Dünyanın dört bir yanından çiftler, 14 Şubat’ı Sevgililer Günü olarak kutlar. Çoğu insan için Sevgililer günü; sevdiğinizi hediye yağmuruna tuttuğunuz ve ona minnettarlığınızı gösterdiğiniz, birlikte hoş bir yemekten keyif aldığınız ve romantik anlar yaşadığınız bir aşk günüdür.
Birçok insansa bu günü; insanların çiçeklere, çikolatalara, pelüş hayvanlara, mücevherata, yemeklere ve diğer lüks şeylere para harcamalarını sağlamak için perakendeciliğin ortaya çıkarttığı ticari amaçlara hizmet eden bir özel gün olarak düşünür. Ancak, Sevgililer günü modern dünyanın bir ürünü değildir. Aksine bu gün, hem kültürel hem de dini antik kökenleri olan bir gündür. Aşkın günü olarak kabul edilen Sevgililer Günü’nün, hakkında bilinen birçok efsane ve masalla birlikte tam olarak nerede ve nasıl başladığını tespit etmek zor olabilir.
Neolitik Çağda Bir Romeo ve Juliet? “Valdaro’nun Talihsiz Aşıkları”
Sevgililer günü evrensel bir bayram değildir. Birçok ülkede kutlanmaktadır, ancak nadiren bayram olarak sınıflandırılır. Sevgililer Günü, 14 Şubat’taki kutlamaların Hristiyan kökenli olduğu izlemini veren Aziz Valentine Günü veya Aziz Valentine Bayramı olarak da adlandırılır. Fakat bugünün Pagan kökleri olduğuna da inanılır.
Bazıları, Sevgililer Günü’nün köklerinin antik bir Roma festivaline dayandığını söyler. Roma dönemi boyunca her yıl Şubat 13-15 günleri arasında Lupercalia olarak bilinen festival kutlanırdı. Bu festival sırasında erkekler, kadınların doğurganlıklarını arttırmak amacıyla çırılçıplak soyunurlar ve genç kızlara köpek ya da keçi derisinden yapılma kamçılarla vururlardı. Bu uygulama Roma İmparatorluğu’nda Hristiyanlık benimsenmeden çok önce başlamıştı, fakat Hristiyanlık yasallaştırıldıktan sonra da devam etti.
Evlilik Yüzüklerinin Antik Kökenleri (Sevgililer Günü Özel)
Yunan tarihçi Plutarch, çalışmalarında Lupercalia’yı şu şekilde tanımladı: “Çoğu insanın, eski zamanlarda çobanların kutladığını yazdığı Lupercalia’nın aslında Arcadian Lcaea ile de bağlantıları vardır. Bu festival zamanında birçok asil genç ve yüksek hukuki yetkili, karşılarına çıkanlara hem spor hem de eğlence için sert kırbaçlarını savurarak şehri baştan aşağı çırılçıplak koşup dururlardı. Ve yüksek makamdaki birçok kadın, sanki okulda eline vurulmasını bekleyen bir öğrenci gibi koşanların yoluna bilerek geçerlerdi. Böyle yaparak hamilelere doğumda kolaylık sağlanacağına ve kısır olan insanların da hamile kalacağına inanırlardı.“
Lupercalia sırasında bir uygulamada, kadın ve erkekler isimlerini kavanozlara atarlardı ve isimler eşleştirilmek üzere çekilirdi. Alban Butler ise “Baş Azizlerin Hayatı” eserinde, bu uygulamanın Sevgililer Günü’nde aşk notları verme ritüelinin başlangıcı olduğunu iddia eder. Ancak, Sevgililer Günü’nü Lupercalia’ya veya kadın ve erkeklerin çift olmaları için eşleştirildikleri kavanozdan isim çekme uygulamasına bağlayan hiçbir kanıt yoktur.
1382 yılında Geoffrey Chaucer “Parlement of Foules” eserini kaleme aldı ve şunları yazdı:
For this was on seynt Volantynys day
Whan euery bryd comyth there to chese his make.
Bu sözleri şöyle çevirebiliriz “İşte bu Aziz Valentine Günü’nde, tüm kuşlar geldi eşlerini seçmeye.” Chaucer’in Valentine Günü olarak 14 Şubat’tan bahsettiğine dair varsayımlar yapılmıştır, fakat Chaucer”in yılın herhangi bir gününden bahsetmiş olabileceğine dair de birçok argüman vardır. Örneğin o bölgedeki kuşların, bir kış ayı olan Şubat’ta eş seçmesi olası değildir.
Sevgililer Günü’nün kökeni hakkında bir diğer olasılıkta ise Hristiyan bir rahip olan Aziz Valentine geçer. Roma İmparatoru II Claudius’un, erkeklerin evlenerek askere çağrılmaktan kaçmalarını önlemek için evliliği yasakladığı iddia ediliyor. Hristiyan rahip Valentinus, evlenmek isteyenlerin dileklerini gizlice gerçekleştirmeyi kabul etti. Fakat aslında evliliğe dair böyle bir yasağın hiç olmadığı, hatta Claudius’un kendi adamlarını birden fazla eş almaya teşvik ettiği öne sürülmüştür.
İlgili Yazılar
Aziz Valentine hakkında bir diğer hikâyede ise bir gardiyanın kızına âşık olduktan sonra bu isimde bir rahibin hapse atıldığından bahseder. Gardiyanın kızına gönderdiği notların sonunu “Sevgili Valentine’in” diye imzalardı ve bu hareketi kafasının kesilerek öldürülmesine sebep oldu. Valentine adında çok sayıda Hristiyan şehit rahip vardı ve birçok Hristiyan mezhebince 14 Şubat Valentine Günü olarak kutlanmaktadır. Bu gün Anglikan Cemaati aziz takviminde bir “anma” günüdür. Luteryen kilisesinin aziz takviminde de “Aziz Valentine Bayramı” olarak yer alır. Ancak Aziz Valentine bayramı, Roma Katolik Kilisesi’ndeki Roma Katolik Aziz Takvimi’nden 1969 yılında çıkarıldı.
Antik Döneme Ait Bilinmeyen 10 Çılgın Seks Gerçeği
Modern zaman boyunca Sevgililer Günü değişmeye devam etti. “The Young Man’s Valentine Writer” adındaki kitabın yayımlanmasından sonra 1797 yılında Sevgililer Günü kartlarının seri üretimine başlanmıştır. Erkekler, sevdiklerine kişisel notlar yazmak yerine kitabın içindeki hazır yazılmış notlardan seçebiliyordu. 19. yüzyıl İngiltere’sinde, kurdele ve dantel gibi süslemelerle bezenmiş kâğıt sevgililer günü kartları popüler oldu. ABD’de Sevgililer Günü kartlarının seri üretimi 1847 yılında Esther Howland’ın Avrupa’dan kendisine gönderilen bir karttan esinlenip babasının kırtasiye dükkânında Sevgililer Günü kartları satmasıyla başladı. Bugün dünyanın dört bir yanındaki mağazalar, çeşit çeşit Sevgililer Günü kartları satar. Bu kartlar genellikle kalp ve aşk tanrısı resimleri, dantel ve kurdelelerle süslenir. Bu kartların bazıları duygusal ve romantiktir, fakat bazıları ise oldukça esprilidir. Ancak kartlar artık sadece sevgililer için üretilmiyor, okullarda birçok çocuğa dağıtılıyor ve çocuklar da arkadaşlarına, ebeveynlerine ve diğer aile fertlerine veriyor.
Sevgililer Günü’nü kabul eden birden fazla kültür olduğu için Sevgililer Günü’nü incelemenin birçok yolu vardır. Avrupa halk geleneği, Sevgililer Günü’nü baharın gelişine bağlar. İngiltere Norfolk’ta “Jack Valentine” isminde mistik bir karakter, şeker ve hediye dağıtarak evleri ziyaret edermiş. Slovenya’da ise Aziz Valentine baharla ilişkilendirilmiştir ve aynı zamanda arıcıların koruyucusudur. Finlandiya’da 14 Şubat, sevgililer yerine arkadaşları anma günüdür. Japonya, Çin ve Güney Kore’de Sevgililer Günü’nde, geleneksel tatlılar ve hediyeler verilir, fakat bir ay sonraki 14 Mart Beyaz Gün’de hediye alan kişinin daha çok hediye ve çikolatayla karşılık vermesi beklenir.
Nihayetinde Sevgililer Günü’nün nereden başladığını tam olarak söylemek güçtür. Çoğu insan Pagan kökenli bir bayram olduğunu savunmak ister, belki de Roma festivali olan Lupercalia’dan esinlenilmiştir. Diğerleri ise onu Hristiyan bir bayram olarak görmeyi seçer. Bu bayramın başlangıcının, kanuna karşı gelip aşıkları evlendiren cesur Aziz Valentine’e veya gardiyanın kızına aşık olup yazdığı aşk mektupları yüzünden hayatını kaybeden Aziz Valentine’e dayandığına inanırlar. Bayramın kökeni nereye dayanırsa dayansın Sevgililer Günü dünyada aşkla kutlanmaya devam etmektedir.
En başta gösterilen resim: Lupercalia festivalini gösteren bir tablo.
Çeviri ve Düzenleme: Yağmur Kirişçi
Kaynak: ancient-origins
Sources
Valentine’s Day: Pagan or Christian Holiday? Pagan Origins of Valentine’s Day – About Religion. Available from: http://atheism.about.com/od/springholidays/p/ValentinesDay.htm
Valentine’s Day History – Info Please. Available from: http://www.infoplease.com/spot/valentinesdayhistory.html
Valentine’s Day: Why Do We Celebrate It? (Hint: Naked Romans) – National Geographic. Available from: http://news.nationalgeographic.com/news/2012/02/120213-valentines-day-gifts-cards-history-facts-naked-romans/
Lupercalia – Wikipedia. Available from: http://en.wikipedia.org/wiki/Lupercalia