Nereye Dergisi
Arkeoloji, Tarih, Gezi, Seyahat ve Yaşam Kültürü Dergisi

Antik Mısır’da da İşçilerin Dizlerinde Kireçlenme Olduğu Tespit Edildi

Yaklaşık 3,500 yıl önce, Mısırlı işçiler, Krallar Vadisinde, Yeni Mısır Krallığı firavunlarının kaya yapımı mezarlarını çıkartabilmek ve süsleyebilmek için evlerinden 2 kilometre uzağa, Theban tepelerinden kraliyet nekropolüne yürümek zorunda kalmışlardı.

0 2.667

İşe gidip gelmek korkulu bir rüya olabilirken bu durum Antik Mısır’da da farklı değildi. Yaklaşık 3,500 yıl önce, Mısırlı işçiler, Krallar Vadisinde, Yeni Mısır Krallığı firavunlarının kaya yapımı mezarlarını çıkartabilmek ve süsleyebilmek için evlerinden 2 kilometre uzağa, Theban tepelerinden kraliyet nekropolüne yürümek zorunda kalmışlardı. Yeni bir araştırmaya göre, yıllar boyunca devam eden bu sarp tepe tırmanışı, işçileri dizlerinde ve ayak bileklerinde kireçlenmeden muzdarip etmişti.

Mısırologlar, esnafların yaşadığı yer, Set Maat, bugünkü adıyla El-Uksur, hakkında 20.yüzyılın başlarında orada bulunan birçok yazılı kaynak sayesinde çok şey biliyorlardı. Ancak, köyün yanındaki mezarlara gömülü olarak bulunan işçilerin ve ailelerinin görünen kalıntılarına çok az ilgi göstermişlerdi; binlerce yıl soygunun ardından da kemikleri birbirine karışmışlardı. Kaliforniya Palo Alto, Stanford Üniversitesinde Osteolog ve Mısırolog olarak çalışan Anne Austin’in üstlendiği araştırmalar sayesinde bu durum şimdi değişti.

Austin, Mısır’da, birbirine karışmış kemikleri birbirinden ayırarak tahmini cinsiyet ve yaş tespit yapmış ve ağrıya ve sertliğe neden olabilecek kireçlenme belirtilerine karşı eklemleri incelemiştir. Ayrıca bulduklarını Antik Mısır’ın diğer bölgelerinde bulunan kalıntılar ile karşılaştırmıştır. Uluslararası Osteoarkeoloji Dergisinde ise Set Maat’ta yaşamış erkeklerde kadınlara göre kireçlenmenin daha yüksek olduğunu belirtmiştir.

Hastalığın çıkış yeri ve erkeklerde daha yaygın olması, Austin’i garip bir şekilde sarsmıştır. İşçilerin, Krallar Vadisinde, Theban tepeleri boyunca aşağı inen mezarları kazma, oyma, boyama da dâhil olmak üzere, yaptıkları iş zor olmasına rağmen, bu durum diz ve ayak bilekleri yerine üst bedeni etkilemiş olmalıydı.

Set Maat işçileri, her hafta Krallar Vadisinde çalışabilmek için, Theban tepelerini tırmanmışlar bunun beraberinde diz ve ayak bileklerinde oluşan kireçlenmeden muzdarip olmuşlardır.
Set Maat işçileri, her hafta Krallar Vadisinde çalışabilmek için, Theban tepelerini tırmanmışlar bunun beraberinde diz ve ayak bileklerinde oluşan kireçlenmeden muzdarip olmuşlardır.

Bu durumu açıklayabilmek için, Austin, işçinin günlük işe katılımını, hatta devamsızlıklarını ve çevresini detaylı bir şekilde gösteren köy idari kayıtlarından metinsel kanıtlar elde ederek bunları incelemeye koyulmuştur. Her hafta, işçiler kadın akrabaları köyde kalırken Set Maat’tan Theban tepelerine tırmanarak hala Krallar Vadisinin hemen üzerinde kalıntıları bulunan taş kulübelere gidiyorlardı.  Hafta içi, her gün bu tepeyi inip çıkarak bu taş kulübelerde kalıyorlardı. Hafta sonu ise, Set Maat’a geri dönüyorlardı. Yolculuk kısa olmasına rağmen, tırmandıkları tepe sarptı. Austin, yolun Set Maat’ten, kulübelere doğru 151 metre, kulübelerden de Krallar Vadisine 93 metre yükseldiğini gözlemlemiştir. Eski kayıtlar, bunun üzerine işçilerin yılın 161 günü işe geç kalmış olabileceklerini gösteriyor. Austin, ortalama olarak 25-35 yıl boyunca devam eden bir iş hayatı için bu yolun işçinin bacak eklemlerinde kireçlenmeye yol açacak kadar fazla olduğunu dile getiriyor.

İlgili Yazılar

Araştırmaya katılmayan Pensacola, Batı Florida Üniversitesinde biyolojik antropolog Kristina Killgrove, Austin’in araştırmasının, iş ile alakalı yaralanmaları incelemenin ilgi çekici yeni bir yolu olduğu söylüyor. Ve Austin’in kendisinin de belirttiği gibi bu araştırma, yalnızca geçmişte değil, bugün de insanlarda oluşan kireçlenmenin nedenlerini araştıranlar için de yararlı olacaktır.

Kemikler birbirleri ile karıştıkları için, Austin, köylülerin her birinin ne zaman öldüğünü ve kireçlenmenin hayatlarının hangi evresinde oluştuğunu bilemeyeceklerini ekliyor. Killgrove ise, kireçlenme görülme sıklığı yaş ilerledikçe arttığı için, ileride ölüm yaşını kontrol etmeye çalışmanın önemli olacağını söylüyor.

Eskiçağa Ait Açıklık Kazanmış En Önemli Tıbbi Keşifler

Eskiçağ’da Tıp Uygulamaları (Bölüm 3 Mısırlılar)

Çeviri: Gülnihal Kafadar

Kaynak: sciencemag

Get real time updates directly on you device, subscribe now.

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More