2000 Yıllık Machaerus Kalesi Hacılar İçin Yenileniyor
Ürdün’de bulunan 2,000 yıllık Machaerus Kalesi’nin hacıları ve ziyaretçileri şimdilerde yapılmakta olan arkeolojik proje sayesinde Salome’nin dans ettiği ve Yahya’nın infaz edildiği zamanı tarih açısından şüphesiz bir şekilde gözlerinde canlandırabilecekler.
Ürdün’de bulunan 2,000 yıllık Machaerus Kalesi’nin hacıları ve ziyaretçileri şimdilerde yapılmakta olan arkeolojik proje sayesinde Salome’nin dans ettiği ve Yahya’nın infaz edildiği zamanı tarih açısından şüphesiz bir şekilde gözlerinde canlandırabilecekler.
2009’dan beri Macar Güzel Sanatlar Akademisi (MMA)tarafından yürütülen Herodian kraliyet kalesindeki proje genel müdürlüğünü Monther Jamhawi’nin yaptığı Eski Eserler Müzesi’nin işbirliğiyle tamamlanacak.
Deniz seviyesinin yaklaşık 800 metre üzerinde bir tepede bulunan ve Ölü Deniz’i gören Madaba şehrinin yaklaşık 32 kilometre güneybatısında kalan sit alanı, Büyük Herod’un kalesi ve eski dünyanın güç merkeziydi.
MMA Araştırma Müdürü Gyozo Vörös The Jordan Times’ da yaptığı yakın zamandaki röportajında kurban kesme yerinden yükselen kurban tapınağındaki adakların dumanıyla birlikte tepenin en üstünden hatta Kudüs’ten bile görünebileceğini söyledi.
İncille ilişkilendirilen Machaerustaki Mukawir tepesi, Salome’nin performansıyla Herodus’u etkilediği, Salome’ye ne isterse yapacağına söz verdiği, Herodus Antipus için dans ettiğine inanılan bir yerdir.
Annesi tarafından cesaretlendirilen Salome, Yahya’nın kafasını servis tabağında istedi. Yahya’nın sonraki infazı da bu kalede gerçekleşti.
Yahya’nın hapishanesi ve infaz yeri olarak kalenin konumu antik dönem tarihçisi Flavius Josephus tarafından sonradan doğrulandı.
Herodian sarayı ve kalesi olan sit alanı ayrıca Musevilik için önemlidir.
Sit alanının bu nedenle tarihsel açıdan Hrıstiyanlar, Müslümanlar ve Museviler için önemini ekleyen Vörös bu bölgenin İslami awqaflar(dini vakıflar) tarafından koruma altına alındığını ve onun Peygamber Yahya Bin Zakariyya’nın anıtı olarak bulunduğunu ve ayrıca Yahya olarak bilindiğini belirtiyor.
Machaerus’un önemi sadece Nebo Dağı ve Vaftiz Bölgesi’yle kıyaslanabilir. Hac yolculuğunun varış yeri olarak bu üç tarihi yer ziyaretçiler için fevkalade bir tam günlük gezi sağlıyor diyor.
Anıtın gösterilmesi ve yenilenmesine yönelik ilk adım olarak kazı ekibi teorik mimari canlandırmayı kullanıyor. Bu süreç boyunca arkeologlar yeni araç gereçler bulabildiler.
Hacılara ve ziyaretçilere gerçek ve güvenilir bir tarihi yer sağlamak amacıyla anastlosis canlandırımımız için özellikle orijinal mimari öğeler kullanıyoruz diyor Vörös.
Sarayın mimari tasarımına dayanarak, ekip sit alanındaki iki Herodian sütununu başarıyla yeniden dikti, uzmanlara göre(Filistinle birlikte)kutsal topraktaki bu alandaki ilk başarı.
2029’da tamamlanması planlanan kazı projesi, hacılara ve ziyaretçilere önceki Herodian sarnıcındaki bir ziyaretçi merkeziyle birlikte göx alıcı fakat güvenilir bir anıt gösterimi olan bir sit alanı sunmayı amaçlıyor.
Vörös bir önceki arkeoloji ekibinin çalışmasının yanısıra, sit alanındaki MMA’ nın çalışmasını Machaerus I ve Machaerus II başlığıyla iki cilt halinde belgeledi.
HRH Prensi ’i Hassan sit alanının Hrstiyanların yanı sıra Müslümanlar için de önemini belirten ikinciye nazaran gelişmiş bir açıklama kaydetti.
Prens Hassan diyor ki : ‘’Mukawir’de bulunan manzara hacı ya da arkeoloji okulunda olan herhangi birini etkilemekte başarısız olamaz’’.
Sit alanının kazılarına ve çalışmalarına dayanarak, ekip Machaerus’da üç dönem boyunca ikamet edildiğini sonucuna vardı: Hasmonean dönemi, Büyük Herod’un yeniden yapılanma dönemi sonrası ve Yahudilerin Roma’ya karşı ilk ayaklanması sırasında Yahudiler tarafından ikametgâh edildiği dönem.
Herod’ un sarayından geriye kalanlar onun bir zamanlar bir avlusunun, Roma tarzı banyosunun, büyüleyici akşam yemekleri için bir yemek masasının ve Salome’nin Kral Herod için dans ettiği varsayılan muntazam bir sütunlu avlusunun olduğunu belirtiyor.
Sit alanı ayrıca sonraları oğlu Tetrarch Heord Antipas’a geçen Kral Herod’un tahtının yerini işaret eden avlunun merkezindeki eksendeki yarı dairesel bir apsiti kapsıyor.
Duvarların önceleri beş fit uzunlukta(1.5 metre)olduğuna inanıldığını, 30 ayak yüksekliğindeki(9.2 metre civarında) dokunulmamış duvarları kapsayan batı tabyalarının iç kısmındaki duvarları keşfettiklerinden bahsederek ‘’Kazılarımızın kayda değer bir sonucu sığınağın sıra dışı derinliğinin keşfiydi’’ diyor Vörös .
MMA ekibi Herod dönemi boyunca kullanımda kalan kalenin 50 ayak derinliğindeki(18 metre) Hasmonean sarnıcını keşfetti ve tamamıyla kazıyıp ortaya çıkardı diye de ekliyor.
Haber Düzenleme: Elif Dereçineli