Nereye Dergisi
Arkeoloji, Tarih, Gezi, Seyahat ve Yaşam Kültürü Dergisi

Firavunları Diğer Hayata Taşımak “Abydos Tekneleri”

Mısır medeniyetinin ayrılmaz bir parçası olan Nil nehrinin güneyden kuzeye doğru akışı, gemileri ulaşım için kaçınılmaz bir araç haline getirmiştir. Buna ilaveten Mısır tanrısı Ra’nın güneş teknesiyle gökyüzünde seyahat ettiğine inanılmıştır.

0 1.612

Mısır’ın Abydos bölgesinde kumsalların üzerinde keşfedilen Abydos tekneleri, birçok gemiden oluşan bir filodur. Antik Mısır’daki gemiciler, sadece yerel halkın gündelik yaşantısına etki etmedi, bununla beraber bölgede yaşayan insanların inanç dünyalarına ve mitoloji algılarına da etkide bulundular.

Mısır medeniyetinin ayrılmaz bir parçası olan Nil nehrinin güneyden kuzeye doğru akışı, gemileri ulaşım için kaçınılmaz bir araç haline getirmiştir. Buna ilaveten Mısır tanrısı Ra’nın güneş teknesiyle gökyüzünde seyahat ettiğine inanılmıştır.

gemi-kazilari

Kazılan Abydos Tekneleri

Antik uygarlığa ait birçok tekne ve geminin sanatsal tasvirleri yapılmasına karşın, zamanın tahribinden kurtulmuş hakiki teknelerinden varlığından söz etmek oldukça güçtür. Bu yüzden Abydos tekneleri dikkat çekici bir keşif olarak değerlendirilmektedir.

Takvimler 2000 yılını gösterdiğinde Pennsylvania Müzesi Üniversitesi ve Yale Üniversitesi’nden arkeologlar, Abydos’a düzenledikleri bir seferde gerçekleştirilen kazı neticesinde beş bin yıllık ahşap tekne gövdesine ulaştıklarını bildirmişlerdi. O zamandan bugüne milattan önce 3000 yıllarında inşa edildiği tahmin edilen 14 gemi keşfedilmiş durumdadır.

Abydos’ta çalışan arkeologların 1991 gibi erken bir tarihte keşfettikleri en az bir düzine tekne kalıntısının varlığı bilinmektedir. Söz konusu tekne kalıntıları ikinci hanedandan Firavun Khasekhemwy’nin mezarının bulunduğu bölgeye oldukça yakın bir konumda bulunmaktadır. O dönemde birtakım hassasiyetler sebebiyle kazma işlemi gerçekleşmemişti.

Keşfedilen tekneler Firavun Khasekhemwy’nin mezarının bulunduğu bölgeye çok yakın olmasına rağmen uzmanlar tekne kalıntılarının Khasekhemwy’nin mezarından daha eski bir döneme ait olduğu hususunda kararlı görünüyorlar ve söz konusu kalıntıların daha erken dönemde yaşamış, belki ilk hanedanlıktan bir Firavun dönemine ait olabileceği ihtimali üzerinde durmaktadırlar.

khufunun-gemi-canlandirmasi

Abydos Teknelerinin Betimlemesi

Abydos tekneleri ortalama olarak 18-24 metre uzunluğunda, 2-3 metre genişliğinde ve yaklaşık 60 cm derinliğinde ölçülmüştür. Uzmanların tahminine göre her bir gemi yaklaşık 30 kürekçiye ev sahipliği yapmaktaydı. Şu kesin olarak görülmektedir ki, bu tekneler yalnızca model olarak kabul edilmemekte aynı zamanda yelkenli olarak da kullanıldığı varsayılmaktadır.

Ortada net olmayan bir husus var ki, o da söz konusu teknelerin gömülmeden önce kullanılıp kullanılmadığı veya sadece mezar kültürüyle ilişkili olarak gömmek amacıyla inşa edilip edilmedikleri kesin değildir. Buna rağmen ölüleri gömmek amacıyla inşa edilen şeyler gibi bu tarz kalıntılar da çok nadir bulunabilmektedir. Örneğin Tutankhamun’un mezarında 35 gemi modeli bulunmuştu.

İlgili Yazılar

firavun-bustu

Ayrıca Abydos teknelerinin günümüze değin ulaşan inşa edilmiş gemilere örnek teşkil edebilecek en eski eserler olduğu bilinmektedir. Bu tekneler ağaç kütüğünden ya da kamıştan inşa edilen gemilere zıt olarak birbirine monte edilmiş kalaslardan yapılmıştır. Bu nedenle Abydos tekneleri gemi inşa tarihinde köklü bir gelişmeyi temsil etmektedir.

Bu tarz gemileri inşa edebilmek için oldukça karmaşık bir teknoloji altyapısının gerektiği bilindiği için Abydos teknelerinin Firavun’un servetinin ve kudretinin bir yansıması olduğuna inanılmaktadır. Ek olarak bu gemiler Antik Mısır’ın erken hanedanlarının gücünü, servetini ve teknoloji imkanlarını konuya ilgi duyan araştırmacılara göstermesi açısından da önemlidir.

maket-gemi

Ra’nın Günlük Tekne Gezisi

Abydos tekneleri pratik kullanımları dışında sembolik olarak da kullanılmış olabilir. Antik Mısırlıların inancında güneş tanrısı Ra’nın güneş teknesi aracılığıyla gündüz gökyüzünde gece ise cehennemde dolaştığına inanılırdı.

Bu günlük geziler Ra’nın canlandırıcı döngüsünü simgeliyordu. Bu yüzden söz konusu tekne kalıntılarının Firavun’un mezarına takın bir yerde bulunması Firavun’un diğer hayatında yenilenmenin sonsuz döngüsünün keyfini çıkardığı inancının pekiştirilmesine neden olmuştur.

Bu sembolizm Abydos teknelerinden yaklaşık 4 yüzyıl sonra inşa edildiği tahmin edilen Giza’da Khufupiramitinde keşfedilen Khufu gemilerinde gözlemlenebilir. Firavunları canlanma seyahatlerinde taşıması bağlamında Abydos tekneleri bu geminin atası olarak kabul edilebilir.

ranin-gemisi

İnceleme: Felsefeden Ekonomiye Antik Yunan Dünyası

Çeviri: Mert Gevrek

Kaynak: ancient-origins

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More