Kızılderililer için bir Macaw’ın muhteşem tüyleri sadece süs değildi. Onlar statünün ve dinin çok değerli bir göstergesiydi, ancak yeni araştırma bu Macawlar’ın kafeste tutulduğunu ve tüylerinin yolunduğunu öne sürmektedir.
31 Mart’ta Kanada Vancouver’da yapılan Amerikan Arkeoloji Derneği toplantısında sunulan bir rapora göre, Yeni Meksika’da tarih öncesinden üç macaw iskeleti bu kuşların tüylerinin yolunduğunun işaretlerini taşır. Ancak aynı zamanda iskeletler, macawların sahiplerinin onların bakımı üstlendiğini ve çok çaba gerektiren bu iş için ellerinden geleni yaptıklarının ipuçlarını taşımaktadır. Gainesville’deki Florida Üniversitesi’nde macaw kemiklerini inceleyen bir arkeolog olan Randee Fladeboe ‘’İnsanlar onları yaşatmak için son derece fazla çaba sarf ediyorlardı.’’ dedi.
Pueblonlar olarak anılan Kızılderilileri ve civar kabileleri inceleyen arkeologlar, Amerika’nın güneybatısı Utah’tan Meksika’daki Chihuahua’ya kadar değişen mevkilerde milattan sonra 300 – 1450 yıllarına dayanan macaw kemikleri ve tüyleri buldular. Bu kuşların büyük çoğunluğun ihraç edildiği muhtemeldir çünkü bir Meksika mevkisi hariç macaw yetiştiriciliğine dair hemen hemen hiç kanıt yok ve çoğu macaw tropikal. Örneğin oldukça değerli olan macaw papağanı (Ara macao) güneydoğuya en az 500 kilometrelik bir mesafede yaşamaktadır.
Fladboe, üç köyden 17 macaw ve askeri papağanının (ara militaris) kanat kemiklerini inceledi. Kuşlardan 15’inin kanat kemiklerinin üst yüzeylerinde küçük şişkinlikler vardı.
Fladeboe: Bir macawın tüyleri kemiklerindedir bu yüzden onları koparmak kanama ve enfeksiyona neden olabilir.’’ dedi. Çoklu enfeksiyonlar ya da kötü beslenme ve enfeksiyon birleşimi, iskeletlerinin üzerinde bunlar gibi şişkinlere neden olur. Macawlar bazen kendi tüylerini yolarlar, ama eski kemikler macawların tüm sağ ve sol kanatları boyunca çok tüy kaybı olduğunun izlerini taşıyor.
Fladeboe’ye göre üzerinde çalıştığı 17 macawdan 15’inin böyle düzenli olarak kendi tüylerini yolması ise imkansızdır.
Güçlü Yaşlı Kuşlar
‘’Bir macaw iki kırık kanadının acısına katlanmış ve gagası diğer macawlar tarafından saldırıya uğradığının izlerini taşıyor. Kemikleri de ya kötü beslenmeden ya da hastalıktan kaynaklanan bir düzensizlik gösteriyor. Bu macaw elden besleme yapılmasaydı ve korunmasaydı muhtemelen hayatta kalamazdı.’’ diyor Fladeboe.
İlgili Yazılar
Kuşlara iyi bakıldığı kanıtı inandırıcı diye düşünen San Marcos’taki Texas Devlet Üniversitesi’nde zoolog Erin Keenan Early, Fladeboe insanlar tarafından yolunmuş kuşları ‘’iyi bir ön neden yapıyor.’’ dedi. Fladeboe ilk sonuçlarını doğrulamak için kemiklerin bilgisayarlı tomogrofi görüntülerini yapmayı planlıyor.
Genişleyen halk, Yeni Meksika’daki Chaco Kanyon’unda büyüyen bir uygarlık olduğunun kanıtıdır.
Iowa Üniversitesi’ndeki zooarkeolog Meredith Wismer: ‘’Kafeste tutulmaktan ve tüylerinin yolunmasından stres olan macawlar kendine zarar veren ve diğer agresif davranışlarda bulunmaları onların bakımını oldukça zorlaştırır.’’ diyor. Fladeboe, kuş bakıcılarının muhtemelen macawları sakinleştirmeyi öğrendiğini çünkü mutlu macawların daha çekici tüylerinin olduğunu düşünüyor.
Yeni Meksika’da çok az alan Chaco Kanyonu’ndan fazla macawa sahip. Chaco’nun kuşhanesi olarak görülen Pueblo Bonita bile 25 santimetre kalınlığındaki bir martı gübresiyle kaplı. Bir radyokarbon araştırması Pueblo yıkılırken bile 1000’li yılların sonu ve 1100’lü yılların başında orada yaşayan macawların olduğunu göstermiştir.
Önceki araştırma Pueblo yükselişteyken macawların ihraç edildiğini göstermiştir. 3o Mart’taki toplantıda yeni tarihleri veren New york’taki Amerikan Doğa Tarihi Müzesi arkeoloğu Adam Watson: ’’Ama görüşüne göre Pueblo’nun macawlara erişimi kuşların önemini gösteren Chaco’nun yükselişi ve gerilemesi boyunca devam etti.’’ dedi.
Fladeboe’ye göre Macaw sahipleri Chaco Kanyonu gibi yerlerde açıkça kuşların ihtiyacı olan su ve yiyeceği temin etmek için çok uğraşmak zorunda kalmışlardı. ‘’Eski Güneybatı halkına göre macawlar yer altı dünyasının ve yağmur taşıyan elçilerin gücüne yaraşır bir rol sundu. Açıkça görülüyor ki Macaw bakıcıları kuşların bakımını yaptı. Sahiplerinin onları sadece tüyleri için önemsediğini söylemek onlara kötülük yapmak olabilir.’’ diyor Fladeboe.
DÜNYA’NIN EN AKILLI 10 HAYVANI
Dünyanın En Havalı 10 Papağanı
3000 yıllık papağan ve bebek doğal yollarla mumyalanmış halde bulundu
Çeviri: Esra Demirezen
Kaynak: nature “Prehistoric Native Americans farmed macaws in ‘feather factories’“