geometriyi İlk Kullanan Babillilerdi

 

Çeviri: Gülnihal Kafadar

Kaynak: theconversation

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More