Amatörler, Modern ‘Indiana Jones’ ile Tarihi Eserleri Avlayabilirler

Teknolojiyi kullanmayı seven ve gerçek dünyanın Indiana Jones’u olarak bilinen bir arkeolog, istisnasız herkesin arkeolojik mucizeleri keşfetmesine ve yağmayla mücadele etmesine olanak sağlayan çevrim içi bir platform kurdu.

Uzay Arkeologu Sarah Parcak’ın yıllar önce GlobalXplorer.org.’da canlı yayınlanan TED ödülleri programının parçası olmasını istediği  bir “bilim vatandaşı” platformu.

“Dünyanın gizli mirası, insanlığın ortak esnekliği ve yaratıcılığı konusunda ipuçları içeriyor.” diye açıkladı Parcak bir basın konferansında.

“GlobalXplorer ile 21.yy küresel kâşifler ordumuzu güçlendiriyoruz ve ortak geçmişimizi koruyoruz.”

Parcak’ın bu dileğini açıkladığı bir video Pazartesi günü ted.com’da yayınlandı.

GlobalXplorer, bir çeşit görüntü-avını, uydu teknolojisiyle birleştirerek, tarihi eserlerin veya yağmalamanın nerede olduğuna dair ipuçlarını tanımlamayı adeta oyuna dönüştürüyor.

Site ziyaretçilerinden, tarihi eserleri veya hırsızları avlamaya başlamadan önce, giriş yapmaları ve hızlı bir eğitimden geçmeleri bekleniyor.

Uydu görüntülerini inceleyerek vakit geçirmek, insanların video oyunlarında olduğu gibi seviye atlamalarına ve gerçek kazılarda arkeologlara görsel olarak katılma şansı gibi ödüller kazanmalarına olanak sağlıyor.

“Parcak’ın isteği, insanlığın zengin tarihini keşfetmek ve korumak, geleneksel olarak kapalı bir disiplini ortaya çıkarmaktı.” dedi TED Ödülü direktörü Anna Verghese.

“Şimdi hikâyelerimiz bir avuç insandan ziyade milyonlar tarafından korunuyor.”

Peru’yu Gözlemek

Görseller, nereye bakmaları gerektiği konusunda ipucu arayan yağmacılar için kaynak olmamaları amacıyla, sadece küçük bölümler halinde, hangi ülkeyle ilişkili olduğu gibi geniş konum bilgileriyle sunuluyor.

Uzaydan dünyanın yüksek çözünürlüklü resimlerini yakalamakta uzmanlaşan Digital Globe, Peru’ya ilişkin 200 bin km kareden fazla uydu resmi ve çevrim içi kitlesel çözüm araçlarının isteğe uyarlanmış bir versiyonunu elde ettiklerini söyledi.

National Geographic ve Sürdürülebilir Koruma Girişimi de proje katılımcıları arasında listelendi.

Arkeologlar kalabalıklarca yerleri belirlenen alanları araştırarak hükümetlerden ve kolluk kuvvetlerinden gelecek korunma imkanlarının yolunu açacaklar.

“Onlar tahrip edilmiş ya da yeni alanları uzaydan belirledikçe bizler de bu alanları araştırmak ve korumak için o bölgelerde olacağız. “ dedi SPI kurucusu ve İcra Kurulu başkanı Larry Coben. Sarah Parcak, 21. yüzyıl vatandaşı bilim adamlarının, kalıntıları keşfedip savunmasını öngörüyor. Parcak, antik eserlerin İslam Devleti’nden şiddet yanlısı aşırıcı gruplarca tahrip edilmesini kınayarak çaresiz ve fakir kişilerce yapılan yağmayı da “yürek parçalayıcı” bulduğunu söylüyor.

TED Ödülü bu büyük hayale bir milyon dolar kaynak sağlıyor ve kâr amacı gütmeyen kuruluşun yenilikçi, etkileyici ve marifetli “Tedster” topluluğuna yardım çağrısında bulunuyor. TED topluluğu bilim adamları, ünlüler, politikacılar, sanatçılar ve girişimcilerden oluşan geniş yelpazeli bir kitleden oluşuyor. Çalışmaları, bazılarının Parcak’ı, Harrison Ford’un oynadığı filmlerde ünlü olan Indiana Jones karakterinin gerçekçi bir versiyonu olarak görmelerine neden oldu.

Parcak, Küresel Gözlem Laboratuvarını da kurduğu Birmingham’daki Alabama Üniversitesi’nde profesör. Mısır’da yapılan uydu haritaları ile gizli piramitleri, mezarları ve yerleşim yerlerini açığa çıkardığı için dikkatleri üzerine çekti.

Yıllık TED Ödülü, 2005 yılında ilk kez U2 grubu lideri Bono’nun ve yoksulluk ve hastalıklarla mücadele vizyonuna atfen verildiğinden bu yana 100,000 dolardan 1 milyon dolara yükseldi.

TED, 1984’ün başlarından bu yana “yayılmaya değer fikirler” için küresel bir forum haline geldi ve işinin ehli konuşmacıların düşünce kıvılcımlarını ateşledikleri sunumlarla, bir marka özelliği gösteren “ konuşmalar” dünya çapında geniş bir takipçi kitlesine ulaştı.

2016 TED Ödüllü Modern “İndiana Jones” Sarah Parcak’dan Yeni Keşifler

Çeviri: Zeynep Şenel Gencer
Yazar: Glenn Chapma

Kaynak: phys